Giải quyết khó khăn
Sổ tư vấn file 10: Vấn đề liên quan đến bảo hiểm hưu trí
Người xin tư vấn là một kỹ sư đã làm việc 3 năm tại Nhật Bản và từng chuyển việc làm. Khi chuyển việc, anh mới biết công ty trước đã không làm thủ tục tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi cho anh. Sau khi chuyển việc, anh nhận được giấy truy thu phí bảo hiểm trong 3 năm. Tổng phí bảo hiểm này rất cao nên anh không thể đóng ngay được. Vậy trường hợp này phải làm thế nào?
MụcBảo hiểm hưu trí
【Người xin tư vấn】
・ Kỹ sư
・ Nam giới
・ Nơi sinh sống: Khu vực Kanto
Khi nhận được giấy truy thu của Văn phòng bảo hiểm hưu trí Nhật Bản
Người xin tư vấn là kỹ sư đến Nhật được 3 năm và làm việc tại một công ty vừa và nhỏ liên quan tới điện khí. Tư cách cư trú của anh là “Kỹ thuật – Tri thức Nhân văn – Nghiệp vụ Quốc tế”. Ban đầu anh cũng tưởng công ty đã làm thủ tục tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi nhưng khi chuyển việc và được công ty mới làm thủ tục, anh mới biết là công ty trước kia đã không làm thủ tục cho anh tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi.
Sau khi tham gia bảo hiểm hưu trí ở công ty mới thì anh cùng công ty bắt đầu đóng bảo hiểm hàng tháng. Tuy nhiên Văn phòng Bảo hiểm hưu trí (Cơ quan Bảo hiểm hưu trí) đã gửi giấy truy thu phí bảo hiểm không nộp trong 3 năm qua cùng với phần bảo hiểm hưu trí của vợ mà anh đón sang trong thời gian đó. Tổng số tiền rất cao nên không thể đóng ngay một lúc được.
Nếu không đóng phí bảo hiểm trước đây thì sao?
Nếu không đóng phí bảo hiểm theo giấy truy thu của Văn phòng Bảo hiểm hưu trí, sẽ có những bất lợi sau:
・ Không được gia hạn thời gian lưu trú
・ Có thể bị tịch thu tài sản (tiền tiết kiệm, tiền lương v.v.)
・ Không được cấp quyền vĩnh trú
・ Khi người tham gia bảo hiểm bị thương tật hoặc qua đời thì thân nhân không được nhận tiền hưu thương tật hoặc tử tuất.
Khi làm thủ tục xin quyền vĩnh trú thì các cơ quan chức năng sẽ kiểm tra việc nộp thuế và phí bảo hiểm hưu trí. Dù bạn có thanh toán hết số phí bảo hiểm chưa đóng ngay trước khi xin quyền vĩnh trú thì trong hồ sơ vẫn lưu lại việc không đóng bảo hiểm trong thời gian dài và điều này sẽ gây bất lợi trong việc xem xét cấp quyền vĩnh trú.
Nếu có giấy truy thu thì phải đóng tiền
Bảo hiểm xã hội của Nhật Bản có 2 hình thức chính là “Bảo hiểm y tế” (tức Bảo hiểm sức khỏe) và “Bảo hiểm hưu trí”. Trong bảo hiểm hưu trí thì có 2 hình thức chính:
・ Bảo hiểm hưu trí phúc lợi: Đối tượng là những người có tư cách Kỹ thuật – Tri thức nhân văn – Nghiệp vụ Quốc tế, người nước ngoài có Tư cách kỹ năng đặc định, thực tập sinh kỹ năng.
・ Bảo hiểm hưu trí quốc dân: Du học sinh và gia đình của họ v.v.
Đối với Bảo hiểm hưu trí phúc lợi thì công ty và nhân viên mỗi bên phải chi trả 1/2 phí bảo hiểm hàng tháng. Tuy nhiên giống như việc xin tư vấn nói trên, có trường hợp công ty không làm thủ tục tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi cho nhân viên. Nguyên nhân chủ yếu là do công ty muốn trốn đóng bảo hiểm. Việc không làm thủ tục tham gia bảo hiểm cho nhân viên là vi phạm pháp luật.
Nam giới xin tư vấn lần này cho biết công ty tiếp nhận đầu tiên không giải thích gì về vấn đề bảo hiểm hưu trí nên anh không biết việc phải đóng phí bảo hiểm. Tuy nhiên việc đóng phí bảo hiểm là nghĩa vụ nên khi có giấy truy thu từ Văn phòng Bảo hiểm hưu trí gửi tới thì phải nộp phí bảo hiểm.
Bảo hiểm y tế và Bảo hiểm hưu trí
Về việc nộp dần và miễn trừ phí bảo hiểm
Nếu bạn có thu nhập thấp, không thể nộp ngay phí bảo hiểm, hãy trao đổi với công ty mới hoặc với Văn phòng Bảo hiểm hưu trí gần nhất.
・Có thể đóng phí bảo hiểm chưa nộp trước đây thành nhiều lần
・Trường hợp thu nhập thấp có thể được miễn từ 25% đến 100% phí bảo hiểm. Có thể xin miễn phí bảo hiểm của 2 năm
Danh sách Văn phòng Bảo hiểm hưu trí trên toàn quốc
Phương pháp giải quyết và tổng kết
Các công ty có nghĩa vụ làm thủ tục để nhân viên tham gia bảo hiểm y tế cũng như bảo hiểm hưu trí phúc lợi.
