Từ tháng 5 năm 2020, tôi làm việc tại Công ty gia công kim loại ở Osaka do người anh họ lớn hơn tôi 9 tuổi điều hành. Anh họ tôi sang Nhật với tư cách là kĩ sư từ năm 2007 và qua lời kể của bác mình, tôi đã được biết đến những thành công của anh ấy trên đất Nhật. Vì vậy với mong muốn bản thân cũng được thử sức tại Nhật Bản nên sau khi tốt nghiệp đại học năm 2013, tôi đã đầu quân cho một công ty của Nhật tại Hải Phòng - công ty có chế độ sang Nhật tu nghiệp dành cho nhân viên.

Vào thời điểm đó, ở nước ngoài bắt đầu có nhiều tấm gương người Việt Nam thành đạt ở nước ngoài, nên thầy ở trường đại học cũng rất ủng hộ quyết định sang Nhật của tôi. Thông qua công ty tuyển dụng, tôi đã vào làm tại Y-Tec Vietnam - một hãng sản xuất phụ tùng ô tô. Tuy nhiên, tôi đã chỉ dành thời gian 3 tháng trước khi tốt nghiệp đại học để đầu tư việc học tiếng Nhật chuẩn bị vào làm việc tại công ty.

Tháng 12 năm 2013 sau khi vào công ty được 5 tháng, tôi đã được sang Nhật lần đầu tiên để tu nghiệp, học việc tại công ty mẹ. Y-Tec Vietnam là công ty mới thành lập với 18 người Việt Nam (bao gồm 13 kỹ sư, 3 thông dịch viên, 2 nhân viên hành chính kế toán) và 3 người Nhật. Trong số đó có 16 người Việt Nam đã được gửi đi tu nghiệp tại Nhật Bản trong 10 tháng để phục vụ cho công việc của công ty sau khi trở về Việt Nam.

Chúng tôi ở tại một cơ sở của công ty tại tỉnh Saitama. 16 người chúng tôi rất thân thiết và luôn đồng hành cùng nhau. Thời gian đó, số lượng người Việt Nam ở Nhật không nhiều nên chúng tôi càng gắn bó hơn và giúp đỡ nhau tận tình. Chúng tôi cũng cùng nhau đi tham quan, du lịch vào những dịp nghỉ.

Việc tu nghiệp tuy rất thuận lợi nhưng nơi chúng tôi ở lại cách xa thành phố nên cuộc sống khá buồn. Hiểu được điều đó, hàng tháng công ty cho chúng tôi đi đó đi đây bằng xe buýt và về trong ngày. Những nhân viên người Nhật khác trong công ty cũng rất thân thiện, với tôi đó thực sự là một công ty tốt.

Sau khi hoàn thành chuyến tu nghiệp, tôi trở về nước và làm việc tại Hải Phòng, sau 10 tháng tôi lại được cử đến Nhật Bản vào tháng 7 năm 2015. Mục đích sang Nhật lần này của tôi là học tập kỹ thuật và phụ giúp công việc của các kỹ sư người Nhật. Lần đó tôi chỉ ở Nhật 6 tháng cùng với 4 kĩ sư người Việt và 1 thông dịch viên. Tuy nhiên, trong thời gian tôi ở Nhật này, Y-Tec Vietnam đã quyết định thu hẹp hoạt động kinh doanh và hơn phân nửa số kỹ sư tại công ty bị sa thải. Tôi cũng rời công ty sau khi trở về Nhật Bản vào cuối năm 2015, vậy là công việc của tôi tại công ty đã kết thúc sau hai năm rưỡi.

Sau khi nghỉ việc ở Y-Tec Vietnam, tôi đã tìm được công việc mới thông qua việc trao đổi thông tin với những người bạn cùng bị nghỉ việc ở công ty cũ. Tháng 3 năm 2016, tôi đã quyết định xin ứng tuyển vào công ty Recruit R&D Staffing. Tôi phỏng vấn tại Hà Nội (bằng tiếng Nhật) nhưng làm việc tại Nhật Bản. Ngay sau khi được tuyển dụng, tôi đã kết hôn với vợ tôi là bạn học cùng cấp ba của tôi, sau đó tôi sang Nhật để bắt đầu công việc vào tháng 4. Từ đó cho đến nay tôi vẫn sinh sống và làm việc tại Nhật. Sau 4 tháng nhận công việc mới, tôi đã làm thủ tục bảo lãnh vợ sang Nhật cùng sinh sống.

