Kể từ tháng 4 năm 2022, các hạn chế đối với việc xuất nhập cảnh của Nhật Bản đã được nới lỏng. Vì vậy số lượng người Việt Nam sinh sống tại Nhật trở về nước ngày càng tăng. Mình đang là nhân viên văn phòng tại Nhật Bản. Sau ba năm xa nhà, mình đã về Hà Nội một tuần. Khi đó, mình cảm thấy việc kiểm tra hành lý mang vào Nhật khắt khe hơn trước. Trong bài viết này, chúng mình đã tổng hợp lại kinh nghiệm của các bạn người Việt đang sống tại Nhật và giới thiệu tình hình kiểm tra hành lý tại sân bay trong thời gian gần đây. Cấm mang vào Nhật các loại rau tươi và chế phẩm từ thịt! Năm 2018, thầy giáo người Nhật của mình khi từ Việt Nam trở về Nhật đã mang theo nhiều loại hoa quả như xoài, bưởi v.v. để làm quà cho gia đình và người thân. Tuy nhiên, từ năm 2019, các quy định liên quan đến việc mang các sản phẩm chăn nuôi, rau và trái cây vào Nhật đã được thắt chặt hơn. Việc kiểm tra nghiêm ngặt được thực hiện tại hải quan để ngăn chặn sâu bệnh có trong rau và trái cây tươi. Hiện nay, trái cây tươi là loại thực phẩm bị cấm mang vào Nhật Bản. ◆ Những loại thực phẩm mà cá nhân không được mang vào Nhật Rau củ, hoa quả tươi Nhiều người cố gắng mang ớt tươi của Việt Nam sang Nhật. Ớt của Nhật không cay lắm, còn ớt sống của Việt Nam thường không được bán ở Nhật. Tuy nhiên, ớt tươi cũng được coi là một loại rau quả nên không được mang vào Nhật. Nếu bạn để ớt tươi trong hành lý, chúng sẽ bị tịch thu khi làm thủ tục hải quan. Hạt giống cây trồng Mang sang Nhật các loại hạt giống của các loại hoa và rau không có sẵn ở Nhật để trồng cũng là phạm pháp. Tất cả các loại hạt giống cây trồng đều bị cấm mang vào Nhật Bản. Thịt và các chế phẩm từ thịt Không chỉ thịt sống, những sản phẩm được làm từ thịt lợn hay thịt bò (thịt bò khô, v.v.) về cơ bản đều bị cấm. Thịt bò khô là món ăn vặt rất được ưa thích của người Việt Nam. Do giá thành cao và khó có thể tự làm nên các bạn du học sinh thường hay mang từ Việt Nam sang để ăn. Tuy nhiên, việc mang thịt bò khô vào Nhật Bản là việc làm bị cấm. Nếu bạn thực sự muốn ăn, hãy mua thịt bò khô ở các cửa hàng tạp hóa Việt Nam ở Nhật. Hai loại thực phẩm bị nghi ngờ là mặt hàng cấm Có một số loại thực phẩm mà du học sinh mang từ Việt Nam sang bị nghi ngờ là "hàng cấm" tại sân bay Nhật Bản. Đây đều là thực phẩm và gia vị phổ biến ở Việt Nam. Hãy cùng tìm hiểu xem chúng là gì nhé? Thực phẩm bị nghi là “ma tuý” là? Set yến sào: tổ yến, hạt chia, táo tàu, đường phèn Vào tháng 5 năm 2022, khi từ Việt Nam quay lại Nhật, bạn Vy - sinh viên năm 3 của một trường đại học ở Osaka đã mang theo nhiều đồ ăn Việt Nam. Trước khi trở lại Nhật, Vy đã cẩn thận tìm hiểu về những thứ có thể và không thể mang vào Nhật để chuẩn bị kỹ hành lý mang sang song Vy vẫn bị mắc kẹt ở hải quan. Đó là vì trong hành lý của Vy có “Yến Sào”. Yến sào mà Vy mang sang là của một thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam và nó đã được đóng gói cẩn thận. Tuy nhiên, nhân viên hải quan đã phải bóc tất cả các bao bì và kiểm tra để chắc chắn rằng đường phèn có trong hộp đó không phải là ma túy. Vy biết rõ đấy không phải là ma túy nhưng cũng cảm thấy hơi lo lắng khi nhân viên hải quan hỏi rất nhiều câu hỏi trong suốt 20 phút chờ kết quả xét nghiệm. Cuối cùng Vy cũng được thở phào khi nhân viên hải quan khẳng định đó là đường phèn chứ không phải ma túy. Gia vị bị nghi ngờ là “hạt giống cây trồng”? Bên trái: Hạt tiêu đen, bên phải: Hạt giống rau mồng tơi Thy - sinh viên đang học ở một trường chuyên môn ở Osaka khi từ Việt Nam quay lại Nhật đã mang theo hạt tiêu đen. Thế nhưng, nhân viên hải quan lại nghi ngờ đây là “hạt giống cây trồng” nên Thy đã mất khá nhiều thời gian giải thích ở khu vực hải quan. Hạt tiêu của Việt Nam nếu chưa xay nhỏ sẽ tròn và to nên trông nó khá giống với hạt giống của cây. Việc cho hạt tiêu vào một chiếc túi nilon không có nhãn hiệu cũng đã làm nhân viên hải quan lầm tưởng đây là hạt giống. Tuy nhiên, sau khi được Thy giải thích rõ ràng, lúc mở túi ra thì toàn là mùi cay nồng đặc trưng của tiêu nên mọi chuyện đã được giải quyết. 4 điều cần lưu ý về các hành lý mang theo ① Tra cứu tên tiếng Nhật của các hành lý mang theo Ngay cả khi bạn không biết đó là một mặt hàng bị cấm, nếu hải quan tìm thấy nó trong hành lý của bạn, bạn có thể không được phép nhập cảnh vào Nhật Bản. Do đó, hãy tìm hiểu trước về những đồ bị cấm và không cho nó vào hành lý. Ngoài ra, hãy tra cứu trước và ghi nhớ tên tiếng Nhật của những món đồ bạn mang đến Nhật để có thể nhanh chóng giải thích khi bị hải quan hỏi. Có một phương pháp nữa là viết tên tiếng Nhật lên sticker và dán vào vật dụng tương ứng. Việc nhân viên hải quan nhìn thoáng qua cũng dễ dàng nhận ra đấy là cái gì sẽ làm giảm khả năng bạn bị nghi ngờ. ② Chỉ mang theo thực phẩm vừa đủ cho 1 tháng Những bạn du học sinh và thực tập sinh kỹ năng lần đầu tiên đến Nhật thường nghĩ đến việc mang theo nhiều mì gói và gia vị từ quê nhà, nhưng hiện nay đã có rất nhiều cửa hàng và nhà hàng ăn uống của Việt Nam tại Nhật Bản. Do vậy bạn chỉ cần mang vừa đủ cho đến khi bạn quen với Nhật Bản, sau đấy bạn có thể dễ dàng mua các loại thực phẩm ở Nhật. Các cửa hàng bán nguyên liệu nấu đồ ăn Việt Nam - Tokyo Các cửa hàng bán nguyên liệu nấu đồ ăn Việt Nam - thành phố Osaka ③ Không hoảng loạn thì khi nhân viên hải quan tra hỏi Bất cứ ai cũng có thể bị mắc kẹt tại hải quan, vì vậy đừng hoảng sợ nếu bạn bị yêu cầu kiểm tra hành lý. Đầu tiên, nhân viên hải quan sẽ hỏi nhiều câu hỏi khác nhau, sau khi được sự đồng ý của bạn, hành lý của bạn sẽ được kiểm tra chi tiết. Cũng có trường hợp họ yêu cầu mở nắp hộp và xem xét bên trong. Nếu không có gì vi phạm pháp luật, việc này sẽ được giải quyết một cách nhẹ nhàng dù hơi mất mất thời gian, vì vậy hãy bình tĩnh để hợp tác với nhân viên hải quan. Tuy nhiên, khả năng các bạn bị kiểm tra tại cửa hải quan là rất cao nên tuyệt đối đừng cố tình mang vật cấm vào Nhật Bản. ④ Tuyệt đối không mang giúp hành lý của người khác Đừng bao giờ nhận lời mang giúp hành lý của người khác tại sân bay ở Việt Nam. Nếu ai đó yêu cầu bạn mang theo vật có chứa ma túy bên trong và bị phát hiện tại sân bay ở Nhật Bản, bạn không những không được nhập cảnh mà còn có khả năng cao bị xử phạt và bị bắt giữ. Việc này sẽ không được chấp nhận ngay cả khi bạn khẳng định rằng: "Tôi không biết", vì vậy hãy cẩn thận nhé. Dù có giấu diếm nhưng vẫn bị phát hiện! Chó đánh hơi chế phẩm từ thịt và rau quả tươi tại sân bay Tại khu vực lấy hành lý của các sân bay Nhật Bản, nhân viên kiểm tra các sản phẩm thịt, rau và trái cây sẽ đi cùng với một chú chó . Con chó này thường được gọi là “Keneki tanchi ken” (chó hỗ trợ kiểm dịch). Ngay cả khi bạn đã bọc các sản phẩm thịt, rau và trái cây trong túi nhựa hoặc hộp và giấu vào trong vali , loài chó này vẫn sẽ phát hiện ra. Một chú người Nhật mà mình quen đã có chuyến công tác 2 tuần tại Việt Nam. Trong khoảng mười ngày, chú ấy mang theo hai quả xoài được bọc bằng túi ni lông và để trong vali. Chú ấy đã ăn hết xoài trước khi quay lại Nhật, nhưng có vẻ như mùi vẫn còn trong vali. Tại khu vực lấy hành lý ở sân bay Kansai, một “chú chó” đã chúi mũi vào vali của chú khiến chú bị nhân viên kiểm dịch khám xét toàn bộ hành lý. Chó hỗ trợ kiểm dịch (Video) Tổng kết Dựa trên kinh nghiệm của những người đi trước, chúng mình đã tổng hợp những điều cần lưu ý khi nhập cảnh vào Nhật Bản. Bạn không thể mang rau, trái cây, sản phẩm thịt (thịt bò khô) v.v. từ nước ngoài vào Nhật Bản. Ngoài ra, ngay cả khi nó không phải là một mặt hàng bị cấm, vẫn có những trường hợp bị nghi ngờ vì dễ gây hiểu lầm. Nếu bạn dán tên tiếng Nhật lên các món đồ bạn mang theo, nhân viên hải quan sẽ có thể dễ dàng nhận ra và bạn có thể hoàn thành việc kiểm tra trong thời gian ngắn. Mặt khác, nếu bạn vi phạm nghiêm trọng, bạn có thể không bao giờ được nhập cảnh vào Nhật nữa. Những bạn sẽ đến Nhật Bản với mục đích làm việc hoặc học tập, để không bỏ lỡ cơ hội của chính mình, hãy lựa chọn thật cẩn thận những món đồ bạn mang theo và lưu ý không mang theo những vật dụng không cần thiết nhé.

