©Báo Mainichi
Là một nhân viên chính thức làm công việc quản lý nhân viên người nước ngoài tại trụ sở chính của một công ty sản xuất thực phẩm của Nhật trong hơn 5 năm, tôi đã có nhiều cơ hội học hỏi kinh nghiệm quản lý người nước ngoài của các sếp trong công ty, cũng như có nhiều kinh nghiệm trực tiếp quản lý và hướng dẫn các bạn thực tập sinh trong nhà máy. Công ty của tôi có 12 nhà máy trên toàn quốc, mỗi nhà máy hiện tiếp nhận khoảng 100 thực tập sinh chủ yếu là người Việt Nam. Số lượng du học sinh hiện đang làm thêm trong 12 nhà máy là khoảng 2000 người, trong đó du học sinh Việt Nam chiếm 70%.
Công việc ở nhà máy của chúng tôi là chế biến các loại món ăn, salad, mỳ Ý, món tráng miệng… để cung cấp cho các cửa hàng tiện lợi. Nhân viên tại nhà máy làm công việc sơ chế như thái rau, thái thịt, luộc thịt, luộc mì, rán thịt, nướng thịt, đóng gói v.v. Lần này với kinh nghiệm của mình và những ý kiến tham khảo từ các quản lý trong công ty, tôi xin được đưa ra những góp ý và ví dụ như dưới đây. Vì đặc thù là làm việc trong công ty sản xuất thực phẩm nên những ví dụ trong công việc tôi đưa ra cũng liên quan đến sản xuất thực phẩm. Với những loại hình công việc khác mong các bạn tự đối chiếu và liên tưởng để rút ra bài học cho chính mình.
Dưới đây là những vấn đề thường gặp trong công việc đối với thực tập sinh kỹ năng người Việt Nam:
● Không cần tuân theo chỉ dẫn của công ty, làm việc theo cảm tính
– Khi chế biến thực phẩm trong nhà máy các bạn thường dùng mắt nhìn hoặc phán đoán theo cảm tính chứ không dùng nhiệt độ để đo nhiệt độ bên trong xem thức ăn đã chín chưa hoặc đồ ăn có đạt tiêu chuẩn không gây ra hậu quả là thức ăn bị sống hoặc cháy và bị khách hàng than phiền, khiếu kiện.
– Khi công ty giao cho các bạn luộc thịt với một nồi luộc lớn, các bạn không cho thịt vào luộc với khối lượng và thời gian mà công ty quy định mà cho thịt vào luộc với khối lượng nhiều hơn theo quy định một lần luộc vì nghĩ là nồi luộc thịt to, cho nhiều thịt vào thì sẽ làm nhanh hơn mà không ảnh hưởng gì. Suy nghĩ này hoàn toàn không được chấp nhận trong công ty vì sẽ gây ra việc thịt chín không đều, thịt sống.
– Khi cắt túi nylon đựng nguyên liệu hoặc thực phẩm thì các bạn không cắt bằng một đường mà cắt nhiều lần hoặc chỉ cắt một phần rồi lấy nguyên liệu ra. Điều này cũng bị cấm trong công ty Nhật vì dễ gây ra dị vật, mảnh vụn nylon dễ lẫn vào thực phẩm.
● Nói chuyện trong khi làm việc
– Trong khi làm việc ở Nhật thì việc nói chuyện riêng, nói tiếng Việt thường bị cấm nhưng các bạn luôn nghĩ chỉ cần tay vẫn làm việc thì vẫn có thể nói chuyện. Nhưng việc nói chuyện riêng có thể sẽ ảnh hưởng tới công việc và gây phiền cho những người cùng làm việc khiến năng suất làm việc giảm.
● Nhờ bạn khác đi làm thay mình khi muốn nghỉ hoặc đổi vị trí làm việc với bạn
– Nhiều bạn nghĩ điều này hoàn toàn không ảnh hưởng công việc nhưng không phải vậy. Công ty đã giao việc gì cho ai thì đó là trách nhiệm của người đó, nếu xảy ra sai sót thì sẽ truy cứu trách nhiệm. Các bạn tự ý thay đổi công việc hoặc vị trí sẽ làm rối loạn dây chuyền làm việc, ảnh hưởng năng suất, chất lượng lao động.
● Cần tuân thủ quy định về an toàn lao động, vệ sinh thực phẩm
– Có trường hợp khi thấy thức ăn hoặc nguyên liệu rơi xuống đất thì các bạn nhặt lên và sử dụng nhưng trong công ty Nhật thì khi thức ăn rơi xuống phải ngay lập tức vứt đi. Nếu tay chạm vào rác hoặc chạm xuống đất trong thời gian ngắn vài giây thì các bạn nghĩ là không sao, nhưng cần phải đảm bảo an toàn vệ sinh tuyệt đối nên phải thay găng tay ngay sau khi tay chạm vào rác hoặc chạm xuống đất.
● Và một điểm cần lưu ý nữa là đừng quên những cảm xúc ban đầu khi mới vào công ty, luôn chào hỏi mọi người một cách to rõ ràng, giữ gìn mối quan hệ thân thiện trong công ty.
Du học sinh làm thêm tại xưởng của công ty tôi thường có xu hướng sau:
● Nếu thấy khó chịu sẵn sàng chuyển việc
– Đặc điểm này cũng giống như thanh niên Nhật Bản nhưng ở du học sinh nước ngoài còn rõ ràng hơn.
● Đi muộn nhiều và nghỉ việc không xin phép
– Có thể do du học sinh làm nhiều việc cùng lúc nên ý thức tuân thủ quy định có xu hướng thấp hơn so với thực tập sinh. Nhiều trường hợp đi muộn, nghỉ việc, đổi ca mà không xin phép.
● Hút thuốc trong khi làm việc
– Có trường hợp du học sinh nói “Đi vệ sinh” nhưng lại vào đó để hút thuốc, điều này là bị cấm trong công ty. Các bạn chỉ có thể hút thuốc khi nghỉ giải lao.
● Ý thức làm việc thấp
– Tinh thần trách nhiệm với công việc của du học sinh thường kém hơn so với thực tập sinh. Các bạn thường có xu hướng “Làm tằng tằng cũng được” chứ không nghĩ “Phải làm việc thật tích cực”.
So với những lao động đến từ những nước khác thì người Việt Nam thường được công ty đánh giá cao ở những điểm sau:
● Tác phong làm việc nhanh nhẹn, khéo léo
– Biết ứng xử nhanh, làm việc khéo léo.
● Tích cực góp ý
– Luôn đóng góp sáng kiến, ý kiến cải tiến cách làm việc, cải thiện môi trường làm việc với công ty.
● Tinh thần ham học hỏi, học hỏi nhanh, khả năng học tiếng Nhật nhanh, nói tiếng Nhật giỏi
Mong rằng các bạn hiểu được cái nhìn của người khác đối với bản thân mình để cải thiện từng bước thái độ làm việc của bản thân, từ đó sẽ mang lại lợi ích cho chính mình trong tương lai.
