Câu cá là một trong những hoạt động vui chơi ngoài trời đơn giản và dễ dàng tiếp cận, giúp cơ thể khoẻ mạnh, và giảm bớt nhiều căng thẳng, áp lực. Nhật Bản được bao quanh bởi biển và có nhiều sông nên có rất nhiều điểm lý tưởng để câu cá, và rất nhiều người Việt Nam thích câu cá tại đây. Tuy nhiên, để có thể câu cá ở Nhật Bản, bạn phải tuân thủ các luật và cách cư xử cơ bản, ghóp phần bảo vệ môi trường và tránh gặp phải các rắc rối không đáng có.

1. Trải nghiệm của tôi

Tôi sang Nhật Bản đã đến nay đã là năm thứ 13. Từ khi còn ở Việt Nam tôi đã có đam mê với các hoạt động câu cá. Thường thường tại Việt Nam không có chuyện đi học cả ngày mà sẽ là học một buổi, buổi còn lại sẽ dành cho các hoạt động khác như đi học thêm, hoặc ở nhà phụ giúp cha mẹ, các hoạt động ngoại khoá, giải trí khác. Các anh hàng xóm hàng tuần thường rủ tôi một hoặc hai buổi đi câu. Địa điểm thường là ao hồ, sông suối và cá mà chúng tôi nhắm đến sẽ là các loại cá như cá chuối, cá trê hoặc cá chim trắng.

Mua đồ câu sau khi đến Nhật

Sau khi tốt nghiệp cấp 3 và trải qua một khoá học ngắn hạn 6 tháng tại một trường tiếng, tôi đến Nhật Bản học tiếp 2 năm để chuẩn bị cho kì thi vào đại học. Thời gian này thực sự là tôi không có nhiều tiền và thời gian cho lắm. Sau khi lên đại học, và có một chút dư giả về thời gian, cộng với việc trường đại học khá là gần biển cho nên tôi đã bắt đầu chạy ra biển câu cá trên chiếc xe máy con con của mình.

Tuy nhiên, câu cá trên biển rất khác với câu cá ở ao hồ tại Việt Nam. Tôi phải tìm hiểu loại cá để câu, độ dài dây câu cần thiết, phương pháp câu cá, v.v. trên các video YouTube. Sau đó, tôi quyết định sử dụng Sabiki để bắt cá thu ngựa (aji) và cá thu (saba), vì chúng tương đối dễ câu. Sabiki là một phương pháp câu trong đó các lưỡi câu sẽ được xếp thành hàng và gắn với các mồi giả để dụ cá. Phương pháp này rất dễ dàng cho người mới bắt đầu và không tốn nhiều chi phí.。

Về dụng cụ câu, tôi có ghé qua cửa hàng Hard 0ff – một cửa hàng chuyên về đồ cũ tại Nhật Bản. Tôi chọn một chiếc cần có thể điều chỉnh độ dài, một máy câu dọc của Daiwa với mức giá tầm 7,000 yên. Về thẻo câu, tôi ra Daiso để mua, vì ở đây có bán thẻo câu khá là rẻ và vừa đủ đối với Sabiki. Mồi thì mua ở siêu thị gần nhà, đó là loại tôm bột đông lạnh, bán theo túi 500g một, bỏ vào tủ lạnh và chờ cho đến hôm đi câu.

Cửa hàng đồ cũ（KOKORO）

Hành trình rong ruổi câu cá ở Akita

Khoảng cách từ trường đại học quốc lập Akita đến Cảng Akita là khoảng 8 km, và mỗi lần chạy xe đến đấy câu cá khoảng 20 phút. Trong vài lần đầu tiên bắt đầu câu cá biển, tôi đã câu được 10 đến 15 con cá thu ngựa và cá thu dài tầm khoảng 15 cm. Sau đó, tôi có một bữa tối rất ngon với cá tươi, vì mùi vị hoàn toàn khác với cá đông lạnh trong siêu thị.

Sau khi đi câu về, tôi thường hay rủ bạn bè qua nhà ăn cá rán và qua những buổi như vậy, đã có thêm một số người tỏ ý muốn đi câu cùng tôi. Tôi chia sẽ kinh nghiệm mua đồ câu của mình cho họ, và sau đó tất cả đã đi câu cùng nhau, có khi lên đến 8 người. Lần này vì không phải ai cũng sở hữu xe máy cho nên chuyển sang phương tiện đi xe đạp, cả nhóm đi xe đạp tầm 8km để đi câu. Tất nhiên không phải hôm nào cũng câu được cá, những hôm đấy chúng tôi hay gọi là “móm” và khá là uể oải khi ra về. Tuy nhiên với tôi, dù câu được hay không câu được chúng đều là những kỉ niệm đáng quý của tôi khi còn học tại Akita.

Đến bây giờ tôi đang làm việc tại Tokyo, bẵng đi một thời gian tôi đã không còn đi câu kéo gì cả. Tuy nhiên bây giờ đã có một chút dư giả về tài chính cũng như thời gian, tôi đã tái khởi động lại hoạt động này của mình. Mua một bộ đồ câu mới dành cho các loại cá kích cỡ to hơn, lấy bằng lái thuyền để chủ động câu cá ở ngoài khơi, đánh tiếng xung quanh để tập hợp những người có cùng sở thích. Và tôi hi vọng sẽ có nhiều trải nghiệm mới tại vịnh Tokyo vào thời gian sắp tới.