Ở Nhật Bản, khi làm thủ tục mở tài khoản, ký hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, thuê nhà ở hoặc làm các thủ tục tại cơ quan hành chính, thì ngoài việc ký tên người ta còn đòi hỏi phải dùng con dấu cá nhân. Tiếng Nhật gọi con dấu là “inkan” (hoặc đơn giản là hanko). Người nước ngoài sống ở Nhật Bản nhất định nên biết về Văn hóa con dấu của Nhật Bản. Chúng ta cùng tìm hiểu xem những anh chị sempai người Việt Nam cảm nhận về văn hóa con dấu của Nhật Bản như thế nào và sử dụng con dấu trong những trường hợp nào nhé. Văn hóa con dấu của Nhật Bản Con dấu được yêu cầu sử dụng ở nhiều trường hợp Nếu như ở Việt Nam, khi mở tài khoản ở ngân hàng, chúng ta chỉ cần xuất trình giấy tờ tùy thân và ký tên là đủ thì ở Nhật Bản, có những giấy tờ người ta yêu cầu phải đóng dấu. Trong tiếng Nhật, con dấu viết là 印鑑, đọc là “inkan” hoặc “hanko”. Khi còn ở Việt Nam mình cũng chỉ quen với việc ký tên nhưng khi du học tại Nhật và đi mở tài khoản ngân hàng thì mới biết tới con dấu – hanko của Nhật. Ngoài việc mở tài khoản, con dấu còn được sử dụng trong nhiều trường hợp như ký hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, mua nhà, thuê nhà, đăng ký kết hôn, làm giấy khai sinh. Mặc dù đã quen với văn hóa con dấu của Nhật nhưng gần đây, việc sử dụng con dấu trong xã hội Nhật cũng có nhiều thay đổi và nhiều trường hợp không cần dùng con dấu cũng được. Trải nghiệm sử dụng con dấu của 4 sempai người Việt Nam Vậy những người Việt Nam ở Nhật sử dụng con dấu trong những trường hợp như thế nào. Chúng ta cùng tìm hiểu qua trải nghiệm của 4 bạn người Việt sau đây. ・Bạn Vân (nhân viên văn phòng, sống ở Tokyo) ・Bạn Nhung (nhân viên văn phòng, sống ở Yokohama) ・Bạn Linh (nhân viên văn phòng, sống ở Osaka) ・Bạn Vân (sinh viên cao học, sống ở Osaka) Ngày càng nhiều trường hợp không cần dấu Văn bản cần nhiều người đóng dấu ở Nhật Trong công ty ở Nhật, khi cấp trên xem xét những tài liệu do cấp dưới đệ trình lên thì để xác nhận "đã xem rồi", họ thường đóng dấu lên tài liệu đó. Có nhiều khi trên một tài liệu có tới tận 5 cái dấu chứng nhận đã đọc. Nhưng những công ty nơi có nhiều người nước ngoài làm việc thì thay vì đóng dấu, chỉ cần ký tên là đủ, và xu hướng này đang dần phổ biến lên. Bạn Vân (Tokyo) cho biết: “Chỗ làm của mình hiện phổ biến việc dùng con dấu điện tử (※sẽ nói ở phần sau) nên hầu như không dùng hanko nhiều lắm. Tuy nhiên những giấy tờ liên quan tới thanh toán chi phí công việc, tài liệu để phê duyệt đề xuất dự án v.v. thì cần phải đóng dấu. Nhưng trường hợp không mang theo con dấu thì có thể ký tên cũng được”. Bạn Linh: Mình làm việc ở công ty có nhiều người nước ngoài. Nên mặc dù đã đi làm được nửa năm nhưng cũng chưa lần nào phải dùng tới con dấu. Khi ký hợp đồng tuyển dụng, đa phần phải có con dấu Tuy nhiên, trên thực tế, khi ký hợp đồng thì đa phần phải đóng dấu. Bạn Linh có nói là chưa lần nào sử dụng con dấu, nhưng thực ra khi còn làm thêm tại đây, cứ 3 tháng 1 lần khi phải ký lại hợp đồng, bạn đã phải đóng dấu vào hợp đồng đó. Khi được tuyển dụng chính thức, Linh cũng đã phải đóng dấu khi ký hợp đồng. Khi còn học cao học, Linh cũng đã làm công việc trợ giảng cho giáo viên dạy tiếng Việt cho sinh viên Nhật. Khi đó, hàng tuần Linh phải nộp báo cáo giờ giấc làm việc cho trường và mỗi lần nộp đều phải đóng dấu. Bạn Vân, sinh viên cao học ở Osaka cho biết khi làm thêm ở một siêu thị, bạn đã phải đóng dấu khi ký hợp đồng nhưng khi chuyển sang làm thêm tại một nơi khác thì chỉ cần ký tên là được. Khi làm thủ tục hành chính, vẫn phải dùng con dấu! Khi phải làm các giấy tờ liên quan tới thủ tục tại các cơ quan hành chính hoặc khi cần xin giấy chứng nhận thì đa phần vẫn phải sử dụng con dấu. Trường hợp khi ký những hợp đồng không quá lớn thì có thể sử dụng chữ ký và xu hướng này cũng đang phổ biến dần lên. Bạn Vân sống ở Tokyo đã 3 lần du học tại Nhật và hiện đang làm việc tại một công ty Nhật Bản nhưng trước khi đi làm “chưa một lần dùng con dấu. Tất cả mọi việc từ mở tài khoản ngân hàng, mua điện thoại di động, thuê nhà v.v. mình chỉ ký là OK”. Theo những gì 4 bạn cho biết về việc sử dụng con dấu trong vòng 1 năm qua thì có thể thấy việc thuê nhà, tùy trường hợp mà cần con dấu hoặc không. Bạn Nhung ・ Ký hợp đồng thuê nhà sau khi chuyển nhà ・ Nộp giấy chuyển nhà lên văn phòng hành chính quận ・ Nộp giấy chuyển vào nơi ở mới lên văn phòng hành chính quận ・ Đăng ký cho con đi học ngoại khóa ・ Đơn xin phụ cấp nghỉ sinh con Bạn Linh ・ Ký hợp đồng thuê nhà mới ・ Nộp giấy chuyển nhà lên văn phòng hành chính quận ・ Nộp giấy chuyển vào nơi ở mới lên văn phòng hành chính quận ・ Ký hợp đồng khi được tuyển dụng chính thức Bạn Vân (Tokyo) và Vân (Osaka) Trong vòng 1 năm qua không dùng dấu lần nào Cảm nhận về văn hóa con dấu của Nhật Bản Chúng ta cùng xem cảm nhận về văn hóa con dấu của Nhật Bản của một số sempai người Việt nhé. Gọn gàng, tiện lợi và dễ mang theo người Bản hợp đồng thuê nhà có đóng dấu của bạn Khanh Bạn Khanh là một du học sinh. Trước khi sang Nhật, được cơ quan tiếp nhận phía Nhật Bản cho biết về sự cần thiết của con dấu nên thông qua cơ quan tiếp nhận, bạn đã đăng ký làm một con dấu của mình và sau khi đến Nhật, bạn nhận được con dấu đó. Sau đó khi đi thuê nhà, mở tài khoản ngân hàng v.v. Khanh đều phải sử dụng con dấu và thực sự ngạc nhiên về mức độ phổ biến trong việc dùng con dấu cá nhân ở Nhật. Khanh đã hiểu được sự thuận lợi khi có con dấu ở Nhật và cho biết “con dấu rất gọn nhẹ, tiện lợi, mang theo người cũng dễ dàng”. Nhiều cảm nhận tích cực về con dấu Con dấu của bạn Vân (Tokyo) Bạn Nhung: Những con dấu sản xuất đại trà thì đều giống nhau nên tôi nghĩ để chứng minh thân nhân thì chữ ký có hiệu quả hơn. Nhưng không phải vì thế mà tôi không thích văn hóa con dấu của Nhật. Khi lựa chọn kiểu con dấu để mua cũng rất vui. Tôi cảm nhận rõ nét văn hóa của người Nhật. Bạn Vân (Tokyo): Ở Việt Nam, chỉ có những người cấp cao mới có con dấu. Khi đến Nhật, được sở hữu con dấu cá nhân, tôi rất thích. Có có dấu, cảm giác cũng xịn sò lắm chứ. Tiếc là cơ quan tôi ít khi dùng con dấu nên hầu như tôi quên mất là mình cũng có con dấu. Bạn Linh: Dù kinh tế phát triển nhưng văn hóa truyền