By KOKORO (Báo Mainichi + VAIJ; Đơn vị hỗ trợ: Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, v.v.) Bạn không được phép mượn và cho mượn thẻ lưu trú. Bạn cũng không được phép mua thẻ lưu trú giả. Nếu vi phạm pháp luật, bạn có thể sẽ bị cưỡng chế về nước. 〈Luật sư Sugita Shohei - Công ty Luật Global HR Strategy〉 Mang theo thẻ lưu trú là nghĩa vụ Đối tượng được cấp thẻ lưu trú Ngoại trừ những người có thời gian lưu trú dưới 3 tháng, những người nước ngoài làm việc và du học ở Nhật đều được cấp thẻ lưu trú. Theo luật của Cục quản lý xuất nhập cảnh, bạn phải luôn luôn mang theo thẻ lưu trú bên người. Khi bị cảnh sát yêu cầu xuất trình thẻ lưu trú, bạn phải cho cảnh sát xem thẻ của mình. ◎ Không mang theo thẻ lưu trú → Phạt tiền (lên tới 200.000 yên) ◎ Khi bị cảnh sát yêu cầu xuất trình thẻ lưu trú nhưng không thể cho cảnh sát xem thẻ → Bỏ tù (lên tới 1năm) hoặc Phạt tiền (lên tới 200.000 yên) Khi bị mất thẻ lưu trú Khi bị mất thẻ lưu trú, trong vòng 14 ngày từ ngày phát hiện mất thẻ, bạn phải đến Cục quản lý xuất nhập cảnh gần nhất để xin cấp lại thẻ. Khi thay đổi địa chỉ nhà Sau khi thay đổi địa chỉ nhà, trong vòng 14 ngày, bạn hãy đến cơ quan hành chính của nơi ở mới để xin chuyển đổi địa chỉ. Khi đi hãy mang theo thẻ lưu trú. Không được phép cho mượn thẻ Bạn có thể sẽ bị người không có thẻ lưu trú có hiệu lực hỏi về việc “cho mượn thẻ lưu trú để đi phỏng vấn xin việc, đi khám”. Tuy nhiên, luật của Cục xuất nhập cảnh quy định là không được phép cho mượn thẻ. Dù bạn có ý tốt và muốn giúp người khác, nếu bạn cho mượn thẻ, bạn có thể trở thành tội phạm. ◎ Cho người khác mượn thẻ lưu trú của mình → Bỏ tù (lên tới 1 năm) hoặc Phạt tiền (lên tới 200.000 yên) ◆ Ví dụ về việc dùng thẻ lưu trú vào việc xấu ・ Để tiếp tục làm việc ở Nhật, người lưu trú bất hợp pháp nộp bản sao thẻ lưu trú của người quen → Bắt cả người mượn và người cho mượn thẻ lưu trú ・ Nộp bản sao thẻ lưu trú của người khác để đến bệnh viện phẫu thuật sau đó không trả viện phí và bặt vô âm tín → Đã có nhiều trường hợp tương tự. Trong trường hợp này, người cho mượn thẻ cũng có tội. Không được phép mượn thẻ lưu trú Mượn thẻ cư trú của người khác cũng là hành vi vi phạm pháp luật (phạm tội). Bạn sẽ làm phiền cả người cho mượn. ◎ Cầm, sử dụng thẻ lưu trú của người khác để làm gì đó → Bỏ tù (lên tới 1 năm) hoặc Phạt tiền (lên tới 200.000 yên). Ngoài ra, điều này có thể trở thành nguyên nhân bị cưỡng chế về nước. Thẻ lưu trú giả, bị chỉnh sửa Với những trường hợp bỏ trốn khỏi công ty tiếp nhận trong thời gian thực tập, dù đã hết thời gian du học nhưng vẫn ở lại Nhật v.v., bạn sẽ không có thẻ lưu trú có hiệu lực. Trong trường hợp đó, bạn không thể đi làm, ốm cũng không thể đến bệnh viện. Khi đọc được thông tin rao bán thẻ cư trú giả trên mạng xã hội, có thể bạn sẽ muốn mua chúng. Tuy nhiên, nếu làm vậy, bạn sẽ trở thành tội phạm. ◎Cầm thẻ lưu trú giả, thẻ đã qua chỉnh sửa để làm gì đó → Tội nặng: Bỏ tù (lên tới 5 năm) hoặc Phạt tiền (lên tới 500.000 yên), thêm vào đó, điều này có thể trở thành nguyên nhân bị cưỡng chế về nước. ◎ Dùng thẻ lưu trú giả, thẻ đã qua chỉnh sửa → Tội cực nặng: Bỏ tù (từ 1 năm đến 10 năm) và điều này có thể trở thành nguyên nhân bị cưỡng chế về nước. Hãy xin tư vấn trước khi đi đến bước đường cùng Việc làm giả, sửa đổi thẻ lưu trú hoặc có thẻ cư trú như vậy là vi phạm pháp luật. Đừng mua thẻ lưu trú giả mạo hoặc thẻ đã bị sửa đổi. Để tránh phải mua thẻ cư trú như vậy, hãy tham khảo ý kiến của cơ quan chính phủ hoặc hiệp hội luật sư trước khi bỏ trốn hay khi hết thời gian lưu trú nhé. Nếu bạn là thực tập sinh kỹ năng, hãy hỏi ý kiến của đoàn thể quản lý (nghiệp đoàn) khi bạn có bất kỳ chuyện gì. Nếu vẫn chưa thể giải quyết vấn đề, hãy gửi tin nhắn đến Hiệp hội thực tập kỹ năng quốc tế (OTIT). [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Trang tư vấn bằng tiếng Việt của OTIT Dù chưa giải quyết được vấn đề sau một lần xin tư vấn, bạn cũng đừng bỏ cuộc và bỏ trốn, hãy đến các cơ quan và đoàn thể khác để xin tư vấn nhé. Hội Hỗ trợ Cộng sinh Việt Nhật (Email) n.tomoiki@gmail.com ※ Người đi làm và du học sinh cũng có thể xin tư vấn [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Cổng tư vấn cho thực tập sinh người nước ngoài (Facebook) Tổng kết Có rất nhiều quy định và hình phạt đối với thẻ lưu trú. Nếu không có ác ý, bạn có thể chỉ bị cảnh cáo “Từ lần sau hãy cần thận hơn”. Tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp đó, bạn có thể gặp bất lợi khi bạn thay đổi tư cách lưu trú hoặc gia hạn thời gian lưu trú. Hãy hiểu kĩ các quy định liên quan đến thẻ lưu trú nhé.