2. Luật liên quan đến câu cá giải trí

Câu cá là một hoạt động giải trí để đánh bắt cá ở biển, sông, hồ, v.v.. Tuy nhiên cần có sự cân bằng giữa việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản và quyền khai thác thủy sản, và câu cá giải trí ở Nhật Bản (Yuryo = thu thập cá, động vật có vỏ và rong biển cho mục đích phi thương mại) được pháp luật quy định.

Luật câu cá giải trí

Quy định của Luật ngư ngiệp

Luật ngư nghiệp quy định về quyền khai thác và giấy phép khai thác thủy sản. Quyền nghề cá là quyền được độc quyền hoạt động một nghề cá cụ thể trong một vùng nước cụ thể. Câu cá giải trí không bị cấm hoàn toàn ngay cả ở những vùng nước mà quyền này đã được thiết lập, nhưng bạn có thể sẽ bị vi phạm nếu thực hiện bất kỳ hành vi nào sau đây.

✔︎ Cản trở hoạt động của nghề cá.
✔︎ Làm tổn hại đến giá trị của ngư trường
✔︎ Thu thập động vật có vỏ như bào ngư và tảo bẹ, rong biển như rong biển wakame và tảo bẹ, và các động vật thủy sinh như tôm Ise và bạch tuộc tại ngư trường nơi ngư dân thu thập sò và rong biển.

Ngoài ra, khi câu cá thuộc đối tượng quy định trong Quyền nghề cá trên mặt nước nội địa (sông, hồ, ao, …) thì phí câu cá giải trí và thời gian câu cá giải trí được quy định cụ thể và các bạn phải tuân thủ các quy tắc này.

Luật bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản

Bộ luật trên có một số quy định về việc câu cá giải trí như sau.

✔︎ Cấm đánh bắt bằng phương pháp sử dụng chất nổ hoặc chất độc.
✔︎ Trừ những trường hợp được cấp phép, không cho phép đánh bắt cá Sake (một chủng cá hồi) tại vùng nước nội địa.

Các quy định về điều chỉnh nghề cá

Các Quy định điều chỉnh nghề cá là các quy định do các thống đốc tỉnh thành lập dựa trên Luật ngư nghiệp và Luật bảo vệ nguồn lợi Thủy sản, đưa ra các quy định cụ thể đối với hoạt động câu cá giải trí trên biển và nội dung của các quy định này khác nhau tùy thuộc vào từng tỉnh.

✔︎ Người đánh bắt giải trí được phép thu gom cá, sò bằng các phương tiện như sào, lưới, tay, … nhưng trong nhiều trường hợp không được phép sử dụng các dụng cụ mà ngư dân có thể sử dụng.
✔︎ Đối với cá tráp biển đỏ, cá trắm, cá diếc, nghêu … quy định kích thước nhỏ nhất có thể đánh bắt.
✔︎ Với một số loại cá đặc thù như Ayu sẽ có quy định về thời gian được phép đánh bắt.

3. Quy tắc hành xử khi câu cá

Tuân thủ luật và quy tắc hành xử để tận hưởng thú vui câu cá

Chúng ta hãy không chỉ tuân thủ luật pháp mà còn phải để ý xung quanh khi câu cá. Hãy để tôi cho bạn một số ví dụ về các quy tắc hành xử này nhé.

1. Tránh xa các khu vực cấm.
2. Hãy bảo vệ môi trường tự nhiên của điểm câu cá. Nhớ mang theo lon rỗng, túi ni lông, cặn mồi, móc câu và dây câu về nhà.
3. Không neo đậu tàu thuyền gần các phương tiện khai thác thủy sản như lưới giăng sẵn, lồng bè nuôi trồng thủy sản. Ngoài ra, tránh xa các dụng cụ đánh cá được đặt trong bến cảng.
4. Thả cá nhỏ và cố gắng bảo tồn tài nguyên. Tránh đánh bắt cá nhiều hơn mức bạn cần.
5. Nếu bạn bắt được thứ gì đó không phải là thứ bạn nhắm tới, chẳng hạn như cá nóc hay sao biển, hãy thả nó trở lại nước.

4. Những lời khuyên về an toàn

Khi đi câu một mình, nhớ nói với người thân về địa điểm câu và thời gian mình về nhà.

Đây là một gợi ý để câu cá an toàn. Chủ động đảm bảo an toàn cho mình khi đi câu cá nhé.

1. Kiểm tra thời tiết trước khi đi câu
2. Cố gắng đi câu với nhiều hơn một người. Nếu bạn đi một mình, hãy cho gia đình biết bạn sẽ đi đâu và khi nào bạn sẽ quay về.
3. Khi quăng cần, hãy đảm bảo rằng không có người xung quanh bạn.
4. Không câu cá gần dây điện, hoặc cột điện.
5. Khi đi câu bằng thuyền, triệt để tuân thủ các quy tắc hàng hải.