thống vẫn còn duy trì được như vậy, mình thấy rất hay. Thống nhất bằng cách dùng con dấu Con dấu của bạn Vân ở Osaka Bạn Vân (Osaka) cho biết văn hóa con dấu của Nhật thật phức tạp. Năm 2012 khi lần đầu tới Nhật du học, chỉ cần chữ ký Vân cũng mở được tài khoản ngân hàng và làm thẻ ngoại kiều (hiện gọi là thẻ cư trú) . Khi sang Nhật du học lần 2 vào năm 2018, Vân cũng mở tài khoản Yucho mà chỉ cần ký tên chứ không cần con dấu. Tuy nhiên khi ký hợp đồng làm thêm thì Vân không rõ nơi nào thì cần con dấu, nơi nào thì không nên gần đây, Vân bắt đầu sử dụng con dấu cho thống nhất. Các loại dấu và giá cả khi làm con dấu Con dấu của bạn Vân (Osaka) giá 2.000 yên Tùy vào chất liệu dùng để làm con dấu mà giá cả cũng khác nhau. Con dấu được làm bằng ngà voi hoặc bằng đá, giá có thể lên tới vài trăm nghìn yên. Đa phần các bạn trẻ đều làm con dấu với giá phải chăng. ① Bạn Hoàng Vân ở Osaka thì thuê cửa hàng khắc dấu làm dấu riêng cho mình với giá 2.000 yên với chữ “Hoàng” được khắc dọc theo kiểu chữ của Nhật (ảnh trên) ② Bạn Vân (ở Tokyo) cho biết công ty đã giúp bạn làm con dấu (không rõ giá). Tên của bạn được khắc bằng chữ katakana viết ngang (ảnh dưới). Con dấu của bạn Vân ở Tokyo ③ Bạn Bùi Linh cũng thuê cửa hàng khắc dấu để làm con dấu với chữ “Bùi” với giá 1.000 yên. ④ Tôi có cô bạn người Kyrgyzstan, tên là Dinara đang theo học thạc sĩ tại một trường đại học ở Kyoto. Dinara hoàn toàn không biết gì về con dấu cho đến khi phải ký hợp đồng thuê nhà sau 3 tháng sống tạm trong ký túc xá. Dinara được bạn chỉ tới Donkihote để làm con dấu. Cô hăm hở tới Donkihote, bỏ 1.500 yên vào máy làm con dấu. Sau khi bấm nút, máy nhả ra một cái hộp trắng. Dinara lập tức cầm chiếc hộp trắng đó chạy về nơi phải đóng dấu. Nhưng khi mở ra thì đó chỉ là chiếc hộp đựng con dấu. Sau khi đặt lệnh làm con dấu, máy sẽ nhả một chiếc hộp đựng con dấu. Còn sản phẩm bạn cần thì phải chờ thêm 30 phút nữa mới có. Nên các bạn nếu có đi làm dấu ở các hệ thống tự động, hãy lưu ý nhé. “Jitsu-in”và”Ginko-in” là gì？ Jitsu-in là gì Giấy chứng nhận đăng ký con dấu Dấu cá nhân ở Nhật có 2 loại chính. Một là loại dấu chính thức, được dùng vào những dịp quan trọng, chính thức. Tiếng Nhật gọi là 実印 (jitsu-in). Loại jitsu-in này được dùng vào những thủ tục được pháp luật quy định. Ví dụ khi ký hợp đồng vay tiền mua nhà, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, thừa kế tài sản v.v. Khi muốn đăng ký con dấu của mình làm jitsu-in thì ta phải mang dấu tới cơ quan hành chính và làm thủ tục 印鑑登録 (đăng ký con dấu). Sau đó mỗi khi cần thì ta đến các cơ quan hành chính này để xin giấy chứng nhận con dấu đã đăng ký (印鑑登録証明書). Con dấu Jitsu-in không phải là dấu sản xuất hàng loạt mà là con dấu đặt làm riêng nên đa phần có giá khá cao. Con dấu thường dụng Mitome-in là gì? Loại hanko giá rẻ sản xuất hàng loạt dùng làm mitome-in Một loại khác là “認印” (mitome-in). Loại dấu này thường được dùng trong những trường hợp đơn giản hàng ngày như đóng dấu xác nhận giấy tờ trong công ty, khi nhận đồ chuyển phát v.v. Đa phần những con dấu này đều rẻ tiền. Giữa 2 loại con dấu này có một loại dấu gọi là 銀行印 (ginko-in). Hiện nay, khi mở tài khoản ngân hàng, ta có thể dùng chữ ký hoặc con dấu thông thường mitome-in cũng có thể được nhưng nhiều người vẫn đặt làm con dấu đắt tiền với suy nghĩ như vậy sẽ có “vận may”. Đây là loại dấu ginko-in. Như vậy giá làm con dấu theo thứ tự từ đắt đến rẻ như sau : Jitsu-in > ginko-in > mitome-in. Tại sao việc dùng con dấu lại phổ biến ở Nhật? Con dấu ra đời khoảng 2000 năm trước Kim ấn (từ trang web Bảo tàng thành phố Fukuoka) Khoảng 2000 năm trước, hoàng đế nhà Hán (Trung Quốc ngày nay) đã gửi cho thiên hoàng Nhật Bản chiếc dấu và người ta cho rằng từ đó con dấu đã bắt đầu tại Nhật. Đó là con dấu vuông mỗi cạnh 2,3cm được khắc 5 chữ Hán. Vì dấu được làm bằng vàng nên được gọi là Kim ấn, hiện được trưng bày ở Bảo tàng thành phố Fukuoka. Khi đó, con dấu chỉ được hoàng gia sử dụng chứ không phổ biến với đại chúng như hiện nay. Ở Việt Nam hiện cũng trưng bày nhiều con dấu của Triều Nguyễn ở Cố đô Huế, nhưng việc sử dụng con dấu cũng không phổ biến trong dân chúng. Con dấu bắt đầu phổ biến vào thời Edo Quang cảnh Tokyo thời Edo Người ta cho rằng văn hóa dùng con dấu ở Nhật bắt đầu phổ biến trong thời kỳ Edo (1603～1868). Lý do là vì các thương gia sử dụng con dấu khi mua bán hàng hóa. Vào thế kỷ 19, Nhật Bản bắt đầu có　bưu điện, ngân hàng và từ đó việc dùng con dấu phổ biến thêm nữa. Năm 1873, việc dùng con dấu khi ký hợp đồng được đưa thành luật. Một chi tiết thú vị là việc sử dụng con dấu cá nhân hiện chỉ phổ biến ở Nhật và Đài Loan, trong khi Trung Quốc là nơi phát minh ra con dấu thì hiện nay hầu như chỉ dùng chữ ký là được. Con dấu điện tử Kể từ khi đại dịch COVID-19 xảy ra, hình thức làm việc từ xa ở Nhật Cũng khá phát triển. Nhưng nhân viên vẫn phải tới công ty để đóng dấu chứng minh có đi làm. Để cải tiến, nhiều cơ quan hành chính và công ty bãi bỏ chế độ đóng dấu khi không cần thiết và trào lưu “Bỏ đóng dấu” đang ngày càng phổ biến. Cùng với việc “Bỏ đóng dấu”, việc sử dụng con dấu điện thử cũng ngày càng phổ biến. Đây là hệ thống đóng dấu bằng con dấu đã được lưu dưới dạng điện tử trong máy tính. Với con dấu điện tử này, người sử dụng có thể đóng dấu trên văn bản dưới định dạng PDF hoặc Excel mà không cần phải in ra. Tuy nhiên việc thiết lập hệ thống như vậy cũng khá tốn kém và phải được đối tác đồng ý mới sử dụng được. Tóm lược Việc dùng con dấu cá nhân ở Nhật Bản rất phổ biến, từ việc đóng dấu xác nhận tài liệu nội bộ công ty tới việc mở tài khoản ngân hàng v.v. Để phù hợp với yêu cầu đóng dấu này, người Việt Nam khi sinh sống tại Nhật cũng nhiều người làm con dấu với giá tương đối rẻ từ khoảng 1.000 yên tới 2.000 yên. Ngoài ra, khi sống lâu tại Nhật và muốn mua bất động sản hoặc vào những dịp quan trọng, chúng ta cần phải có con dấu chính thức, được đăng ký tại các cơ quan hành chính. Đó là con dấu jitsu-in. Với xu hướng “Bỏ con dấu” hiện nay, nhiều người Việt Nam chỉ cần chữ ký cũng có thể làm được các thủ tục cần thiết. Tùy trường hợp mà chúng ta hãy cùng trải nghiệm văn hóa con dấu thú vị của Nhật Bản nhé.