Có nhiều trường hợp du học sinh người Việt đang du học tại Nhật Bản không trả được học phí vì gia đình ở Việt Nam bị giảm thu nhập do dịch COVID-19 nên không gửi được tiền sang nữa. Cũng có trường hợp du học sinh do thu nhập từ việc làm baito ở Nhật giảm nên không đủ tiền trả học phí. Có trường hợp du học sinh không trả được học phí trong thời gian dài và bị nhà trường buộc thôi học hoặc loại khỏi danh sách học sinh. Nếu rơi vào trường hợp này, bạn sẽ không thể tiếp tục giữ tư cách lưu trú “Du học” nữa, nhưng theo chính sách đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19, được thi hành từ ngày 19/10, bạn có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định (thời hạn 6 tháng, được làm baito không quá 28 tiếng một tuần)” để tiếp tục ở lại Nhật Bản và làm baito trong thời gian nửa năm. ※ Từ trước đến nay, sau khi tốt nghiệp hoặc thôi học, dù còn tư cách lưu trú “Du học” thì bạn vẫn không thể đi làm baito. Với tư cách lưu trú này, trong thời gian 6 tháng ở Nhật Bản và làm baito, nếu thi đỗ kì thi kỹ năng thì bạn có thể chuyển sang tư cách lưu trú “Kỹ năng đặc định” và tiếp tục làm việc ở Nhật Bản. Điều kiện cần để cựu du học sinh có thể trở thành người nước ngoài có tư cách lưu trú kỹ năng đặc định là phải đỗ kỳ thi kỹ năng tương ứng với ngành nghề muốn làm và phải có chứng chỉ Năng lực tiếng Nhật (JLPT) trình độ N4 trở lên. Ngoài ra, bạn cần phải tìm được công ty tiếp nhận bạn vào làm dưới hình thức kỹ năng đặc định. Với tư cách lưu trú kỹ năng đặc định, bạn có thể làm việc ở Nhật tối đa 5 năm. Trong thời gian đó, bạn có thể tiết kiệm tiền để quay lại với con đường du học. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào lý do thôi học mà có trường hợp dù bạn có thể chuyển đổi từ tư cách lưu trú “Du học” sang “Hoạt động đặc định” đi nữa, bạn vẫn không chuyển được tư cách lưu trú từ “Hoạt động đặc định” sang “Kỹ năng đặc định”. Ví dụ, bạn bị buộc thôi học vì lý do không lên lớp đủ số ngày, thì vẫn có khả năng không chuyển sang được tư cách lưu trú “Kỹ năng đặc định”. Ngoài ra, các bạn có thể xem thêm bài viết dưới đây tổng hợp tất cả các đối tượng do ảnh hưởng của dịch COVID-19 bị mất việc làm hoặc không thể về nước (bao gồm thực tập sinh kỹ năng, lao động với tư cách lưu trú dạng kỹ thuật – tri thức nhân văn – nghiệp vụ quốc tế, du học sinh) có thể chuyển đổi tư cách lưu trú như thế nào để tiếp tục ở lại Nhật Bản. Tổng hợp các trường hợp thay đổi tư cách lưu trú theo chính sách đặc biệt do ảnh hưởng của dịch COVID-19

Rất nhiều người (bao gồm cả thực tập sinh kỹ năng, người có visa Kỹ thuật – Tri thức nhân văn – Nghiệp vụ quốc tế, du học sinh) đã bị mất việc do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Bài viết này sẽ tổng hợp các trường hợp có thể chuyển đổi tư cách lưu trú để tiếp tục làm việc. < Văn phòng luật Century - Luật sư Sugita Shohei > Hoạt động đặc định là gì? Nhờ các chính sách đặc biệt do ảnh hưởng của dịch COVID-19 mà một số loại tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” (Tokutei katsudo) được chấp nhận. “Hoạt động đặc định” là loại tư cách lưu trú lập ra nhằm giải quyết linh động cho những người không đáp ứng bất kì loại tư cách lưu trú nào khác để có thể ở lại Nhật Bản. Mặc dù cùng được gọi là “Hoạt động đặc định” nhưng nếu nội dung bên trong quy định khác nhau thì sẽ là các loại tư cách lưu trú khác nhau. Ví dụ, “Hoạt động đặc định” dành cho những người không thể về nước và “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc là hai loại tư cách lưu trú khác nhau. Vì vậy, có thể có cả tình huống chuyển đổi từ tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” này sang “Hoạt động đặc định” khác. Thực tập sinh kỹ năng <Trường hợp muốn làm việc> 1Có thể chuyển đổi sang các loại tư cách lưu trú như “Hoạt động đặc định” (duy trì công việc, không thể về nước, chuẩn bị chuyển sang Kỹ năng đặc định), Kỹ năng đặc định, Thực tập sinh số 3. 