Sau khi sang Nhật, do có kinh nghiệm được đào tạo nên tôi đã đi làm cho một hãng sản xuất phụ tùng ô tô theo hợp đồng nhân viên phái cử. Nơi làm việc là tại một xưởng sản xuất ở tỉnh Gunma và công việc của tôi là thiết kế bộ phận bên ngoài của xe ô tô. Tuy nhiên, do bị ảnh hưởng của đợt thu hồi xe mà số lượng đơn đặt hàng giữa chừng bị giảm mạnh, số giờ làm thêm cũng bị giảm theo. Thêm nữa tôi cũng có mong muốn được làm lâu dài tại một nơi thay vì hình thức phái cử nên sau một năm rưỡi làm việc tại đây tôi đã chuyển việc.

Sau khi nghỉ việc ở công ty phái cử, qua trang web có tên là Indeed (tiếng Nhật) tôi đã xin ứng tuyển một công việc mới và bắt đầu làm việc tại "AZA Engineering" vào tháng 10, năm 2017. Tại công ty thiết kế máy móc ở tỉnh Kanagawa, trong số khoảng 30 nhân viên thì tôi là người nước ngoài duy nhất ở đây. Các anh chị đi trước cũng như đồng nghiệp đều rất thân thiện, công ty cũng rất tốt nhưng vào năm 2020, anh họ tôi thành lập công ty ở Osaka, và công ty còn thiếu vị trí kĩ sư, vì thế tôi đã về làm việc cùng anh. Làm cùng công ty với tôi còn có 5 người Việt Nam và hai người Nhật khác nữa.

Học tiếng Nhật là việc cần thiết khi sinh sống và làm việc lâu dài ở Nhật Bản. Tôi xin chia sẻ những điểm chính trong việc học tiếng Nhật của mình.

【Cơ hội học tiếng Nhật】 ・Lớp học tiếng Nhật do thông dịch viên người Việt giảng dạy tại công ty (Chỉ trong ba tháng đầu) ・Sử dụng tiếng Nhật trong công việc ・Lớp dạy tiếng Nhật tình nguyện tại khu vực mình sinh sống (1-3 lần/tuần) ・Tự học tại nhà mỗi tối

【Tài liệu học chủ yếu】 ・Mina no Nihongo ▽ Bộ sách Nihongo Soumatome「日本語総まとめ」▽ Bộ sách Mimikara oboeru Nihongo nouryoku shiken「耳から覚える日本語能力試験」▽NIHONGONOMORI（YouTube） Link：【SỐ ĐẶC BIỆT】TÀI LIỆU ÔN THI N1/N2 CỦA NHỮNG BẠN ĐÃ ĐỖ

Vợ tôi sang Nhật đoàn tụ cùng chồng vào tháng 8 năm 2016 và không lâu sau thì mang thai. Thời gian đầu do không hiểu tiếng nên cô ấy đã gặp khá nhiều khó khăn. Tôi ở nhà vào ngày cuối tuần nhưng những ngày trong tuần thì không có bạn bè người Việt nào ở quanh chúng tôi cả. Lúc đó chính những thầy cô giáo của lớp dạy tiếng Nhật tình nguyện đã hết lòng giúp đỡ vợ tôi.

Ban đầu vợ tôi đều đặn tuần 2 buổi đạp xe cách nhà 5 km để đến lớp học tiếng Nhật. Trong lớp học đó có 2 cô giáo lớn tuổi, họ không chỉ dạy tiếng Nhật cho vợ tôi mà còn quan tâm giúp đỡ vợ tôi, đưa cô ấy đi khám thai và đi mua đồ. Em bé trong bụng ngày một lớn và vợ tôi không thể đạp xe đến lớp học được nữa, khi ấy, hai cô giáo đã đến tận nhà để dạy vợ tôi học và giúp đỡ thêm nhiều việc khác nữa. Đối với chúng tôi, hai cô giáo đó thực sự là ân nhân của mình.