JNTO＆KOKORO コラボ企画 Bạn có thể đến Nagahama (tỉnh Shiga) từ Nagoya, Kyoto hoặc Osaka và tận hưởng chuyến đi du lịch trong một ngày. Cảnh quan thị trấn cổ xưa nhưng không hề thiếu đi sự thời thượng giúp nơi này đón khoảng 2 triệu khách du lịch đến thăm mỗi năm, và quang cảnh hồ Biwa nhìn từ thành Nagahama cũng là một khung cảnh không thể bỏ qua khi bạn đến đây! Mình đã đến tham quan “Quảng trường Kurokabe”, nơi có những kiến trúc cổ xưa như Bảo tàng thủy tinh Kurokabe, các cửa hàng có phong cách độc đáo và bảo tàng mô hình các nhân vật trong truyện và phim, đồng thời cũng ghi lại được những cảnh sắc tuyệt đẹp nhìn từ thành Nagahama. Cách di chuyển đến Nagahama Nagoya - Nagahama: bản đồ Google Bạn có thể dễ dàng đến Nagahama từ Nagoya, Kyoto, Osaka và tận hưởng trọn vẹn niềm vui trong một ngày. ・ Tuyến JR Nagoya - Nagahama (giá vé một chiều 1.520 yên): đi bằng tàu nhanh shinkaisoku mất 87-105 phút (đổi tàu 1-2 lần) Osaka - Nagahama: Bản đồ Google ・ Tuyến JR Osaka - Nagahama (giá vé một chiều 1.980 yên): đi bằng tàu nhanh shinkaisoku mất 91-95 phút (không phải đổi tàu) Mình đã lên chuyến tàu nhanh (shinkaisoku) từ Nagoya. Đầu tiên là hướng đến ga Maibara (tỉnh Shiga), là nơi mình sẽ đổi tàu. Tàu đi qua tỉnh Gifu và tiến đến tỉnh Shiga. Bạn sẽ bị mê hoặc bởi những dãy núi trùng điệp và khung cảnh nông thôn với những cánh đồng xanh mướt có thể nhìn thấy được gần giáp ranh giữa hai tỉnh Gifu và Shiga. Ảnh trên là góc nhìn từ chỗ ngồi bên phải (lộ trình tàu theo hướng Bắc) trên đường đi đến điểm đến. Mình cũng đã nhìn thấy núi Ibuki-yama (cao 1.377m), nằm giữa hai tỉnh Shiga và Gifu. Sau khi đổi tàu tại ga Maibara thì mình vừa chiêm ngưỡng những cánh đồng lúa xinh đẹp vừa hướng đến Nagahama. Từ Maibara sẽ đi 3 trạm để đến Nagahama. Cảnh hồ tuyệt đẹp nhìn từ thành cổ Ở ga Nagahama chỉ có một cửa soát vé. Đầu tiên, mình đi ra khỏi cửa soát vé và rẽ phải để đi đến Thành Nagahama. Căn phòng màu tím phía bên phải là trung tâm thông tin du lịch. Ở đó bạn có thể nhận được tài liệu hướng dẫn tham quan và bản đồ (cũng có bản tiếng Anh). Đi ra ngoài qua lối ra phía tây. Bạn có thể nhìn thấy toà thành trong bức ảnh trên không? Bạn có thể nhìn thấy toà thành từ nhà ga, và hãy đi bộ về hướng đó (khoảng 400m). Thành Nagahama được xây dựng vào khoảng năm 1577 bởi Toyotomi Hideyoshi, người sau này đã thống nhất Nhật Bản, nhưng sau 30 năm nó đã bị phá bỏ. Thành Nagahama hiện tại được xây dựng lại vào năm 1983, có tên chính thức là “Bảo tàng lịch sử thành Nagahama”. Sau khi vào trong, trước tiên hãy lên tầng 5 (giữa chừng có thang máy đi lên) và tận hưởng cảnh đẹp của Hồ Biwa. Quang cảnh hồ Biwa nhìn từ thành Nagahama Các bạn hãy cùng thưởng thức khung cảnh của hồ với góc quay 180 độ trong video. Góc nhìn bên phía núi cũng rất đẹp. Tầng 2 và tầng 3 là phòng triển lãm. Ở đây có trưng bày “kabuto”, là trang phục được mặc bởi các samurai trong quá khứ. Nơi đây có trưng bày một bức tranh của Toyotomi Hideyoshi, người đã xây dựng thành Nagahama. Toyotomi Hideyoshi là một trong những samurai nổi tiếng nhất Nhật Bản. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Thông tin tham quan thành Nagahama của JNTO (Cơ quan Xúc tiến Du lịch Nhật Bản) (Tiếng Việt) “Quảng trường Kurokabe” cổ xưa và lộng lẫy Sau khi tận hưởng cảnh hồ, hãy đến quảng trường Kurokabe. Quay trở lại ga Nagahama và đi theo lối ra phía Đông đối diện lối ra lúc nãy chúng ta đã ra khi đi đến thành Nagahama. Ở gần lối ra phía Đông có rất nhiều hướng dẫn đến quảng trường Kurokabe, nhưng con đường mà mình lựa chọn để đi thì lại hơi khó hiểu một chút. Đây là tuyến đường mà mình muốn giới thiệu cho các bạn xuất từ nhà ga đến quảng trường Kurokabe. Đi cầu thang bộ hoặc thang cuốn ở phía dưới bên trái của bảng chỉ dẫn ở lối ra phía Đông để xuống tầng 1. Sau khi đi xuống cầu thang, sẽ có một vòng xuyến là trạm trung chuyển của các tuyến xe buýt và bạn sẽ thấy hai bức tượng đồng giống như trong ảnh. Đây là bức tượng đồng của hai samurai nổi tiếng, hãy đi theo con đường phía trước họ theo hướng mũi tên màu đỏ trong hình (hướng đông). Sau khi đi bộ tầm 200m, bạn sẽ thấy một dãy các tòa nhà như thế này bên trái của bạn. Rẽ trái ở ngã tư phía trước (nơi có một vài người đang đứng trong ảnh). Có một bức tượng con quỷ màu đỏ đang đứng trước cửa hàng ăn uống tại chỗ rẽ vào của ngã tư (bên phải), nên bạn hãy sử dụng nó làm cột mốc. Con phố Hokkoku Ở phía đối diện (phía bên trái) của bức tượng quỷ có một phiến đá có viết “Hokkoku Kaido” trên đó. Đây là tên của con phố này. Con phố Hokkoku Ngày xưa, các thương nhân và samurai đi lại giữa Osaka, Kyoto, Shiga ngày nay và vùng Hokuriku (Fukui, Ishikawa, v.v.) theo con đường “Hokkoku Kaido” và dọc theo đường đi có rất nhiều nhà trọ và cửa hàng. Toàn bộ khu vực, bao gồm cả con phố Hokkoku, nơi tập trung các kiến trúc còn lưu lại dấu tích của ngày xưa, được gọi là “Quảng trường Kurokabe”. Lộ trình từ ga Nagahama đến Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe 1 Tượng đồng của 2 võ sĩ samurai 2 Bức tượng con quỷ màu đỏ 3 Phiến đá có ghi “Con phố Hokkoku” 4 Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe Quảng trường Kurokabe với các tòa nhà từ thời Edo và Meiji nên bạn có thể tận hưởng trọn vẹn bầu không khí của Nhật Bản cổ xưa. Trên nhiều cửa sổ của các cửa hàng có thiết kế hình những chú cá xanh tuyệt đẹp. Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe Đi vào con phố Hokkoku khoảng 100 mét, bạn sẽ đến ngã tư có một tòa nhà tường đen. Đây là biểu tượng của quảng trường Kurokabe, “Bảo tàng thủy tinh Kurokabe” và là nguồn gốc của tên gọi “Quảng trường Kurokabe”. Nhiều tòa nhà ở Quảng trường Kurokabe, bao gồm cả Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe vào cửa miễn phí. Đầu tiên, chúng ta hãy cùng đi vào tham quan Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe nhé! Bảo tàng thủy tinh Kurokabe được xây dựng vào năm 1900 (thời Minh Trị), là chi nhánh thứ 130 của Ngân hàng Quốc gia - chi nhánh Nagahama. Nó đã được cải tạo và mở cửa như một phòng trưng bày các tác phẩm nghệ thuật bằng thuỷ tinh vào năm 1989. Bên trong khách sạn, bạn có thể tận hưởng toàn bộ nội thất cổ điển của thời kỳ Minh Trị. Thủy tinh là một ngành công nghiệp địa phương của thành phố Nagahama. Ngoài những sản phẩm thủy tinh đắt tiền, bảo tàng thủy tinh Kurokabe còn bày bán nhiều sản phẩm giá cả hợp lý như hình trên. Xung quanh Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe 1 Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe 2 Monokokoro 3 Kurokabe AMISU 4 96CAFE 5 Bảo