2Trường hợp là thực tập sinh kỹ năng số 2 hoặc số 3 đã hoàn thành chương trình thực tập nhưng không thể về nước thì có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc. Trong các trường hợp bị cho thôi việc thì dù không phải đối tượng khó khăn trong việc về nước cũng có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc. 3Trong trường hợp công ty muốn bạn nghỉ việc, có thể bạn sẽ bị yêu cầu phải viết “Đơn xin thôi việc” do nguyện vọng của bản thân. Tuy nhiên, nếu tự mình viết “Đơn xin thôi việc” thì có nghĩa là bạn tự ý muốn nghỉ việc (thôi việc vì lý do cá nhân) và như vậy có thể sẽ gặp khó khăn khi xin chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc. So với thôi việc vì lý do cá nhân thì bị cho thôi việc sẽ dễ xin chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc hơn, vì vậy, ngoại trừ trường hợp bạn tự muốn thôi việc thì đừng viết “Đơn xin thôi việc” nhé. 1Có thể chuyển đổi sang các loại tư cách lưu trú như “Hoạt động đặc định” (duy trì công việc, không thể về nước, chuẩn bị chuyển sang Kỹ năng đặc định), Kỹ năng đặc định, Thực tập sinh số 3. 2Trường hợp là thực tập sinh kỹ năng số 2 hoặc số 3 đã hoàn thành chương trình thực tập nhưng không thể về nước thì có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc. Trong các trường hợp bị cho thôi việc thì dù không phải đối tượng khó khăn trong việc về nước cũng có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc. 3Trong trường hợp công ty muốn bạn nghỉ việc, có thể bạn sẽ bị yêu cầu phải viết “Đơn xin thôi việc” do nguyện vọng của bản thân. Tuy nhiên, nếu tự mình viết “Đơn xin thôi việc” thì có nghĩa là bạn tự ý muốn nghỉ việc (thôi việc vì lý do cá nhân) và như vậy có thể sẽ gặp khó khăn khi xin chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc. So với thôi việc vì lý do cá nhân thì bị cho thôi việc sẽ dễ xin chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” để duy trì công việc hơn, vì vậy, ngoại trừ trường hợp bạn tự muốn thôi việc thì đừng viết “Đơn xin thôi việc” nhé. < Trường hợp không muốn làm việc > ・Có thể chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” dành cho người không thể về nước (thời hạn 6 tháng, không được phép làm việc). Đối với người có tư cách lưu trú đi làm (tư cách lưu trú dạng Kỹ thuật – Tri thức nhân văn – Nghiệp vụ quốc tế...) <Trường hợp muốn đi làm> ・Có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” (để duy trì công việc, tìm việc làm). Ngoài ra, không cần phải chuyển đổi tư cách lưu trú vẫn có thể nhận được giấy phép làm công việc ngoài tư cách lưu trú hoặc chuyển sang công ty khác. <Trường hợp muốn đi làm> ・Có thể chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định” dành cho người không thể về nước (thời hạn 6 tháng, không được phép làm việc). Du học sinh 1Trường hợp du học sinh tốt nghiệp năm 2020 (Tư cách lưu trú “Du học” và có giấy phép hoạt động ngoài tư cách lưu trú) không thể về nước, có thể tiếp tục làm thêm (baito) 28 giờ/tuần cho đến khi hết hạn tư cách lưu trú. 2Những ai sắp hết hạn lưu trú thì có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định (thời hạn 6 tháng)”. Sau khi chuyển đổi sang tư cách lưu trú này thì không cần xin giấy phép thực hiện hoạt động ngoài tư cách lưu trú vẫn có thể làm baito 28 giờ/tuần. 3Trong trường hợp tiếp tục học tập tại trường hiện tại, có thể gia hạn tư cách lưu trú “Du học” (thời hạn 6 tháng). Trường hợp này, dù có vượt thời hạn quy định 2 năm học tập ở Nhật Bản cũng vẫn được chấp nhận. 1Trường hợp du học sinh tốt nghiệp năm 2020 (Tư cách lưu trú “Du học” và có giấy phép hoạt động ngoài tư cách lưu trú) không thể về nước, có thể tiếp tục làm thêm (baito) 28 giờ/tuần cho đến khi hết hạn tư cách lưu trú. 2Những ai sắp hết hạn lưu trú thì có thể chuyển đổi sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định (thời hạn 6 tháng)”. Sau khi chuyển đổi sang tư cách lưu trú này thì không cần xin giấy phép thực hiện hoạt động ngoài tư cách lưu trú vẫn có thể làm baito 28 giờ/tuần. 3Trong trường hợp tiếp tục học tập tại trường hiện tại, có thể gia hạn tư cách lưu trú “Du học” (thời hạn 6 tháng). Trường hợp này, dù có vượt thời hạn quy định 2 năm học tập ở Nhật Bản cũng vẫn được chấp nhận.