Phí bảo hiểm hưu trí phúc lợi do công ty và nhân viên cùng chia sẻ, mỗi bên chịu một nửa. Phí bảo hiểm của nhân viên được trừ thẳng vào lương và được ghi rõ trong bảng lương hàng tháng. Nếu trong bảng lương không có mục này thì có nhiều khả năng là bạn chưa tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi. Trong trường hợp đó, có các cách giải quyết như sau:
・Hãy nhờ công ty làm thủ tục tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi.
・Hãy trao đổi với Văn phòng Bảo hiểm hưu trí (Sau khi tư vấn, Văn phòng Bảo hiểm hưu trí sẽ điều tra và yêu cầu công ty tham gia bảo hiểm)
Nếu là du học sinh hoặc người tự kinh doanh thì các bạn hãy tham gia bảo hiểm “Hưu trí quốc dân” và đóng bảo hiểm. Về việc này, hãy trao đổi trực tiếp với Văn phòng Bảo hiểm hưu trí.
Xếp hạng bài viết phổ biến
-
Lớp học tiếng Nhật online miễn phí 17066 views
-
Không được ăn ốc bắt ở ruộng lúa 15539 views
-
“Đúng giờ” ở Nhật là như thế nào? 13031 views
Platinum Sponsor
Bronze Sponsors
- Global HR Strategy
- Trường Nhật Ngữ EHLE
Đơn vị hỗ trợ
- Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam
- Trung tâm Giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam
- Văn phòng JNTO Hà Nội
- Liên đoàn kinh tế vùng Kansai
- Hội Việt Nam (JAVN)
- Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật
- Hiệp hội phát triển giao lưu nguồn nhân lực quốc tế
Đơn vị hợp tác
Tổ chức hỗ trợ du học sinh
Nhật Bản (JASSO)
Mạng lưới luật sư cho lao động người nước ngoài
Bài viết mới
Bài viết liên quan
-
Sổ tư vấn file 11: Bảo hiểm hưu trí dành cho du học sinh
Toàn bộ người dân Nhật Bản và người nước ngoài trên 20 tuổi đang sinh sống ở Nhật đều tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân (du học sinh v.v.) hoặc bảo hiểm hưu trí phúc lợi và phải đóng phí bảo hiểm hàng tháng. Nếu bạn là du học sinh, khi bạn xin miễn giảm phí bảo hiểm tại toà thị chính, bạn sẽ được miễn đóng bảo hiểm cho tới khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, nếu không xin miễn giảm, việc đóng phí sẽ trở thành “đóng muộn”. Sau khi đi làm ở Nhật, bạn sẽ bị yêu cầu đóng phần phí đã đóng muộn. Bài viết này sẽ giải thích dễ hiểu về số tiền bảo hiểm, việc có phải đóng hay không, làm thế nào để được miễn đóng bảo hiểm cho tới khi tốt nghiệp. MụcBảo hiểm hưu trí “Du học sinh thì không cần đóng bảo hiểm hưu trí” là sai! Nếu bạn là du học sinh ở Nhật, sau khi đón tuổi 20, bạn phải tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân và phải đóng phí bảo hiểm hàng tháng. Phí bảo hiểm hưu trí quốc dân là 16,590 yên/tháng (Năm 2022). Nếu bạn xin miễn giảm phí bảo hiểm tại toà thị chính, bạn sẽ được miễn đóng bảo hiểm, nhưng nếu không xin miễn và lười đóng phí thì việc này sẽ trở thành “đóng muộn”, sau khi tốt nghiệp bạn sẽ bị truy thu toàn bộ khoản phí bảo hiểm này. ※ 10,000 yên = Khoảng 1,825,000 đồng (Thời điểm 13/4/2022) Ví dụ, sau khi trên 20 tuổi, có một người đã có 3 năm 8 tháng du học ở Nhật quyết định ở lại Nhật để đi làm và kết hôn. Người đó đã bị truy thu khoản phí bảo hiểm hưu trí của 3 năm 8 tháng sau khi tốt nghiệp. Nếu tính theo mức phí bảo hiểm của năm 2022, phí bảo hiểm của 3 năm 8 tháng là 729,960 yên. Chế độ bảo hiểm hưu trí ở Nhật Có hai chế độ bảo hiểm hưu trí công ở Nhật là “Bảo hiểm hưu trí phúc lợi” và “Bảo hiểm hưu trí quốc dân”. Với những người nước ngoài có tư cách là Kỹ thuật – Tri thức nhân văn – Nghiệp vụ quốc tế, Kỹ năng đặc định, Thực tập sinh kỹ năng thì thông thường, công ty sẽ làm thủ tục để họ tham gia “Bảo hiểm hưu trí phúc lợi”, phí bảo hiểm sẽ được trừ tự động từ tiền lương hàng tháng. Du học sinh thì tự mình tham gia Bảo hiểm hưu trí quốc dân, tự mình đóng phí. Phí bảo hiểm hưu trí quốc dân hàng tháng trong năm 2022 là 16,590 yên. Cách tham gia và xin miễn đóng phí sẽ được giải thích bên dưới. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Chế độ bảo hiểm hưu trí quốc dân (Tiếng Việt) Ưu điểm của việc tham gia bảo hiểm lương hưu Nếu tham gia bảo hiểm lương hưu, bạn sẽ nhận được tiền trong các trường hợp sau. ・ Lương hưu tuổi già: những người đã đóng bảo hiểm trên 10 năm, sau 65 tuổi sẽ nhận được tiền lương hưu hàng năm. ・ Trợ cấp thương tật: người đóng tiền sẽ nhận được tiền khi bị thương, bị khuyết tật mà không cần xét tới độ tuổi. ・ Tiền tử tuất: Nếu người đóng bảo hiểm mất, vợ/chồng hoặc con của người đó sẽ nhận được tiền. Tuy nhiên, đối với người nước ngoài không sống lâu ở Nhật thì không nhận được “lương hưu tuổi già”. Vì thế, Nhật Bản có chế độ hoàn trả một phần phí bảo hiểm hưu trí mà người nước ngoài đã đóng tới khi về nước sau khi người đó về nước. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Để nhận lại tiền bảo hiểm hưu trí Cách tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân Vậy, để tham gia bảo hiêm hưu trí quốc dân, du học sinh nên làm gì? Việc tham gia “Bảo hiểm hưu trí phúc lợi” sẽ được công ty làm thủ tục cho nhưng “Bảo hiểm hưu trí quốc dân” do tự mình tham gia, tự mình đóng phí. Cách tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân như sau. ・ Người sang Nhật sau khi đã trên 20 tuổi → Sau khi đăng ký địa chỉ tại cơ quan chính quyền, có thể làm thủ tục tham gia bảo hiểm ở đó hoặc ở văn phòng hưu trí gần nhà. ・Người sang Nhật khi dưới 19 tuổi → Trong vòng 2 tuần sau khi bước sang tuổi 20, “Giấy thông báo mã số hưu trí cơ sở”, giấy đóng phí bảo hiểm v.v. sẽ được gửi tới nhà. Nếu xin miễn giảm theo “Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên”, du học sinh sẽ được miễn đóng bảo hiểm. * Nếu đã sang 20 tuổi mà vẫn chưa nhận được giấy tờ, bạn cần làm thủ tục ở các cơ quan chính quyền hoặc văn phòng bảo hiểm hưu trí gần nhà. * Khi xin việc ở Nhật, bạn sẽ cần tới “Giấy thông báo mã số bảo hiểm hưu trí cơ sở” nên hãy giữ cẩn thận nhé. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Hướng dẫn tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân (Tiếng Việt) Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt cho học sinh – sinh viên Du học sinh có “Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên” – không cần đóng bảo hiểm cho tới khi tốt nghiệp. Nếu đăng ký là mình thuộc chế độ này, thông thường du học sinh sẽ được miễn đóng bảo hiểm. Tuy nhiên, nếu không làm đơn đăng ký và không đóng bảo hiểm thì việc đóng phí sẽ trở thành “đóng muộn”, sau khi tốt nghiệp, người đó sẽ bị truy thu tất cả tiền phí bảo hiểm. Về chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên, sau khi tốt nghiệp cũng có thể làm đơn xin miễn đóng. Tuy nhiên, việc miễn đóng chỉ áp dụng cho 2 năm 1 tháng trước khi nộp đơn xin miễn giảm. Về khoản phí đóng muộn trước thời gian đó, bạn buộc phải đóng. Giả dụ bạn đóng muộn 4 năm, sau khi xin miễn đóng bạn được miễn 2 năm thì bạn vẫn có nghĩa vụ đóng bảo hiểm của 2 năm còn lại. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên | Cơ quan bảo hiểm hưu trí Nhật Bản Nếu không đóng phần bảo hiểm đóng muộn thì sao? Nếu sau khi tốt nghiệp bạn bị truy thu toàn bộ khoản phí bảo hiểm đã đóng muộn do không đăng ký “Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên” và bạn không đóng thì có thể gặp phải những bất lợi dưới đây. ・ Không thể gia hạn thời gian lưu trú. ・ Bị tịch thu tài sản (tiền tiết kiệm, lương v.v.). ・ Không xin được quyền vĩnh trú. ・ Khi bản thân mình mất đi thì người thân của mình sẽ không nhận được tiền tử tuất, khi bị thương tật cũng không nhận được trợ cấp. Trong số đó, về “quyền vĩnh trú”, để được công nhận quyền vĩnh trú, việc đóng thuế và đóng bảo hiểm hưu trí rất quan trọng. Dù có đóng hết tất cả các khoản bảo hiểm chưa đóng ngay trước khi xin vĩnh trú thì thông tin đã đóng muộn quá lâu cũng sẽ không mất đi nên việc xin quyền vĩnh trú sẽ gặp khó khăn. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Bảo hiểm y tế và hưu trí Khi gặp vấn đề với việc chi trả? Văn phòng bảo hiểm hưu trí (Điểm có bảng màu đỏ) Nếu bị truy thu tất cả phần bảo hiểm đóng muộn, bạn hãy nói chuyện với công ty hoặc người của văn phòng bảo hiểm hưu trí về cách đóng bảo hiểm. ・ Bạn có thể đăng ký “Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên” sau hạn đóng bảo hiểm. Tuy nhiên, chế độ này chỉ áp dụng với 2 năm 1 tháng trước thời điểm đăng ký. ・ Bạn có thể chia nhỏ khoản phí bảo hiểm trong quá khứ để đóng thành nhiều đợt. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Văn phòng bảo hiểm hưu trí toàn Nhật Bản Tổng kết và giải pháp Tin đồn “Du học sinh thì không cần đóng bảo hiểm hưu trí” là sai. Việc du học sinh không cần đóng bảo hiểm hưu trí chỉ được áp dụng sau khi du học sinh đăng ký chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên và được chấp thuận. Nếu không đăng ký và không đóng bảo hiểm thì sẽ trở thành “đóng muộn”, sau khi tốt nghiệp sẽ bị truy thu toàn bộ số tiền bảo hiểm hưu trí. Việc không đóng tiền khi bị truy thu sẽ ảnh hưởng tới việc xét duyệt gia hạn tư cách lưu trú, sẽ bị tịch thu tài sản. Sau khi bước sang tuổi 20, bạn sẽ nhận được giấy thông báo từ văn phòng bảo hiểm hưu trí nên hãy đăng ký “Chế độ đóng bảo hiểm đặc biệt dành cho học sinh – sinh viên”. Hơn nữa, hãy giữ cẩn thận “Giấy thông báo mã số hưu trí cơ sở” được gửi kèm trong các giấy tờ thông báo.