tàng hộp nhạc Kurokabe 6 Bảo tàng mô hình Kaiyodo Kurokabe Tiệm tạp hoá “Monokokoro” Có một cửa hàng bán tạp hoá ở phía trước Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe. Tại đây còn có bán khăn tay và những chiếc ví xinh xắn. Kurokabe AMISU Kurokabe AMISU nằm chếch chếch trước Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe có bán nhiều loại thực phẩm khác nhau của tỉnh Shiga. Chỉ cần nhìn chúng là thú vị rồi, vậy còn việc tìm kiếm những món quà lưu niệm thì sao? 96CAFE Trước Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe có một quán cà phê được đọc là “Kuro Cafe”. Ở 96 CAFE cũng có thực đơn bán đồ mang đi. Mình đề xuất bạn nên thử món kem đen ngon tuyệt hảo (400 yên). Bảo tàng hộp nhạc Kurokabe Bảo tàng hộp nhạc Kurokabe Phía sau Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe là Bảo tàng hộp nhạc Kurokabe. Vào mùa hè, có một đường hầm chuông gió như thế này dẫn đến lối vào của Bảo tàng hộp nhạc Kurokabe. Các bạn hãy phát thử video và tận hưởng âm thanh của chuông gió nhé! Bên trong bảo tàng có cửa hàng bán các loại hộp nhạc. Có rất nhiều hộp nhạc dễ thương mà chỉ cần nhìn vào là bạn đã cảm thấy thích thú rồi. Đây là hộp nhạc đắt tiền nhất mà mình tìm thấy trong cửa hàng này. Giá của nó là……. Giá của nó là 473,000 yên (khoảng 80.000.000 VNĐ)! ! Trên giấy có ghi là “Xin đừng chạm vào nó”. ※Đây là tỉ giá được tính theo ngày 03/09/2022 Đây là sản phẩm bán chạy nhất ở đây. Giá của nó là 2,860 yên đã bao gồm thuế. Bạn có thể chọn các ca khúc yêu thích của mình. Bảo tàng mô hình Quay trở lại Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe và đi vào phố mua sắm gần đó. Trong khu phố mua sắm này có “Bảo tàng mô hình Kaiyodo Kurokabe”. “Kaiyodo” là tên của một công ty chuyên sản xuất các mô hình đồ chơi. Bạn có thể vào tham quan miễn phí trong khu vực mua sắm. Họ cũng bán những mô hình khó tìm thấy ở các cửa hàng khác. Một số trong số chúng là những sản phẩm hiếm chỉ có thể mua một sản phẩm cho một người. Ngoài ra còn có một góc có nhiều máy bán hàng tự động, nơi bạn có thể quay để trúng các hộp chứa mô hình nhân vật nhỏ. Mình rất là háo hức mong chờ xem được bạn sẽ quay trúng nhân vật gì! Ở phía trong góc của cửa hàng có một bảo tàng. Ở đó bạn có thể chiêm ngưỡng những mô hình lớn. Vé vào cửa là 1.000 yên (giá vé cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở là 500 yên). Mình đã không vào bên trong, nhưng nhìn từ bên ngoài, có mô hình của các nhân vật trong Hokuto no Ken được xếp ngay lối vào. Dạo quanh phố mua sắm và khu vực xung quanh Có một con kênh nhỏ cắt ngang phố mua sắm gần bảo tàng mô hình và có một cây cầu bắc ngang qua. Đây là khung cảnh nhẹ nhàng nên thơ nhìn từ cây cầu! Sau khi đi qua phố mua sắm và rẽ trái ngay lập tức có một khung cảnh thị trấn cổ xưa như thế này. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Bản đồ đi bộ ở Quảng trường Kurokabe (Tiếng Nhật・Tiếng Anh) ※Được cung cấp bởi Công ty cổ phần Kurokabe Mì Noppei Udon nổi tiếng Dạo chơi mãi rồi cuối cùng chiếc bụng của mình cũng đã bắt đầu réo ầm lên. Khi trên đường quay lại phố mua sắm, mình đã thấy một cửa hàng cổ tên là “Momijiya” gần Bảo tàng thủy tinh Kurokabe. Đây là một quán nổi tiếng về mì udon. Mì Noppei Udon Noppei udon, với nước dùng được làm từ bột sắn dây và bỏ nấm đông cô lên trên là một đặc sản của Nagahama. Khi bạn ăn đến đâu thì hương vị của gừng và nước súp sẽ lan tỏa trong miệng của mình đến đấy. [iconpress id="local_1803" title="external link" style="color:#525252; font-size:22px;" ] Thông tin tham quan Nagahama của JNTO (Cơ quan Xúc tiến Du lịch Nhật Bản) (Nhiều ngôn ngữ) Tổng kết Bảo tàng thuỷ tinh Kurokabe Trong bài viết này, mình đã giới thiệu đến các bạn Nagahama, một địa điểm du lịch còn nhiều kiến trúc cổ xưa nhưng vẫn mang cho riêng mình một phong cách riêng biệt và hơn hết là bạn có thể dễ dàng thực hiện chuyến đi trong ngày từ Nagoya, Kyoto hoặc Osaka. Quang cảnh hồ nhìn từ thành Nagahama có lẽ là một trong những quang cảnh đẹp nhất trong số rất nhiều toà thành ở vùng Kansai. Nó không nổi tiếng như thành Osaka hay thành Himeji, nhưng không quá lời khi nói rằng nó là một trong những toà thành có cảnh đẹp xuất sắc nhất của Nhật Bản. Tham quan kiến trúc hoài cổ như Bảo tàng thủy tinh Kurokabe, Bảo tàng Hộp nhạc Kurokabe và các cửa hàng thời thượng là một cách tuyệt vời để bạn trải qua kỳ nghỉ của mình. Ngoài ra, tùy thuộc vào từng người thì Bảo tàng mô hình Kaiyodo Kurokabe, nơi chứa đầy các nhân vật trong anime và phim ảnh có thể là địa điểm tốt nhất. Những bạn sống ở Nagoya, Kyoto, Osaka hay gần đó và những bạn có dự định đến thăm những khu vực này trong kỳ nghỉ, hãy thử mở rộng lộ trình của mình ra thêm một chút để ghé đến tham quan những thị trấn xinh đẹp, có bề dày lịch sử lâu đời còn lưu lại những nét Nhật Bản cổ xưa như Nagahama và Omihachiman nhé! ※ Bài viết này nhận được sự hỗ trợ của JNTO. ※ Người viết bài là nhà báo trong ban biên tập KOKORO.

Số người Việt Nam sinh sống và làm việc ở Nhật Bản đang tăng lên và do vậy số gia đình người Việt Nam ở Nhật cũng tăng lên. Có nhiều trường hợp những người có tư cách kỹ sư hoặc du học sinh sang Nhật trước rồi sau đó đón gia đình sang đoàn tụ. Trường hợp như vậy thì thủ tục đón gia đình ra sao, việc tìm nhà ở hoặc trường học cho con cái như thế nào. Chúng tôi đã gặp 3 gia đình người Việt Nam sang đoàn tụ với vợ hoặc chồng tại Nhật Bản. Xin giới thiệu cùng các bạn. Người trả lời phỏng vấn ◎ Anh Hà Nam Ninh (nhân viên công ty) ・ Từ năm 2018: Sang Nhật làm cho công ty vận tải tàu biển của Nhật (tại tỉnh Fukuoka) ・ Sau khi sang Nhật 3 năm thì đón được vợ và con trai (đang học trung học cơ sở) sang Nhật. ◎ Chị Phạm Trang Vân (du học sinh cao học) ・ Từ năm 2018: Học tại trường đại học quốc lập trong khoảng 2 năm rưỡi ・ Từ 3/2022: Vào học chương trình MBA tại trường đại học Doshisha (tỉnh Kyoto) ・ Từ 6/2022: Đón chồng và 2 con (con lớn học lớp 8 trung học cơ sở, con nhỏ học lớp 5 tiểu học) ◎ Chị Nguyễn Thị Bích Thảo (du học sinh cao học) ・ Từ năm 2020: Sinh viên cao học (khóa tiến sĩ), trường Đại học Tsukuba ・ Từ 2/2022: Đón chồng và 2 con sang Nhật Về nhà ở ―― Các anh chị tìm nhà ở Nhật Bản như thế nào? Anh Nam Ninh: Công ty chuẩn bị sẵn nơi ở Tôi sang Nhật du học vào năm 2005 theo chế độ học bổng của Bộ Văn hóa Khoa học và Kỹ thuật Nhật Bản (MEXT), và học cao học trong 4 năm tại trường Đại học Hàng Hải Tokyo. Sau đó trở lại Việt Nam làm việc. Năm 2018, tôi vào làm việc tại một công ty quản lý tàu biển của Nhật Bản tại tỉnh Fukuoka. Tôi không giỏi tiếng Nhật lắm. Sau