Tại tỉnh Gunma, nơi đầu tiên vợ chồng tôi sinh sống, thời điểm đó có rất ít người Việt Nam nên thông tin dành cho người Việt cũng không có nhiều. Tại nơi làm việc, tôi cũng là người nước ngoài duy nhất. Cơ hội kết bạn với người Việt rất ít nên lúc đầu vợ tôi đã cảm thấy cô đơn khi ở đây. Vì chúng tôi có một vài người bạn Việt Nam - là những đồng nghiệp vào sau tôi nhưng hiện vẫn còn làm việc cho Y-Tec Vietnam, họ sống tại tỉnh Saitama kế bên nên tôi cũng thỉnh thoảng đưa vợ đến gặp mặt và giao lưu cùng họ. Còn bình thường thì chúng tôi chủ yếu hay gặp các giáo viên dạy tiếng Nhật.

Tuy nhiên từ khi chuyển tới Kanagawa, chúng tôi đã làm quen và kết bạn được với rất nhiều người Việt Nam. Dù tôi cũng vẫn là người nước ngoài duy nhất trong công ty, nhưng ở lớp dạy tiếng Nhật tình nguyện tôi đã gặp gỡ được thêm ba gia đình người Việt khác có cùng hoàn cảnh. Chính điều này đã thành điểm mấu chốt trong việc kết giao bạn bè và ngay cả vợ tôi cũng đã có hội mẹ bỉm sữa của cô ấy. Sau khi chuyển đến Osaka, chúng tôi thậm chí còn kết giao thêm nhiều bạn bè người Việt hơn nữa. Chúng tôi được dùng tiếng Việt nhiều đến mức khiến cho chúng tôi cảm thấy như đang được sống ở Việt Nam vậy. Ngoài ra, kể từ sau khi đến Nhật tôi cùng với các bạn người Việt ở chỗ làm và trong khu vực lập thành đội bóng đá, cứ cuối tuần chúng tôi lại chơi đá bóng với nhau rất vui.

Tôi thích nền an ninh tốt của Nhật Bản và sự thân thiện của con người nơi đây. Có một hôm, trong chuyến đi chơi bằng xe buýt của công ty Y-Tec Vietnam, tôi đã để quên ba lô ở đài quan sát trong khu du lịch. Trong ba lô có điện thoại di động và ví tiền. Về tới công ty tôi mới nhận ra, sau đó người của công ty đã giúp tôi liên lạc với người quản lý khu vực đài quan sát và hỏi xem liệu ba lô của tôi có được đưa đến đó chưa hay vẫn đang ở chỗ đài quan sát. Ngay sau đó, ba lô của tôi đã được tìm thấy nguyên vẹn và 2 ngày sau đã được gửi đến công ty cho tôi qua đường bưu điện. Tiền mặt có trong ví (khoảng 20,000 yên) cùng với điện thoại của tôi vẫn còn nguyên không mất mát gì.

Một lần khác, sau đó vài năm, tôi lại để quên ba lô trên tàu điện. Sau khi xuống tàu tôi mới phát hiện ra, tôi liền đi đến ga tàu lớn gần đó để hỏi nhân viên nhà ga thì cũng là lúc ba lô của tôi được trả lại. Và tất nhiên là tài liệu công việc cùng ví tiền ở trong cặp vẫn còn nguyên vẹn.

Ba năm trước, tôi đã đi học lái ô tô ở trường dạy lái ô tô, sau khi lấy được bằng lái tôi cũng đã mua một chiếc xe cũ. Khóa học tiêu tốn của tôi khoảng 30 vạn yên, tiền mua ô tô vào khoảng 25 vạn yên, nhưng để sinh sống cùng gia đình lâu dài ở vùng ngoại ô thì việc có xe riêng là điều không thể thiếu. Nền công nghiệp kĩ thuật của Nhật Bản rất phát triển, có thể đến một lúc nào đó khi tôi về nước, những kiến thức và kĩ thuật tôi đã thu nhận ở đây sẽ có ích cho quê hương. Chúng tôi chưa có kế hoạch cụ thể về việc sẽ sinh sống ở Nhật đến khi nào. Ở Nhật, chăm sóc y tế rất phát triển, thực phẩm an toàn, ít thuốc trừ sâu và môi trường ít bị ô nhiễm nên tôi nghĩ có lẽ sẽ tốt hơn nếu chúng tôi ở lại Nhật cho đến khi con cái chúng tôi trưởng thành. Tôi không biết trước tương lai mình sẽ ra sao nhưng trước mắt tôi muốn tập trung thật tốt trong công việc và tận hưởng cuộc sống tươi đẹp nơi đây.