-
★ Thông tin cơ bản: Bảo hiểm y tế và hưu trí
Người nước ngoài sống ở Nhật phải tham gia bảo hiểm y tế (bảo hiểm sức khoẻ) và bảo hiểm hưu trí. Khi bị bệnh, bạn chỉ cần đưa cho bệnh viện, phòng khám xem thẻ bảo hiểm y tế, mức chi phí bạn thường phải trả sẽ chỉ còn 30% tổng các chi phí. Ngoài ra, sau khi bạn về nước, bạn sẽ được hoàn trả khá nhiều tiền bảo hiểm hưu trí đã đóng. Bài viết này sẽ giới thiệu kỹ về bảo hiểm y tế và hưu trí v.v. 〈Nội dung bài viết〉 Về bảo hiểm xã hội của Nhật Bảo hiểm y tế (Bảo hiểm sức khoẻ) Chế độ hưu trí Bảo hiểm lao động Tổng kết Về bảo hiểm xã hội của Nhật Bảo hiểm xã hội của Nhật bao gồm các loại sau. ・ Bảo hiểm y tế (Bảo hiểm sức khoẻ) ・ Bảo hiểm hưu trí ・ Bảo hiểm tai nạn lao động ・ Bảo hiểm thất nghiệp ・ Bảo hiểm tuổi già Bảo hiểm y tế (Bảo hiểm sức khoẻ) Bảo hiểm y tế công chủ yếu bao gồm “Bảo hiểm y tế” và “Bảo hiểm y tế quốc dân”. Nói chung, những người đi làm trong các công ty thì mua bảo hiểm y tế, những người khác thì mua bảo hiểm y tế quốc dân. Tất cả mọi người phải tham gia bất kể quốc tịch, tuổi tác. ・ Bảo hiểm y tế: người có tư cách “Kỹ nhân quốc”, người nước ngoài có tư cách Kỹ năng đặc định và gia đình của họ, thực tập sinh kỹ năng v.v. Công ty và người lao động mỗi bên chịu một nửa tiền bảo hiểm. ・ Bảo hiểm y tế quốc dân: Du học sinh và gia đình của họ v.v. Giảm gánh nặng về các chi phí y tế ・ Nếu bạn đưa cho bệnh viện, phòng khám xem “thẻ bảo hiểm y tế”, bạn thường chỉ phải chi trả 30% tổng tất cả các chi phí. ・ Cũng có các chi phí không nằm trong bảo hiểm. Cách tham gia bảo hiểm y tế quốc dân Đối với “Bảo hiểm y tế”, công ty sẽ giúp bạn làm thủ tục tham gia bảo hiểm và tiền bảo hiểm cũng do công ty trừ vào tiền lương hàng tháng. Tuy nhiên, đối với “Bảo hiểm y tế quốc dân”, bạn phải tự mình tham gia và tự mình đóng tiền bảo hiểm. Làm thủ tục tham gia bảo hiểm tại toà thị chính của địa phương ở nơi bạn sống Cần có thẻ lưu trú hoặc hộ chiếu Những người sống chung trong gia đình cũng sẽ tham gia bảo hiểm Nếu thay đổi địa chỉ nhà, xin làm thẻ bảo hiểm mới ở toà thị chính của nơi ở mới, nhận thẻ bảo hiểm mới Chế độ hưu trí Chế độ hưu trí công gồm có “Kosei nenkin hoken – Bảo hiểm hưu trí phúc lợi” và “Kokumin nenkin – Bảo hiểm hưu trí quốc dân”. Người nước ngoài đã đăng ký cư trú cũng có nghĩa vụ tham gia bảo hiểm. Phần lớn người đi làm trong các công ty sẽ tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi, những người còn lại sẽ tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân. ・ Kosei nenkin hoken – Bảo hiểm hưu trí phúc lợi: Đối tượng là người đi làm tại các công ty: người có tư cách “Kỹ nhân quốc” và Kỹ năng đặc định cùng gia đình của họ, thực tập sinh kỹ năng v.v. Công ty và người lao động mỗi bên chịu một nửa phí bảo hiểm, khoản tiền này sẽ được ghi trên bảng lương hàng tháng của người đó. ・ Kokumin nenkin – Bảo hiểm hưu trí quốc dân: Du học sinh và gia đình của họ (từ 20 đến 59 tuổi) Khi nào nhận được lương hưu? ・ Lương hưu tuổi già: Người đóng bảo hiểm từ 10 năm trở lên, nếu trên 65 tuổi sẽ được nhận lương hưu hàng tháng. Mức lương hưu thay đổi tuỳ theo mức phí bảo hiểm đã đóng. ・ Lương hưu tàn tật: Được chi trả khi bị tàn tật do bị bệnh, bị thương. ・ Lương hưu tử tuất: Nếu người đóng bảo hiểm mất, bảo hiểm được chi trả cho vợ/chồng hoặc con của người đó. Để tham gia Bảo hiểm hưu trí quốc dân Công ty sẽ làm thủ tục tham gia “Bảo hiểm hưu trí phúc lợi” nhưng du học sinh phải tự đăng ký tham gia “Bảo hiểm hưu trí quốc dân” và tự trả phí bảo hiểm. Phí bảo hiểm hưu trí quốc dân trong năm 2021 là 16.610 yên mỗi tháng. ・ Người trên 20 tuổi nhập cảnh vào Nhật Bản → Sau khi đăng ký địa chỉ nhà, làm thủ tục tham gia bảo hiểm ở chính toà thị chính hoặc làm ở văn phòng bảo hiểm hưu trí. ・ Người dưới 19 tuổi nhập cảnh vào Nhật Bản → Trong vòng hai tuần sau khi sinh nhật lần thứ 20, sẽ có “Thông báo tham gia hưu trí quốc dân” hoặc giấy nộp tiền bảo hiểm hưu trí được gửi tới nhà. Bạn có thể cầm giấy đấy đi nộp tiền, song nếu là du học sinh, bạn sẽ nhận được thêm giấy xin miễn nộp tiền do thuộc đối tượng đặc biệt, chế độ đó là “Gakusei nofu tokurei”. ・ Nếu đã 20 tuổi được khoảng 2 tuần mà không nhận được giấy tờ gì, bạn cần làm thủ tục tại toà thị chính của địa phương hoặc văn phòng bảo hiểm hưu trí. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Chế độ bảo hiểm hưu chí quốc dân (Tiếng Việt) [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Hướng dẫn tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân (Tiếng Việt) [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Văn phòng bảo hiểm hưu trí tại các địa phương Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh - sinh viên ・ Cho đến khi tốt nghiệp, học sinh - sinh viên có thể không nộp tiền bảo hiểm hưu trí theo “Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh - sinh viên” nhưng học sinh - sinh viên cần làm đơn đăng ký. ・ Sau khi được xét duyệt, học sinh - sinh viên sẽ được miễn chi trả khoản bảo hiểm này. Tuy nhiên, nếu không làm đơn đăng ký xin miễn đóng, nghĩa vụ phải đóng vẫn còn đó, trạng thái hiện tại đang là “đóng muộn” mà thôi. ・ Đối tượng được áp dụng chế độ này là học sinh trường tiếng Nhật tham gia khoá học từ 1 năm trở lên. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Chế độ đóng bảo hiểm hưu trí đặc biệt dành cho học sinh - sinh viên|Cơ quan Bảo hiểm hưu trí Nhật Bản Giấy thông báo mã số bảo hiểm hưu trí cơ sở Sau khi tham gia bảo hiểm hưu trí, người tham gia nhận được “Sổ tay hưu trí – Nenkin techo” và phiếu thu tiền bảo hiểm, song từ tháng 4 năm 2022, chế độ sổ tay hưu trí sẽ bị xoá bỏ, thay vào đó người tham gia bảo hiểm sẽ nhận được “Giấy thông báo mã số bảo hiểm hưu trí cơ sở - Kiso nenkin bango tsuchisho”. Khi làm việc trong các công ty ở Nhật, bạn cần có Mã số bảo hiểm hưu trí cơ sở. Những bạn đang có sổ tay hưu trí có thể dùng tiếp sổ đó như một mã số bảo hiểm hưu trí cơ sở nên đừng vứt sổ đi nhé. Tiền bảo hiểm sẽ được hoàn lại! Sau khi về nước, bạn có thể nhận lại một phần tiền bảo hiểm đã đóng khi làm việc ở Nhật thông qua chế độ “Tiền trợ cấp lương hưu trọn gói – Dattai ichiji kin”. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Tiền trợ cấp lương hưu trọn gói (Tiếng Việt)|Cơ quan Bảo hiểm hưu trí Nhật Bản [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Để nhận lại tiền bảo hiểm hưu trí Bảo hiểm lao động Bảo hiểm tai nạn lao động, bảo hiểm thất nghiệp v.v. được gọi chung là “Bảo hiểm lao động”. Dưới đây là thông tin về các bảo hiểm này. Bảo hiểm tai nạn lao động ・ Đây là chế độ cấp tiền cho người lao động hoặc người thân của họ khi người lao động bị bệnh, bị thương, tàn tật, tử vong do các nguyên nhân vì công việc. ・ Tiền bảo hiểm do công ty chi trả toàn bộ. ・ Du học sinh cũng có thể tham gia bảo hiểm. Bảo hiểm thất nghiệp ・ Chế độ nhận tiền trợ cấp thất nghiệp khi bị thất nghiệp. Nếu công ty đang làm, đang thực tập bị phá sản, người tham gia bảo hiểm sẽ được nhận tiền trợ cấp cho tới khi chuyển sang công ty mới. ・ Công ty và người lao động (nhân viên) sẽ cùng chi trả khoản bảo hiểm này (công ty thường trả nhiều hơn). ・ Du học sinh không được tham gia bảo hiểm. Tổng kết Bài viết này đã giới thiệu về các điểm quan trọng liên quan đến bảo hiểm y tế (bảo hiểm sức khoẻ) và bảo hiểm hưu trí. Có một số người chỉ tham gia bảo hiểm y tế mà không tham gia bảo hiểm hưu trí, khi đó sẽ có một số bất lợi như sau. ・ Khi xin được việc tại Nhật và tiến hành chuyển đổi tư cách lưu trú, gia hạn thời gian lưu trú thì có thể không được cấp phép. ・ Việc xin quyền vĩnh trú sẽ khó khăn hơn. Đã có người trước khi xin quyền vĩnh trú thì trả tất cả các khoản tiền bảo hiểm hưu trí trước đó nhưng vẫn không được cấp phép. Việc đóng muộn tiền bảo hiểm hưu trí trong quá khứ sẽ là điểm bất lợi khi Cục xuất nhập cảnh xét duyệt hồ sơ. Cũng có một số công ty trốn tránh trách nhiệm cho người lao động tham gia bảo hiểm hưu trí. Bạn hãy kiểm tra bảng lương của mình có bị trừ tiền bảo hiểm “hưu trí phúc lợi” hay không nhé. Để biết thêm về bảo hiểm xã hội của Nhật, hãy tham khảo bài viết dưới đây! [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] “Sổ tay hướng dẫn về cư trú và lao động” dành cho người nước ngoài (Chương 7: Lương hưu – Phúc lợi)