khi sang Nhật được khoảng 3 năm rưỡi thì tôi đón được vợ và con trai sang Nhật. Nhà ở của chúng tôi là do công ty thuê sẵn cho. Tiền nhà do chúng tôi trả nhưng trong 5 năm đầu thì công ty có hỗ trợ tiền thuê nhà. Chị Trang Vân: Tự mình đi thuê nhà Link tham khảo: Cách tìm nhà ở Nhật Bản Tôi đang học cao học tại trường đại học tư lập ở thành phố Kyoto. Trước đó, tôi đã từng theo học tại trường Đại học Quốc lập Kyushu và cũng đã đón gia đình sang. Đây là lần thứ 2 tôi đón gia đình sang Nhật. Lần trước tôi sống tại ký túc xá của trường, nhưng lần này thì tôi tự mình tìm nhà và tự ký hợp đồng thuê nhà. Về trường học cho con cái Trường quốc tế (Ảnh mang tính chất minh họa) Anh Nam Ninh: Cho con vào học trường quốc tế Con trai tôi (khi sang Nhật đang là học sinh trung học cơ sở) và tôi cho cháu vào học tại trường quốc tế (học bằng tiếng Anh). Tiền học 1 năm khá đắt, khoảng 2 triệu yên và công ty không hỗ trợ cho mặt này nên khá là vất vả. Chị Trang Vân: Con gái tôi vào trường tiểu học công và cháu nắm bắt tiếng Nhật khá nhanh Học sinh nước ngoài học tiếng Nhật (ảnh minh họa) Khi đến Nhật lần đầu, tôi cho 2 cháu vào học trường công ở nơi mình sống (không tốn học phí, chỉ mất tiền ăn trưa). Cháu lớn lúc sang Nhật đang học lớp 4 nên về mặt ngôn ngữ rất vất vả. Sau khi vào học, các cháu được hỗ trợ học tiếng Nhật. Ban đầu, tuần 2 buổi các cháu tham gia 1 lớp học hỗ trợ tiếng Nhật đặc biệt dành cho người nước ngoài ở một trường tiểu học khác, cách xa nhà khoảng 5 cây số. Việc đi lại khá vất vả. Sau đó chúng tôi chuyển nhà và các cháu cũng chuyển sang trường mới thì có lớp hỗ trợ tiếng Nhật tại trường. Cái khó nhất trong việc học tiếng Nhật là chữ Hán. Cháu phải luyện đi luyện lại sách tập viết chữ Hán do nhà trường phát. Cứ như vậy, sau 1 năm thì trình độ tiếng Nhật của cháu đã đạt được độ 50%, và sau 2 năm thì cháu có thể hiểu được tiếng Nhật tới 90%. Ngược lại, cháu thứ 2 thì khi sang Nhật cháu mới vào lớp 1 tiểu học, nên cháu làm quen tiếng Nhật khá nhanh, hầu như không có vấn đề gì. Lần sang Nhật thứ hai này, cháu lớn vào trung học cơ sở, cháu bé học tiểu học và hoàn toàn không có vấn đề gì về ngôn ngữ. Chị Bích Thảo: Thành phố Tsukuba tích cực hỗ trợ trẻ người nước ngoài Tôi đến Nhật và bắt đầu sống ở Nhật từ năm nay (2022). Cháu đầu là con trai, hiện học lớp 4 tiểu học và con gái nhỏ học lớp 1 tiểu học ở trường công (không mất học phí, chỉ mất tiền ăn). Thành phố Tsukuba có nhiều trẻ em người nước ngoài Trước khi đón con sang, tôi đã xin tư vấn với ủy ban giáo dục ở thành phố Tsukuba. Tsukuba là một “Thành phố Khoa học” do chính phủ Nhật Bản thành lập tại tỉnh Ibaraki. Nơi đây có khoảng 300 cơ sở nghiên cứu và khoảng 20.000 người nước ngoài đang nghiên cứu và học tập. Vì lý do này mà các trường tiểu học và trung học cơ sở công lập ở Tsukuba có nhiều trẻ em người nước ngoài theo học. Các cháu nhà tôi vào học tại trường tiểu học công lập Azuma. Lớp của con trai tôi có 33 học sinh thì có tới 5 cháu là người nước ngoài. Còn lớp của con gái tôi có 31 cháu thì có 5 cháu là người nước ngoài. Chương trình hỗ trợ tiếng Nhật Bản cho người nước ngoài Học sinh nước ngoài học tiếng Nhật (ảnh minh họa) ・ Tại trường tiểu học Azuma có chương trình dạy tiếng Nhật cho người nước ngoài (tuần 4 buổi học đặc biệt). Các buổi học này hỗ trợ các em học sinh người nước ngoài tùy theo trình độ của từng em. ・ Tuy trường tiểu học Azuma cách xa nhà tôi (ký túc xá của trường đại học) độ 4 cây số. Nhưng tôi quyết định chọn trường này là vì trường có nhiều kinh nghiệm trong việc tiếp nhận học sinh người nước ngoài. Các cháu nhà tôi đi học bằng xe buýt theo tuyến thông thường. ・ Lớp 4 của con trai tôi có một bạn học sinh người Việt Nam đã học tại đây từ lớp 1 nên bạn hỗ trợ cho cháu nhà tôi. Trong khi ở trường nếu có gì không hiểu thì bạn đó dịch giúp cháu. Cách xin COE và visa Giấy chứng nhận tư cách lưu trú ở Nhật Bản (COE)(bản chụp) Thân nhân của những người đi làm việc hoặc du học sinh đang sinh sống tại Nhật nếu có tư cách “Lưu trú gia đình ” tức có tư cách lưu trú ở Nhật Bản (COE) thì có thể sống tại Nhật. Để có được tư cách này thì cần phải có 2 loại giấy tờ như sau. ① Giấy chứng nhận tư cách lưu trú ở Nhật Bản (COE) Cần nộp hồ sơ tại Cơ quan Quản lý Xuất nhập cảnh Nhật Bản (Nyukan). ② Visa (thị thực) Sau khi có được giấy COE thì sẽ nộp hồ sơ lên Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam đã xin visa. ■ Giấy tờ để xin COE Hồ sơ xin giấy chứng nhận tư cách lưu trú ở Nhật Bản Ảnh (４cm×３cm) Phong bì để gửi trả kết quả ＊Có đề tên và địa chỉ người nhận ＊Dán tem 440 yên ＊Khi có kết quả, cơ quan chức năng sẽ gửi trả lại cho người nộp hồ sơ Giấy chứng minh quan hệ thân nhân (1 trong số những giấy tờ sau) ＊Bản sao hộ tịch ＊Bản sao giấy đăng ký kết hôn ＊Bản sao giấy chứng nhận kết hôn ＊Bản sao giấy khai sinh ＊Hoặc loại giấy tờ nào có thể thay thế những giấy tờ nói trên Thẻ cư trú và hộ chiếu của người gửi đơn xin (bản sao) Giấy chứng nhận đang làm việc và thu nhập ①Trường hợp người gửi đơn xin là doanh nhân hoặc người đi làm ＊Giấy chứng nhận tại chức hoặc giấy phép kinh doanh (bản sao) ＊Giấy chứng nhận đóng thuế địa phương và nộp thuế thu nhập (Nếu có ghi rõ tình trạng nộp thuế trong 1 năm thì 1 trong 2 loại này là được (giấy do tòa thị chính địa phương cấp) ②Trường hợp là du học sinh ＊Giấy chứng nhận số dư tài khoản hoặc giấy chứng nhận học bổng Anh Nam Ninh: Công ty hỗ trợ trong việc xin COE cho gia đình Từ trái sang: Con trai,vợ, tôi (Nam Ninh) và con gái lớn đã du học tại Nhật Khi tôi sang Nhật thì việc xin giấy chứng nhận tư cách lưu trú (COE) và visa của tôi là do công ty làm. Nhưng khi đón gia đình sang thì tôi phải tự làm hồ sơ với sự hỗ trợ của công ty. Để có được COE cho con trai, tôi cần phải chuẩn bị những giấy tờ như sau. 