     Hẳn các bạn đã biết đến quy định du học sinh khi làm baito ở Nhật Bản không được làm quá 28 tiếng mỗi tuần rồi? Tuy nhiên, ngoài con số “28 tiếng một tuần”, còn rất nhiều điểm quan trọng khác nữa. Hằng năm, việc thẩm tra của Cơ quan quản lý xuất nhập cảnh đối với những du học sinh xin gia hạn thời gian lưu trú ngày càng khắt khe hơn nên nếu bạn vô tình vi phạm thì sẽ vô cùng phiền phức. Dưới đây là phần giải thích của một luật sư am hiểu sâu sắc về quy định xuất nhập cảnh. Cấp phép thực hiện hoạt động ngoài mục đích lưu trú Khi nhìn vào thẻ ngoại kiều của mình, du học sinh sẽ thấy ở mục “Tư cách lưu trú" ghi là “Du học" (留学). Bên cạnh đó trong cột “Hạn chế về lao động” có ghi dòng chữ “Không được phép lao động". Đó là vì về nguyên tắc, tư cách lưu trú “Du học” thì không được phép đi làm. Tuy nhiên, nếu bạn đã được “Cấp phép thực hiện hoạt động ngoài mục đích lưu trú" thì có thể đi làm thêm baito được. Sau khi xin được cấp phép này, mặt sau của thẻ ngoại kiều sẽ được ghi thêm dòng chữ “Cho phép: Về nguyên tắc, được làm việc trong giới hạn 28 tiếng một tuần, trừ các hoạt động dịch vụ tình dục”. Cần lưu ý là sau khi xin cấp phép này, bạn không được phép làm các công việc tại cửa hàng trò chơi Pachinko hay dịch vụ tình dục.      Có trường hợp cần phải có “Giấy phép cụ thể” đối với từng loại hình công việc chứ không chỉ là. “Giấy phép chung” cho phép thực hiện hoạt động ngoài mục đích lưu trú thông thường. Các trường hợp này bao gồm việc cá nhân tự kinh doanh hay các trường hợp thời gian làm việc khó xác định… Ví dụ, trong trường hợp làm các công việc như kí hợp đồng cá nhân làm biên dịch, phiên dịch, gia sư hay dịch vụ chuyển phát… Để sau này tránh gặp khó khăn, phiền phức khi xin gia hạn thời gian lưu trú, bạn nhất thiết phải xin tư vấn với cơ quan quản lý xuất nhập cảnh. Cách tính thời gian “28 tiếng mỗi tuần" mà không phải ai cũng biết Về nguyên tắc, bạn có thể làm thêm baito trong giới hạn 28 tiếng mỗi tuần. Tuy nhiên, đối với “cách tính toán thời gian 28 tiếng” này cũng có những điểm cần chú ý. Đó là điều kiện: “Dù bắt đầu tính từ ngày nào trong tuần thì cũng phải nằm trong giới hạn 28 tiếng một tuần”.      Chúng ta hãy cùng xem bảng tính bên dưới nhé. Trong ví dụ dưới đây, tuần thứ nhất và tuần thứ hai, số giờ làm mỗi tuần đều nằm trong giới hạn 28 giờ một tuần. Tuy nhiên, nếu cộng thời gian làm việc trong 1 tuần, tính từ thứ Sáu tuần thứ nhất đến thứ Năm tuần thứ hai (phần ghi chữ đỏ) thì tổng thời gian làm việc sẽ thành 48 giờ. Trường hợp này là vi phạm quy định! Thứ Hai Thứ Ba Thứ Tư Thứ Năm Thứ Sáu Thứ Bảy Chủ Nhật Tuần thứ 1 0 giờ 4 giờ 4 giờ 0 giờ 4 giờ 8 giờ 8 giờ Tuần thứ 2 8 giờ 8 giờ 8 giờ 4 giờ 0 giờ 0 giờ 0 giờ      Theo cách tính như thế này, giới hạn “28 tiếng một tuần" phải được hiểu là dù bắt đầu tính từ ngày thứ mấy trong tuần thì tổng thời gian làm việc cũng không được quá 28 giờ. Chúng ta chú ý điểm này nhé. Trong kỳ nghỉ dài Trong thời gian kỳ nghỉ dài theo quy định của trường, bạn có thể làm baito mỗi ngày tối đa là 8 tiếng đồng hồ. Tuy nhiên, trường hợp trường cho nghỉ tạm thời vì ảnh hưởng của dịch COVID-19 thì không phải là kì nghỉ dài chính thức, vì vậy quy định thời gian làm thêm sẽ không phải là “1 ngày 8 tiếng" mà vẫn chỉ là “28 tiếng một tuần”. Các bạn hãy chú ý điểm này! Sau khi tốt nghiệp Trường hợp sau khi tốt nghiệp xong mà tư cách lưu trú du học sinh vẫn còn thời hạn là rất phổ biến. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian từ khi tốt nghiệp cho đến khi về nước, bạn không được phép làm baito. Công việc baito của du học sinh chỉ được chấp nhận trong thời gian vẫn là học sinh và thuộc quản lý của nhà trường. Ngoại lệ trong thời gian dịch COVID-19 Mặc dù có quy định ở mục trên, nhưng hiện nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, các hãng hàng không đang ngừng hoạt động nên có rất nhiều du học sinh dù đã tốt nghiệp nhưng vẫn chưa thể về nước. Vì vậy, chúng tôi xin giới thiệu về quy định ngoại lệ ban hành riêng đối với du học sinh như sau. ❶ Kéo dài thời hạn làm baito: Đối với các du học sinh tốt nghiệp năm 2020 (Có tư cách lưu trú “Du học" và đã được cấp phép thực hiện hoạt động ngoài mục đích lưu trú) không có chuyến bay về nước, được phép tiếp tục làm công việc baito trong giới hạn 28 tiếng một tuần cho đến khi tư cách lưu trú hết hạn. ❷ Hoạt động đặc định: Những người nằm trong đối tượng quy định tại điểm ❶ mà thời hạn tư cách lưu trú sắp hết thì có thể được đặc cách chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định (thời hạn 6 tháng)”. Sau khi chuyển tư cách lưu trú thì dù không cần xin cấp phép thực hiện hoạt động ngoài mục đích lưu trú, bạn vẫn có thể làm baito trong giới hạn 28 tiếng một tuần. ❸ Các du học sinh tốt nghiệp trường đại học, trường chuyên môn bậc cao, trường chuyên tu (hệ chuyên môn) tại Nhật Bản trong năm 2020 nếu muốn thực hiện hoạt động tìm việc làm chính thức thì cũng có thể chuyển sang tư cách lưu trú “Hoạt động đặc định (thời hạn 6 tháng)”. Sau khi chuyển tư cách lưu trú thì dù không có giấy phép thực hiện hoạt động ngoài mục đích lưu trú, bạn vẫn có thể làm baito trong giới hạn 28 tiếng một tuần. Lời kết Tôi nghĩ rằng có rất nhiều người do ảnh hưởng của dịch COVID-19 mà không về nước được hoặc phải thay đổi dự định. Thật là đáng buồn nhưng có thể sẽ còn khá lâu nữa chúng ta mới có thể đi lại tự do giữa Nhật Bản và các nước khác. Các bạn du học sinh thời gian này đang rất khó khăn, vất vả, nhưng các bạn hãy cố gắng tính toán trước và lập kế hoạch để ứng phó được trong dài hạn nhé. 〈Văn phòng luật Century - Luật sư Sugita Shohei〉

Lời nói đầu      Kỳ trước, chúng tôi đã giới thiệu các quy định của Cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú về làm baito. Trong số này, chúng tôi sẽ tập trung giải thích về hậu quả của việc không tuân thủ quy định của cơ quan này. Cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú nghiêm khắc với việc làm quá giờ Về nguyên tắc, người nước ngoài được cấp phép “thực hiện hoạt động ngoài tư cách lưu trú" thì chỉ có thể làm việc không quá 28 tiếng mỗi tuần. Làm việc quá giới hạn này sẽ bị gọi là “over work" (làm quá giờ). Nếu làm quá giờ thì bạn sẽ gặp phải các hậu quả sau đây: ❶ Không gia hạn được tư cách lưu trú; ❷ Không chuyển được tư cách lưu trú để đi làm sau khi tốt nghiệp. Ví dụ, bạn A tốt nghiệp đại học tại Nhật Bản và dự định vào làm việc trong công ty về nghiệp vụ ngoại thương. Thời học đại học, trong hơn 1 năm, A liên tục làm baito hơn 200 giờ mỗi tháng. So với 112 giờ được phép làm thêm (28 giờ/tuần x 4 tuần) thì 200 giờ vượt giới hạn quá nhiều. Do bị phát hiện từng làm quá giờ như vậy, khi A xin chuyển tư cách lưu trú sang loại “Kĩ thuật - tri thức nhân văn - nghiệp vụ quốc tế" để đi làm thì bị từ chối. Kết cục là A không thể đi làm được và buộc phải về nước. * Câu chuyện thực tế về du học sinh phải về nước do làm quá giờ: https://www.kokoro-vj.org/vi/post_2589 Làm quá giờ sẽ bị lộ! Một số bạn có thể vẫn đang nghĩ rằng “làm quá giờ chẳng bị lộ đâu". Tuy nhiên, khi các công ty Nhật Bản tuyển dụng người nước ngoài, họ phải nộp “Tờ khai tình trạng tuyển dụng" cho HelloWork (Cơ quan hỗ trợ tìm công ăn việc làm của chính phủ Nhật). Trong tài liệu này có ghi số thẻ cư trú của bạn. Khi bạn làm baito cho 2 công ty trở lên thì các công ty này đều phải nộp “Tờ khai tình trạng tuyển dụng" nên thông qua HelloWork, Cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú sẽ biết việc bạn đang làm tại 2 công ty. Ngoài ra, người ta còn xác định được chuyện bạn làm quá thời gian dựa trên giấy chứng nhận nộp thuế hoặc giấy báo khấu trừ thuế tại nguồn (gensen choshu). Cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú đang ngày càng nghiêm khắc hơn với việc làm quá thời gian nên cách suy nghĩ “làm quá thời gian hay làm nhiều việc một lúc không bị lộ" đã lỗi thời. Các bạn đừng nên chỉ nghe những lời dụ dỗ êm tai mà hãy cố gắng không vi phạm pháp luật nhé. Chuyển tư cách lưu trú sang “Kỹ năng đặc định” Thời gian gần đây có trường hợp du học sinh chuyển tư cách lưu trú sang “Kỹ năng đặc định". Trường hợp muốn chuyển sang tư cách lưu trú Kỹ năng đặc định thì khi làm baito cần phải lưu ý thêm nhiều điểm cần thiết. Khi chuyển tư cách lưu trú sang “Kỹ năng đặc định”, phải nộp các giấy tờ chứng minh việc đã nộp: ❶ Thuế quốc gia (kokuzei) ❷ Thuế địa phương (shiminzei) ❸ Bảo hiểm y tế quốc dân (kokumin kenho hoken) ❹ Bảo hiểm lương hưu quốc dân (nenkin). Cụ thế, các giấy tờ phải nộp bao gồm giấy chứng nhận nộp thuế hay giấy báo khấu trừ thuế tại nguồn… do chính quyền địa phương hoặc nơi làm việc cấp. Để nộp được đầy đủ các giấy tờ này thì bạn cần chú ý những điểm sau đây. Mẫu giấy trừ thuế tại nguồn Mẫu giấy trừ thuế tại nguồn ❶ Kê khai thuế (kakutei shinkoku) Nếu đồng thời làm baito tại nhiều nơi cùng lúc thì từ tháng 2 đến tháng 4 năm tiếp theo, các bạn nhớ hãy kê khai thuế ở cục thuế địa phương. Khi đó, bạn sẽ được nhận “bản sao tờ khai thuế", hãy giữ giấy tờ này cẩn thận. Nếu không biết cách kê khai thuế, bạn có thể mang toàn bộ bảng lương trong 1 năm (từ tháng 1 - 12) đến cục thuế và trao đổi với nhân viên tư vấn. ❷ Lưu giữ giấy khấu trừ thuế tại nguồn (gensen choshu) Bạn sẽ được yêu cầu nộp cả giấy khấu trừ thuế tại nguồn. Giấy này sẽ được nơi bạn làm baito cấp cho mỗi năm 1 lần nên hãy lưu giữ cẩn thận, không được vứt bỏ. ❸ Bảo hiểm lương hưu quốc dân (nenkin) Du học sinh có thể được hoãn nộp bảo hiểm lương hưu quốc dân theo chế độ đặc biệt áp dụng cho học sinh. Thủ tục xin hoãn nộp này không quá phức tạp. Tuy nhiên, nếu bạn không làm thủ tục này thì sẽ bị coi là “chưa nộp" và có thể sẽ gặp bất lợi khi xin gia hạn hoặc chuyển tư cách lưu trú. Không chỉ riêng những ai muốn chuyển sang tư cách lưu trú “Kỹ năng đặc định” mà bất kỳ du học sinh nào có nguyện vọng làm việc ở Nhật đều nhất thiết phải thực hiện thủ tục xin hoãn nộp bảo hiểm lương hưu theo chế độ đặc biệt dành cho học sinh. Hãy trao đổi với trường của bạn hoặc văn phòng nenkin gần nhất để biết cách thực hiện thủ tục này. 〈Tác giả: Văn phòng luật Century - Luật sư Sugita Shohei〉

Mình là sinh viên cao học tại một trường đại học quốc lập của Nhật Bản. Những ngày đầu mới sang Nhật, mình cũng như nhiều bạn du học sinh khác khá bất ngờ vì chênh lệch giá các mặt hàng so với ở Việt Nam. Chính vì thế, mình đã nghĩ đến việc mua đồ cũ tại Nhật vì tài chính còn hạn hẹp. Lúc đấy, một người bạn Nhật của mình đã giới thiệu ứng dụng Mercari và mình đã quyết định trải nghiệm thử. Và đây là câu chuyện mua máy sấy tóc của mình trên ứng dụng Mercari. Ứng dụng Mercari là gì Mercari là một ứng dụng mua bán đồ cũ không mất phí đăng ký. Tiếng Nhật gọi là “Furima”, viết tắt của từ “Free market”. Người đăng ký sử