-
Để nhận lại tiền bảo hiểm hưu trí
Hàng tháng, tiền lương của thực tập sinh kỹ năng, người nước ngoài có Kỹ năng đặc định, người có tư cách lưu trú “Kỹ nhân quốc” sẽ bị trừ một khoản phí gọi là “Bảo hiểm hưu trí phúc lợi – Kosei nenkin”. Tuy nhiên, khi rời khỏi Nhật Bản và trở về Việt Nam, người đóng bảo hiểm có thể nhận lại phần lớn số tiền đã đóng. Bài viết này sẽ giải thích về chế độ hoàn lại tiền bảo hiểm hưu trí mang tên “Tiền trợ cấp lương hưu trọn gói – Dattai ichiji kin”. 〈Luật sư Sugita Shohei – Văn phòng luật Global HR Strategy〉 Người nước ngoài cũng tham gia “Bảo hiểm hưu trí” Ở Nhật, nhân viên thường bị bắt tham gia “Bảo hiểm hưu trí phúc lợi – Kosei nenkin hoken” và phải đóng phí bảo hiểm. Ngoài ra, những sinh viên từ 20 tuổi trở lên, người tự kinh doanh v.v. phải tham gia “Bảo hiểm hưu trí quốc dân”. Người tham gia được gọi là “Người được bảo hiểm - Hihokenja”. Quy định tham gia bảo hiểm hưu trí và đóng phí bảo hiểm được áp dụng cho cả người nước ngoài. Thường thì thực tập sinh kỹ năng, người nước ngoài có Kỹ năng đặc định, người có tư cách lưu trú “Kỹ nhân quốc” v.v. đều được công ty làm giúp thủ tục tham gia bảo hiểm hưu trí phúc lợi, tiền phí bảo hiểm sẽ bị trừ vào lương hàng tháng. Tuy nhiên, công ty chịu một nửa phí bảo hiểm này. Du học sinh phải tự tham gia bảo hiểm hưu trí quốc dân nhưng nếu làm thủ tục tham gia, du học sinh sẽ được miễn đóng thuế cho tới khi tốt nghiệp. Ý nghĩa của Bảo hiểm hưu trí Mọi người thường nghĩ “Mình không nhận lương hưu ở Nhật nhưng vẫn phải đóng bảo hiểm hưu trí thì thật là kì cục”. Tuy nhiên, chế độ bảo hiểm hưu trí của Nhật được vận hành dựa trên cách nghĩ “Người đang đi làm hỗ trợ tiền lương hưu cho người cao tuổi hiện nay”. Vì vậy, người nước ngoài đang làm việc tại Nhật cũng đóng bảo hiểm hưu trí để hỗ trợ cho người cao tuổi. Hơn nữa, nếu đóng bảo hiểm hưu trí từ 10 năm trở lên thì khi về già, người nước ngoài cũng sẽ nhận được lương hưu của Nhật Bản. Số tiền nhận được sẽ tuỳ thuộc vào khoản tiền bảo hiểm mà cá nhân đã đóng. Ngoài ra, dù đây là điều không ai mong muốn nhưng nếu người tham gia bảo hiểm bị tàn tật do gặp tai nạn v.v. thì ở độ tuổi nào cũng có thể nhận được tiền bảo hiểm thương tật hàng năm. Tiền trợ cấp lương hưu trọn gói (Khoản tiền được hoàn lại) Khi người nước ngoài rời khỏi Nhật và trở về nước, họ sẽ nhận được một phần tiền bảo hiểm hưu trí đã đóng cho tới thời điểm về nước. Đây là chế độ “Tiền trợ cấp lương hưu trọn gói – Dattai ichiji kin”. Những người đạt đủ cả 3 điều kiện dưới đây có thể đăng ký xin tiền trợ cấp lương hưu trọn gói. Tổng thời gian tham gia bảo hiểm hưu trí từ 6 tháng trở lên Không có quốc tịch Nhật Bản Chưa đủ điều kiện để nhận lương hưu Khoản tiền trợ cấp lương hưu trọn gói Cách tính khoản tiền trợ cấp lương hưu trọn gói như sau. A (Bình quân thu nhập tiêu chuẩn trong thời gian tham gia bảo hiểm) × B Tỉ lệ chi trả (Tỉ lệ phí bảo hiểm × 0.5 × Số tháng đã đóng phí và được tính để chi trả) = Khoản tiền trợ cấp lương hưu trọn gói (nhận một lần) ・ “Thu nhập tiêu chuẩn hàng tháng” là mức tiền gần nhất với tiền lương hàng tháng, bao gồm cả tiền tăng ca và các khoản trợ cấp. “A” là bình quân của “thu nhập tiêu chuẩn hàng tháng” trong thời gian tham gia bảo hiểm. ・ Giả dụ, nếu thu nhập bình quân hàng tháng là 200.000 yên, tỉ lệ phí bảo hiểm là 15,9%, phí bảo hiểm hàng tháng sẽ là 31.800 yên. Khoản tiền này sẽ được chia đôi, công ty và người tham gia bảo hiểm mỗi bên cùng đóng (31.800 × 0.5 = 15.900 yên). ・ “Số tháng đã đóng phí và được tính để chi trả” là con số gần nhất với số tháng mà người