〈COE〉 ・ Đơn xin COE (tự viết) ・ Bản sao giấy khai sinh (do Việt Nam cấp) ・ Giấy đăng ký thường trú (lấy tại cửa hàng tiện lợi conbini) ・ Giấy chứng nhận tại chức (công ty cấp) ・ Hợp đồng lao động (công ty cấp) ・ Giấy chứng nhận nộp thuế thu nhập (tiếng Nhật) ・ Giấy chứng nhận tiền lương (công ty cấp) ・ Sổ ngân hàng (bản sao) ・ Thẻ lưu trú (bản sao) ・ Hộ chiếu của con trai (bản sao) ・ Giấy chứng nhận không mắc bệnh lao của con trai (do phía Việt Nam cấp) Clip hướng dẫn lấy giấy đăng ký thường trú tại conbini (Tiếng Việt) 〈VISA〉 ・ Đơn xin visa ・ Giấy COE của con trai ・ Giấy bảo lãnh (do công ty cấp) ・ Lý do mời sang Nhật (do công ty cấp) ・ Hộ chiếu của con trai (bản gốc) ・ Giấy khai sinh của con trai Sau khi có được COE, tôi đã thông qua một công ty để nộp hồ sơ lên Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam để xin visa. Trên trang web của Đại sứ quán có ghi danh sách các công ty được Đại sứ quán công nhận có tư cách làm đại lý. Chị Trang Vân: Tự mình làm hồ sơ để xin COE Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh (Nyukan), chi nhánh Osaka Tôi đến Nhật Bản vào tháng 2/2022 và một tháng sau tôi nộp hồ sơ xin COE cho gia đình tại Nyukan chi nhánh ở Osaka. Tôi nghĩ lâu nhất thì cũng chỉ 3 tuần là được cấp COE nhưng lần này hóa ra là mất tận 6 tuần mới xin được COE. Sau khi có COE, gia đình tiến hành nộp hồ sơ xin visa lên Đại sứ quán Nhật Bản tại Hà Nội. Bản thân tôi khi xin visa phải mất 3 tuần, nhưng gia đình thì chỉ sau 1 tuần là có visa. Có lẽ thời điểm gia đình tôi xin visa thì số người nộp hồ sơ xin visa ít hơn trước chăng. Toàn bộ hồ sơ xin COE nộp cho Nyukan (tiếng Nhật), tôi đều từ làm lấy, bên trường không hỗ trợ gì. Tùy theo trường đại học mà khi làm thủ tục xin COE cho sinh viên thì trường hỏi xem có đón gia đình không để xin luôn COE cho gia đình. Lần này vì nhà trường nơi tôi đang theo học không có chế độ đó, nên tôi phải tự làm lấy tất cả hồ sơ. Chị Bích Thảo: Tôi tự làm hồ sơ xin COE cho gia đình Trường Đại học Tsukuba Tôi nộp hồ sơ xin COE cho chồng con tại Nyukan chi nhánh ở thành phố Mito. Tôi tải toàn bộ hồ sơ từ trên mạng xuống. Giấy tờ có 2 mẫu, bằng tiếng Nhật và tiếng Anh, tôi chọn mẫu bằng tiếng Anh. Sau khi điền xong những giấy tờ cần thiết, tôi chuẩn bị toàn bộ bản sao hộ chiếu của chồng, con, giấy khai sinh của các con, giấy chứng nhận kết hôn, thẻ sinh viên (bản sao), thẻ lưu trú (bản sao), rồi nộp lên Nyukan. Tại trường Đại học Tsukuba việc lấy bản sao thẻ sinh viên và giấy chứng nhận học bổng rất đơn giản. Chỉ cần cho thẻ sinh viên vào máy ở trường là có thể lấy được. Sau khi nộp hồ sơ lên Nyukan thì sau khoảng 1 tháng(vào 1/2021) tôi nhận được COE cho gia đình và sau đó gửi về cho gia đình để tiến hành làm hộ chiếu. Tuy nhiên do ảnh hưởng của đại dịch corona mà tới tận tháng 2/2022 gia đình tôi mới tới Nhật được. Cuộc sống ở Nhật Gia đình chị Trang Vân ―― Ngoài những vấn đề về nhà ở và trường học, xin anh chị cho biết về cuộc sống tại Nhật. Anh Nam Ninh ① Ngôn ngữ sử dụng ở chỗ làm Tôi không nói được nhiều tiếng Nhật, nhưng công việc quản lý tàu đang hoạt động trên biển thì lại dùng tiếng Anh và nhân viên người Nhật cũng phải dùng tiếng Anh. Ngoài ra, trong công ty thông thường mọi người nói tiếng Nhật, riêng lĩnh vực mà tôi phụ trách thì mọi người đều nói tiếng Anh nên đối với tôi, ngôn ngữ không có vấn đề gì. ② Giao thông công cộng Mặc dù hệ thống giao thông công cộng như xe buýt, tàu điện ở Nhật rất phát triển, nhưng những thông báo trên tàu xe hoặc bản đồ hướng dẫn lại chủ yếu bằng tiếng Nhật nên việc “chuẩn bị trước” là rất quan trọng. Mỗi khi đi đâu, thì tôi đều tìm hiểu kỹ càng xem chuyến tàu tôi định đi xuất phát ở sân ga nào, vào lúc nào, đi mấy ga thì xuống hoặc tới ga nào thì chuyển tàu. Lúc đầu, tôi thường dùng ứng dụng hướng dẫn cách đi tàu 「乗換案内」というYahooアプリ nhưng ứng dụng này chỉ có tiếng Nhật nên cũng vất vả. Sau này tôi sử dụng Google map phiên bản tiếng Việt hoặc tiếng Anh. Tham khảo: Các ứng dụng điện thoại hữu ích trong cuộc sống (Phần công cụ tra cứu đường đi) ③ Các loại giấy tờ chứng nhận liên quan tới hành chính Một số giấy chứng nhận hành chính, ví dụ giấy đăng ký thường trú có thể tự động lấy được tại các cửa hàng tiện lợi conbini. Còn những loại giấy tờ khác, nếu phải đến tận nơi để xin thì tôi phải tìm hiểu kỹ trước trên các trang web của cơ quan hành chính địa phương để chuẩn bị đầy đủ những thứ cần thiết rồi mới đi. Như vậy thì dù có không nói được nhiều tiếng Nhật cũng không khó khăn lắm. Chị Trang Vân ① Mua SIM điện thoại Tham khảo: Cước (SIM) điện thoại giá rẻ cho người nước ngoài Tôi vốn làm việc trong ngành điện thoại viễn thông Việt Nam nhưng không thể lý giải được cách bán SIM điện thoại ở Nhật Bản. ・ Ở Nhật phải ký hợp đồng với nhà mạng để mua SIM điện thoại ・ Để ký hợp đồng với nhà mạng thì cần phải có tài khoản ở ngân hàng ở Nhật ・ Nhưng để mở tài khoản thì lại phải cần số điện thoại Rất may là ngân hàng Yucho (ngân hàng bưu điện) của Nhật được phép mở tài khoản và khi nào có số điện thoại thì đăng ký sau nên tôi chọn mở tài khoản Yucho. Sau khi có tài khoản, tôi mới ký hợp đồng được với nhà mạng để mua SIM điện thoại. ② Tùy theo trường đại học và sự hỗ trợ khác nhau Trường Đại học Kyushu Lần đầu sang du học tại trường Đại học Kyushu thì trường có hệ thống hỗ trợ sinh viên 24/24. Ví dụ nếu bị ốm đột xuất hoặc cần hỗ trợ thì chỉ cần nhắn tin vào hệ thống sẽ có người hỗ trợ. Ví dụ có lần bạn tôi bị đau bụng đột ngột, nhóm hỗ trợ đã gọi xe cấp cứu hộ. Nhưng trường đại học hiện nay tôi đang theo học thì không có chế độ này. Chị Bích Thảo ① Thủ tục hành chính (hỗ trợ của nơi tiếp nhận) Khi tôi đến Nhật thì trường Đại học Tsukuba cử một người tutor (người hỗ trợ đời sống) người Nhật đến để giúp tôi làm những thủ tục hành chính tại các cơ quan hành chính. Nhưng khi đón gia đình sang, tôi phải tự làm những thủ tục này. Do không nói được nhiều tiếng Nhật nên khi nào khó tôi dùng tiếng Anh. Nhưng những lúc tiếng Anh mà hai bên vẫn không hiểu được thì tôi sử dụng ứng dụng dịch trên Google. Ngoài ra cũng có lúc tôi phải sử dụng dịch vụ dịch trực tuyến nữa. Tham khảo: Các ứng dụng điện thoại tiện ích cho cuộc sống ở Nhật Bản (Phần công cụ giao tiếp) ② Tiền sinh hoạt Sau khi đến Nhật, chồng tôi đi làm thêm tại một cửa hàng sushi, 1 tuần làm việc độ 28 giờ làm. Mặc dù tôi có học bổng và tiền học của các con là miễn phí, nhưng việc đi học của các cháu cũng có nhiều thứ phải trang trải. Nhờ có thêm thu nhập của chồng mà chúng tôi có thể dần dần mua sắm đủ đồ dùng học tập cho các cháu. Tóm lược Trong bài viết này, chúng tôi đã giới thiệu về quá trình làm thủ tục để đón gia đình sang Nhật chung sống của những người Việt Nam là kỹ sư hoặc du học sinh đang ở Nhật Bản cũng như những trải nghiệm ở trường học của con cái họ. Gần đây, các trường tiểu học, trung học ở Nhật cũng có nhiều cơ chế hỗ trợ học sinh người nước ngoài. Tùy từng trường mà hình thức hỗ trợ có khác nhau nhưng nhiều em học sinh, với sự hỗ trợ nhiệt tình của thầy cô mà chỉ sau 2 hoặc 3 năm là đã có trình độ tiếng Nhật tốt, đủ để hiểu bài giảng. Chúng tôi mong các bạn Việt Nam đang sinh sống tại Nhật có thể tham khảo bài viết khi muốn đón gia đình sang đoàn tụ và nếu có bạn bè cần tìm hiểu thông tin, mong các bạn cùng chia sẻ, giới thiệu với họ bài viết này nhé.