dụng có thể bán những đồ mình không dùng nữa hoặc mua lại những mặt hàng bán lại trên ứng dụng này. Mercari là một ứng dụng furima có số mặt hàng giao dịch lớn nhất của Nhật Bản. Việc đăng ký thành viên, đăng ký bán và mua hàng đều miễn phí. Tuy nhiên khi bán được hàng thì phải trích 10% từ tiền bán hàng để trả cho Mercari. Cách tải ứng dụng Mercari và đăng ký thành viên 〈Ảnh trái〉Trước hết, các bạn hãy vào “App Store” trên điện thoại iPhone, hoặc “Play Store” trên giao diện Android để tìm kiếm ứng dụng Mercari rồi tải xuống. 〈Ảnh phải〉Sau khi mở ứng dụng, trang hướng dẫn sử dụng Mercari sẽ xuất hiện, nhấn “次へ” để đọc tiếp. 〈Ảnh trái〉Sau vài trang giải thích thì phía dưới giao diện sẽ có dòng chữ “メルカリをはじめる”, hãy nhấn vào đó. 〈Ảnh phải〉Giao diện sẽ chuyển sang mục “Tạo tài khoản” để đăng ký thành viên. Có 4 cách để đăng ký thành viên. Bản thân mình sử dụng cách đăng ký thông qua thư điện tử. Ảnh trái: Sau khi điền địa chỉ thư điện tử thì ta lựa chọn mục giới tính rồi nhấn “次へ”. Khi chọn nick trên mercari, ta có thể dùng tên viết bằng chữ La tinh cũng được. 〈Ảnh phải〉Khi điền “họ” và “tên”, ta có thể dùng chữ La tinh (chữ hoa) cũng được. Khi điền tên thì nếu tên gồm 2 chữ trở lên thì cũng chỉ điền 1 chữ thôi nhé. Tuy nhiên trong mục yêu cầu đề tên họ bằng chữ Katakana ( 「姓（カナ）」と「名（カナ）」) thì chúng ta điền Katakana theo đúng yêu cầu. 〈Ảnh trái〉Tiếp theo là nhập số điện thoại di động. Người không đăng ký với 1 công ty điện thoại di động nào thì sẽ không đăng ký được. Sau khi nhập số điện thoại thì nhấn vào “次へ” và Mercari sẽ gửi mã số xác nhận cho bạn qua tin nhắn (SMS). Việc gửi số xác nhận qua tin nhắn nhằm ngăn chặn việc 1 người sử dụng đăng ký nhiều tài khoản khác nhau, từ đó có thể ngăn chặn được tội phạm, đảm bảo an toàn cho người sử dụng. 〈Ảnh phải〉Chúng ta nhập 4 chữ số do Mercari gửi đến vào rồi nhấn “認証する”. Giao diện sẽ chuyển sang trang giới thiệu các sản phẩm. Như vậy là bạn đã đăng ký xong tài khoản trên Mercari và có thể bắt đầu thoải mái mua bán! ※Lưu ý khi dùng điện thoại mua từ Việt Nam để đăng ký sử dụng Mercari Để có thể sử dụng ứng dụng “Mercari”, “Rakuma” hoặc “Yucho direct” của Nhật Bản trên điện thoại mua ở Việt Nam mang sang thì cần phải thay đổi cài đặt ở mục “Nước/lãnh thổ” từ “Việt Nam” sang “Nhật Bản”. Đối với điện thoại di động mua ở Nhật thì không cần chuyển đổi cài đặt này. Chi tiết xin tham khảo ở link sau. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] iPhone、iPad、App Storeで設定している「国／地域」の変更方法 Tìm kiếm sản phẩm trên Mercari 〈Ảnh trái〉Trên thanh tìm kiếm, mình nhập tên sản phẩm mình đang muốn mua, ví dụ mình muốn tìm “Máy sấy tóc” thì sẽ nhập “ヘアドライヤー” và trên ứng dụng sẽ hiện ra ảnh và giá của những mặt hàng được bán trên Mercari. Nhấn vào sản phẩm ưng ý. 〈Ảnh phải〉Ta sẽ thấy thông tin mô tả sản phẩm. Chiếc máy sấy tóc trong ảnh giá là 2.000 yên, bao gồm cả thuế tiêu dùng (khoảng 408.200 đồng). Theo ghi chú của người bán hàng thì khi còn mới, giá của chiếc máy sấy tóc này là 6.000 yên (khoảng 1.224.600 đồng). ※ Tỷ giá tính đến ngày 7/10/2021: 100 yên = 20.410 đồng Ngoài ra, tình trạng của sản phẩm được ghi rằng “gần như mới”. Mục “Tình trạng sản phẩm” được chia làm 5 mức độ như sau: S：新品、未使用 (Mới tinh, chưa sử dụng) A：未使用に近い (Hàng như mới) B：目立った傷や汚れなし (Không có vết xước hoặc vết bẩn rõ rệt) C：やや傷や汚れあり (Có một chút xước và vết bẩn) D：傷・汚れあり (Sản phẩm bị bẩn, xước) Sau đó kiểm tra xem tiền gửi thì người bán chịu hay người nhận chịu.Trong trường hợp này, tiền gửi do người bán chịu （出品者負担） nên người mua chỉ việc trả đủ 2.000 yên là