tham gia đã đóng bảo hiểm. Nếu số tháng người tham gia đóng trong khoảng từ 36 tháng tới 42 tháng thì số này là 36, nếu từ 60 tháng trở lên thì số này là 60. Vào năm 2021, con số này đã được nâng mức tối đa lên thành 60. ・ Như vậy một người đã đóng bảo hiểm trong 5 năm (60 tháng), có mức thu nhập tiêu chuẩn trung bình trong thời gian 5 năm là 200.000 yên thì theo công thức tính trên, người đó sẽ nhận được tiền trợ cấp lương hưu trọn gói là 954.000 yên. A 200.000 × (15,9% × 0,5 × 60) = 954.000 yên Thủ tục xin tiền trợ cấp lương hưu trọn gói Các giấy tờ cần thiết v.v. Để đăng ký nhận tiền trợ cấp lương hưu trọn gói, bạn cần gửi cho Cơ quan bảo hiểm hưu trí Nhật Bản (Nihon nenkin kiko) các giấy tờ sau. Đơn đăng ký nhận tiền trợ cấp lương hưu trọn gói Bản sao hộ chiếu (Trang có tên, ngày sinh, quốc tịch, chữ ký, có thể xác nhận tư cách lưu trú) Giấy tờ xác nhận đã không còn địa chỉ lưu trú ở Nhật (Bản sao giấy cắt địa chỉ lưu trú, bản sao trang có ghi ngày xuất cảnh khỏi Nhật Bản v.v.) “Tên ngân hàng”, “Tên chi nhánh”, “Địa chỉ chi nhánh”, “Số tài khoản ngân hàng” Giấy tờ có thể xác nhận được bạn là chủ tài khoản (giấy xác nhận của ngân hàng) Giấy tờ có thể xác nhận được mã số bảo hiểm hưu trí cơ sở (sổ tay hưu trí v.v.) [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Tiền trợ cấp lương hưu trọn gói (Tiếng Nhật – Tiếng Việt)|Cơ quan Bảo hiểm hưu trí Nhật Bản Đăng ký cắt địa chỉ ・ Bạn có thể đăng ký xin tiền trợ cấp lương hưu trọn gói trước khi về Việt Nam hoặc sau khi về Việt Nam. ・ Nếu xin nhận tiền trước khi về nước, bạn phải nộp đăng ký cắt địa chỉ cho cơ quan chính quyền địa phương và lấy “Bản sao giấy xác nhận cắt địa chỉ”. ・ Những bạn đã kết thúc thực tập kỹ năng số 2 và về nước một thời gian, sau đó có dự định quay lại Nhật với tư cách Thực tập kỹ năng số 3 hoặc Kỹ năng đặc định số 1 cũng có thể xin tiền trợ cấp lương hưu trọn gói nếu đăng ký cắt địa chỉ trước khi về Việt Nam. Chi trả lương hưu cho người đã đóng bảo hiểm trên 10 năm Nếu đóng bảo hiểm ở Nhật trên 10 năm, người nước ngoài cũng có thể nhận được lương hưu tại Nhật. Dù giữa chừng có ngừng đóng thì tổng thời gian đóng trên 10 năm vẫn được tính là được nhận lương hưu. Tuy nhiên, nếu bạn đã nhận tiền trợ cấp lương hưu trọn gói (1 lần) thì thời gian đóng bảo hiểm trước đó sẽ không được tính nữa nên những bạn có thể sẽ làm việc lâu dài tại Nhật hãy lưu ý tới điểm này nhé.
-
★ Thông tin cơ bản: Thuế và bảng lương ở Nhật
Không phân biệt quốc tịch, tuổi tác, tư cách lưu trú, tất cả những người làm việc tại Nhật đều phải đóng “thuế thu nhập” (shotokuzei) và “thuế cư trú” (thuế thị dân) (jyuminzei). Bài viết này sẽ giới thiệu về cách đọc bảng lương và 2 loại thuế kể trên. Thuế thu nhập Dù là người Nhật hay người nước ngoài, khi nhận được lương khi làm việc tại Nhật đều phải đóng “thuế thu nhập”. ・ Thuế thu nhập là khoản thuế nộp cho nhà nước. ・ Khoản thuế thu nhập này được tính dựa trên thuế suất. Thu nhập càng cao thì thuế suất càng cao. ・ Thuế thu nhập sẽ được trừ tự động vào lương hàng tháng, công ty sẽ thay nhân viên đóng thuế cho nhà nước. ・ Đóng thuế thu nhập là nghĩa vụ, không liên quan đến tư cách lưu trú. Du học sinh khi đi làm thêm cũng phải đóng. Cách đọc bảng lương Ảnh ở trên là bảng lương của một thực tập sinh kỹ năng. KOKORO sẽ giải thích về cách đọc bảng lương và thuế thu nhập dựa trên bảng lương đó. A Tổng tiền lương (So shikyu gaku) 211.802 yên Đây là toàn bộ khoản tiền mà công ty phải trả cho nhân viên vì họ đã làm việc cho công ty. Khoản này còn có cách gọi khác là "Shikyu gaku", "Kyuyo". B Tổng tiền bảo hiểm xã hội (Shakai hoken no gokei gaku" 34.319 yên Tổng của 3 khoản (phí bảo hiểm xã hội) dưới đây. ① Bảo hiểm y tế ② Bảo hiểm hưu trí ③ Bảo hiểm thất nghiệp C Số tiền chịu thuế cư trú 177.483 yên Khoản "A - B". D Thuế thu nhập 2.340 yên Khoản thuế thu nhập được tính theo thuế suất phụ thuộc vào khoản C. Phí “Bảo hiểm xã hội” sẽ do công ty và người lao động cùng trả. Về bảo hiểm xã hội, bạn hãy tham khảo thêm bài viết phía dưới nhé. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Bảo hiểm y tế và hưu trí Cách tính “E Khoản tiền đã được khấu trừ” A (Tổng tiền lương) + 211.802 yên B (Tổng phí bảo hiểm xã hội) – 34,319 yên D (Thuế thu nhập) -2,340 yên Nếu lấy A-B-D sẽ ra “Lương về tay” của người này. Nếu lấy khoản này trừ đi tiền nhà là 35.000 yên thì sẽ ra “Khoản tiền đã được khấu trừ” được chuyển vào tài khoản. Ở công ty này, “tiền nhà” bao gồm tiền ký túc xá, tiền điện – ga – nước. Công việc làm thêm của du học sinh và thuế Du học sinh không phải tham gia “Bảo hiểm hưu trí phúc lợi” và “Bảo hiểm y tế” nên hai khoản chi phí này sẽ không bị trừ vào lương làm thêm. Đổi lại, tự du học sinh tham gia “Kokuminnenkin – bảo hiểm hưu trí” và “Kokumin kenko hoken – bảo hiểm y tế quốc dân” – hai loại khác với người đi làm. Ngoài ra, du học sinh thường không thể tham gia “Bảo hiểm thất nghiệp” nên cũng không bị trừ khoản phí này. Thuế suất trong thuế thu nhập của du học sinh sẽ thay đổi theo số năm sống ở Nhật và mức thu nhập có được. Bạn hãy tham khảo thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Việc làm thêm của du học sinh và thuế * Trong bảng lương của du học sinh Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái v.v. thường không bị tính thuế thu nhập. Đó là vì Nhật Bản đã ký hiệp định về thuế với các nước nêu trên. Thế nhưng, giữa Nhật Bản và Việt Nam chưa có hiệp định này nên trên bảng lương của du học sinh Việt Nam có tính thuế thu nhập. Thuế cư trú (thuế thị dân) Thuế cư trú (thuế thị dân) là tên gọi gộp của 2 loại thuế “thuế địa phương” và “thuế tỉnh, thành phố”. Hai loại thuế này sẽ được gộp lại và trả cho địa phương (nơi đang ở - có phiếu dân cư) vào ngày 1 tháng 1. ・ Thuế thu nhập đóng cho nhà nước, thuế cư trú đóng cho nơi mình sống. ・ Thuế cư trú cũng được trừ từ lương, công ty sẽ thay người lao động nộp thuế cho địa phương. ・ Thuế cư trú được tính từ thu nhập của tháng 1 đến tháng 12 năm trước đó, từ tháng 6 năm đó cho tới tháng 5 năm tiếp theo, thuế sẽ được trừ vào lương hàng tháng. Vì vậy, đối với người nước ngoài bắt đầu làm việc ở Nhật, lương của năm đầu tiên chỉ bị trừ thuế, từ tháng 6 của năm thứ hai trở đi sẽ bị trừ thuế thu nhập và thuế cư trú. ・ Nếu không có gia đình ở Nhật và mức thu nhập của năm trước dưới 1.000.000 yên thì không cần phải đóng thuế cư trú. Thuế tiêu dùng Thuế tiêu dùng là khoản thuế bạn phải trả khi mua một sản phẩm hoặc nhận một dịch vụ (làm tóc, xem phim, v.v.) nào đó. Không giống như thuế thu nhập và thuế cư trú, nó không liên quan gì đến thu nhập. Thuế suất của thuế tiêu dùng là 10%, bạn sẽ trả luôn khi mua sản phẩm, thanh toán dịch vụ. Tuy nhiên, khi mua các loại thực phẩm và đồ uống (trừ các loại đồ uống có cồn), thuế suất là 8%. Đây gọi là “Keigen zeiritsu – 軽減税率” Nếu bạn mua đồ ăn thức uống tại cửa hàng bánh Hamburger, quán cà phê và ăn uống bên ngoài cửa hàng, mức thuế suất 8% sẽ được áp dụng, nhưng nếu bạn ăn uống trong cửa hàng, mức thuế suất sẽ là 10%. Để biết thêm về thuế của Nhật, hãy tham khảo bài viết dưới đây! [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] “Sổ tay hướng dẫn về cư trú và lao động” dành cho người nước ngoài (Chương 8: Thuế)
Xếp hạng bài viết phổ biến
-
Lớp học tiếng Nhật online miễn phí 17066 views
-
Không được ăn ốc bắt ở ruộng lúa 15539 views
-
“Đúng giờ” ở Nhật là như thế nào? 13031 views
Platinum Sponsor
Bronze Sponsors
- Global HR Strategy
- Trường Nhật Ngữ EHLE
Đơn vị hỗ trợ
- Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam
- Trung tâm Giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam
- Văn phòng JNTO Hà Nội
- Liên đoàn kinh tế vùng Kansai
- Hội Việt Nam (JAVN)
- Hội hỗ trợ Tomoiki Việt Nhật
- Hiệp hội phát triển giao lưu nguồn nhân lực quốc tế
Đơn vị hợp tác
Tổ chức hỗ trợ du học sinh
Nhật Bản (JASSO)
Mạng lưới luật sư cho lao động người nước ngoài