được. Tùy theo sản phẩm mà có thể giá mua sẽ bị đội lên do chi phí gửi. Các bạn lưu ý nhé. Xác nhận giá cả và phương thức thanh toán Về cơ bản, tùy theo tình trạng hiện tại của sản phẩm mà có những mức giá khác nhau. Tuy nhiên, trong một số trường hợp người bán mong muốn xả hàng nhanh thì dù sản phẩm mới tinh nhưng giá cũng rất rẻ. Ngoài ra, điều hiến mình bất ngờ nhất là mình có thể mặc cả và thương lượng giảm giá. Mình đã không mua chiếc máy sấy tóc giá 2.000 yên mà tìm được một chiếc máy sấy mới còn nguyên hộp đăng giá với bán 1.300 yên. Hơn thế, mình thật sự rất may mắn khi mua được với giá 800 yên (khoảng 160.000 đồng) sau khi mặc cả với người bán (tiền gửi người bán chịu). Sau khi đã quyết định được sản phẩm, bạn chỉ cần ấn “購入手続きへ” để thực hiện việc lựa chọn phương thức trả tiền và hoàn thành thủ tục mua sắm. Ta có thể chọn phương thức thanh toán phù hợp như thẻ tín dụng hoặc thanh toán tại cửa hàng tiện lợi. Nếu thanh toán qua thẻ tín dụng thì không mất phí, còn nếu thanh toán qua cửa hàng tiện lợi (conbini) thì mất thêm phụ phí 100 yên. Nhận được hàng Thanh toán xong, mình đợi khoảng 2 ngày là sản phẩm được chuyển về tận nhà. Trong quá trình đó, mình theo dõi được quá trình gửi hàng của người bán và quá trình vận chuyển của bên giao hàng. Mercari sẽ hỗ trợ hoàn tiền, gửi khiếu nại trong trường hợp sản phẩm không giống với mô tả và hình ảnh nên hoàn toàn có thể yên tâm trong quá trình trải nghiệm mua sắm. Một điểm cần lưu ý là sau khi nhận được sản phẩm đã mua thì người mua hàng cần phải nhấn nút thông báo đã nhận hàng và đánh giá người bán hàng. Nếu không làm thủ tục này thì người bán sẽ không nhận được tiền bán hàng. Sau khi nhận được hàng, chúng ta hãy thực hiện thủ tục này nhé. Cách bán hàng ※ Hình ảnh từ trang web của Mercari Không chỉ mua đồ, Mercari còn hỗ trợ giao bán những sản phẩm mình không còn sử dụng nữa. Tuy mình chưa bán hàng bao giờ nhưng thủ tục khá đơn giản. Các bước cần làm khi lần đầu muốn bán hàng như sau: 1. Nhấn nút “出品” và chụp ảnh thật đẹp sản phẩm muốn rao bán 2. Làm theo hướng dẫn trên giao diện như mô tả sản phẩm, giá cả, cách gửi 3. Nếu bán được hàng thì tiến hành gửi hàng qua bưu điện hoặc qua cửa hàng tiện lợi (combini) v.v. Tiền bán hàng sẽ bị trừ 10% để trả cho Mercari, số tiền còn lại sẽ được chuyển vào mục “メルペイ” trên tài khoản của người bán. Khi muốn sử dụng số tiền này thì ta nhấn vào mục “メルペイ”, mã số sẽ hiện ra, và nhân viên thu ngân ở cửa hàng tiện lợi hoặc cửa hàng thuốc... chỉ cần quét mã số đó là hoàn tất việc trả tiền. Số tiền trên Mercari cũng có thể được sử dụng khi mua bán ngay trên ứng dụng này. Ngoài ra, ta cũng có thể chuyển số tiền trong tài khoản Mercari về tài khoản ngân hàng của mình. Trường hợp đó sẽ mất 200 yên phí chuyển khoản. Tổng kết Có thể tóm tắt những đặc điểm của ứng dụng mua bán đồ cũ Mercari như sau: ✔︎ Không mất hội phí hàng năm và phí đăng ký ✔︎ Khi đăng ký bán hoặc mua hàng cũng đều không mất phí ✔︎ Nếu dùng thẻ tín dụng khi mua hàng sẽ không mất thêm phí ✔︎ Nếu trả tiền qua combini sẽ mất thêm 100 yên ✔︎ Khi bán được hàng, tiền bán hàng sẽ bị trừ 10% Ngoài Mercari ra, còn có rất nhiều các ứng dụng mua sắm đồ cũ trực tuyến rất được ưa chuộng tại Nhật như “Rakuma” hay “Jimoty”. Đối với Rakuma, bạn cũng cần tải ứng dụng về điện thoại và tìm kiếm trên thanh công cụ tương tự như Mercari. Tuy nhiên, Rakuten không hỗ trợ tính năng thảo luận với người bán nên khó có thể hạ giá của sản phẩm. Jimoty thì ngược lại, ứng dụng cũng cho phép thương lượng giá cả nhưng số lượng mặt hàng không phong phú lắm.