Trong loạt bài giới thiệu cách nấu các món ăn Nhật Bản rẻ tiền và bổ dưỡng, hôm nay chúng tôi xin giới thiệu món “Kakiage với mướp đắng” (khổ qua), loại quả quen thuộc với người Việt Nam và món “Thịt lợn rim củ cải”. Món “Kakiage” do một phụ nữ Việt Nam sống lâu năm ở Nhật Bản chế biến còn món “Thịt lợn rim củ cải” do một nam ký giả người Nhật thích nấu ăn thực hiện. Chúng ta cùng thử nấu nhé. Kakiage với mướp đắng (Khổ qua) Mướp đắng (khổ qua) là một trong những loại rau củ thân thuộc với người Việt Nam và cũng được sử dụng trong nhiều món ăn ở Nhật Bản. Ở Nhật phổ biến nhất là món Goya chamburu của Okinawa gồm mướp đắng xào với thịt lợn, trứng và đậu phụ. ◆Thành phần dinh dưỡng của mướp đắng Vị đắng đặc trưng của mướp đắng chính là chất momordici. Chất này được cho là giúp tăng cảm giác thèm ăn, giảm đường huyết. Ngoài ra mướp đắng còn có chất charantin cũng được cho là có tác dụng giảm đường huyết và cholesterol. Trong mướp đắng còn có nhiều loại vitamin như β-Carotene, vitamin C rất hợp với dầu mỡ, nên khi chế biến theo kiểu xào, rán thì khiến việc hấp thụ có hiệu quả hơn. Sau đây là cách làm món Kakiage với mướp đắng. Nguyên liệu (phần 2~3 người) 1. Hành tây: 1 củ vừa (độ 100g) 2. Cà rốt：50g 3. Mướp đắng (khổ qua)：100g 4. Tép sakura khô：10g 5. Bột Tempura：khoảng 50g 6. Nước ngâm đá：150㏄ Cách nấu 1Hành bóc vỏ rồi thái lát mỏng, cà rốt thái sợi. Mướp đắng bổ dọc làm đôi, bỏ ruột rồi thái lát mỏng. 2Cho tất cả nguyên liệu trong mục 1 và bột tempura vào bát lớn. 3Dùng đũa trộn đều bột với các loại ra, khi thấy bột bám đều là được. 4Cho nước ngâm đá vào nguyên liệu ở mục 3 trộn nhẹ. 5Cho dầu vào chảo rán sâu, ngập độ 10cm. Bật bếp. 6Đợi cho dầu nóng độ 170～180 độ C (cho đũa vào chảo dầu, thấy nhiều bọt khí bám xung quanh đầu đũa là nhiệt độ đã được), thì bắt đầu rán. 7Cho nguyên liệu vào một chiếc muôi chuyên dụng làm kakiage hoặc dùng đũa và thìa gắp nguyên liệu cho vào chảo rán cũng được. 8Khi thấy kakiage vàng ruộm thì vớt ra, để lên khay lưới cho ráo dầu. 9Khi ăn, bày lên đĩa có lót giấy nhà bếp. Có thể ăn với muối hoặc nước chấm tsuyu cũng ngon. 1Hành bóc vỏ rồi thái lát mỏng, cà rốt thái sợi. Mướp đắng bổ dọc làm đôi, bỏ ruột rồi thái lát mỏng. 2Cho tất cả nguyên liệu trong mục 1 và bột tempura vào bát lớn. 3Dùng đũa trộn đều bột với các loại ra, khi thấy bột bám đều là được. 43 trộn nhẹ. 5Cho dầu vào chảo rán sâu, ngập độ 10cm. Bật bếp.6Đợi cho dầu nóng độ 170～180 độ C (cho đũa vào chảo dầu, thấy nhiều bọt khí bám xung quanh đầu đũa là nhiệt độ đã được), thì bắt đầu rán. 7Cho nguyên liệu vào một chiếc muôi chuyên dụng làm kakiage hoặc dùng đũa và thìa gắp nguyên liệu cho vào chảo rán cũng được. 8Khi thấy kakiage vàng ruộm thì vớt ra, để lên khay lưới cho ráo dầu. 9Khi ăn, bày lên đĩa có lót giấy nhà bếp. Có thể ăn với muối hoặc nước chấm tsuyu cũng ngon. Thịt lợn rim củ cải Thịt lợn thường được bán ở siêu thị với giá khá rẻ nên nếu gặp ta mua về để đông lạnh ăn dần cũng rất tiện. Củ cải được bán quanh năm và từ mùa Hè với mùa Thu rất ngon và nhiều nước. Ta có thể dùng củ cải chế biến nhiều món khác nhau như củ cải ninh, làm salad… cũng rất ngon. Nguyên liệu (phần 2 người) 1. Thịt lợn ba chỉ： độ 6 miếng 2. Củ cải：1/4củ ◆Gia vị 1. Rượu ngọt mirin：2 thìa canh 2. Xì dầu shoyu：2 thìa canh 3. Nước dùng shirodashi：1 thìa cà phê 4. Nước：100～150cc Cách nấu 1Bổ củ cái dọc làm 4 rồi thái lát mỏng độ 5mm. 2Thịt lợn ba chỉ cắt miếng dài độ 5cm. 3Cho dầu ăn vào chảo, cho củ cải vào xào lên. 4Khi thấy củ cải mềm thì cho thịt vào. 5Khi thấy thịt không còn màu đỏ nữa thì cho gia vị trong mục 1 2 3 vào, trộn đều. 6Tiếp theo, cho nước vào. 7Dùng đũa đảo nhẹ, rồi rim nhỏ lửa. 8Khi thấy cạn nước là được. 9Bày vào bát, nếu cho thêm gừng thái chỉ và đậu cô ve luộc chín bày chung sẽ đẹp mắt và bổ dưỡng hơn. 1Bổ củ cái dọc làm 4 rồi thái lát mỏng độ 5mm. 2Thịt lợn ba chỉ cắt miếng dài độ 5cm. 3Cho dầu ăn vào chảo, cho củ cải vào xào lên. 4Khi thấy củ cải mềm thì cho thịt vào. 5Khi thấy thịt không còn màu đỏ nữa thì cho gia vị trong mục 1,2,3 vào, trộn đều. 6Tiếp theo, cho nước vào. 7Dùng đũa đảo nhẹ, rồi rim nhỏ lửa. 8Khi thấy cạn nước là được. 9Bày vào bát, nếu cho thêm gừng thái chỉ và đậu cô ve luộc chín bày chung sẽ đẹp mắt và bổ dưỡng hơn. Tổng kết Trong bài này, chúng tôi đã giới thiệu món “Kakiage với mướp đắng” và “Thịt lợn rim củ cải”. Cả hai món đều dùng nguyên liệu rẻ tiền mà vẫn có hàm lượng dinh dưỡng cao và dễ chế biến. Các bạn du học sinh, thực tập sinh kỹ năng hoặc tokuteikino dù cuộc sống phải tiết kiệm nhưng vẫn nên gìn giữ sức khỏe. Hãy cùng nấu những món ăn đơn giản, bổ dưỡng và rẻ tiền để duy trì sức khỏe và có cuộc sống thoải mái ở Nhật Bản.

Ở Nhật Bản, mỗi vùng miền lại có những “phương ngữ” - “tiếng địa phương" mang theo những đặc trưng riêng. Phương ngữ của người dân ở khu vực Kansai (phía tây Nhật Bản) - Osaka, Hyogo, Kyoto v.v. được gọi là “Kansaiben”. Khi mới sang Nhật, những bạn du học sinh ở Osaka như mình thỉnh thoảng không hiểu người dân địa phương ở đây đang nói gì. Thế nhưng, khi hiểu ý nghĩa của những câu nói đó thì mình lại thấy chúng “rất dễ thương”, bây giờ thì mình cũng thỉnh thoảng dùng luôn những cách nói đó. Hiện nay có rất nhiều bạn đang sống ở Osaka, Kyoto cũng như muốn đi du lịch ở khu vực Kansai nên bài viết này mình sẽ giới thiệu về những cụm từ, cách nói tiêu biểu trong phương ngữ Kansai nhé. *Tất cả những hình vẽ trong bài viết này đều do WA. SA. Bi. thiết kế. “そうなんや” Một lần, ở trong trường đại học, mình đã nói chuyện với một người bạn sinh ra và lớn lên ở Osaka như thế này. Mình: 私、先週沖縄に行ったよ！ (Tuần trước mình đi Okinawa đấy) Bạn mình: へー、そうなんや！ (Ồ, thế à!) →→ “そうなんや” là cách nói mà mình chưa bao giờ được học, nhưng theo mạch câu chuyện thì mình hiểu nó có nghĩa là “そうなんだ！” và đúng là như vậy. Sau đó, khi nói chuyện với các bạn khác, mình dùng “そうなんや” thì có bạn rất vui và nói là “え、関西弁も使えるんやね (関西弁も使えるんだね)！” (Ồ, cậu cũng dùng Kansaiben nhỉ!). 〈Cơ bản〉そうなんや！＝そうなんだ！ ・そうなん？ ＝ そうなの？ ・そうやな ＝ そうだな ・そうやね ＝ そうだね ・そやね ＝ dạng ngắn của “そうやね” ・せやね ＝ dạng biến thể của “そやね” “～てもうた” Đây là câu chuyện của mình với một bạn người Osaka. Mình: タメ語でいいよって言ったのに！ (Mình đã nói là cậu cứ nói bình thường theo kiểu bạn bè là được mà!) Bạn mình: ごめん！敬語になってもうた（笑） (Mình xin lỗi, mình lại dùng kính ngữ mất rồi…) →→ Mình đã nói chuyện với một người bạn mới ở trong trường đại học. Ban đầu bạn ấy dùng kính ngữ (cách nói lịch sự) khi nói chuyện với mình. Mình đã nói với bạn ấy là “Nói theo kiểu lịch sự thì khổ lắm, cứ nói bình thường theo kiểu bạn bè thôi nhé”. Bạn ấy cũng nói theo kiểu bạn bè nhưng rồi có lúc lại nhầm và nói theo kiểu lịch sự nên chúng mình có đoạn hội thoại phía trên. Lúc đầu mình nghe “敬語になってもうた” là “なっても歌 ??” và chẳng hiểu gì nhưng sau khi hỏi bạn ấy thì được bạn ý giải thích là “敬語になってしまった”. Cách nói này chỉ dùng với người bằng vai với mình, với bạn bè thì không có vấn đề gì. Thế nhưng khi nói chuyện với cấp trên ở nơi làm thêm thì không được dùng “〜てもうた” nhé. 〈Cơ bản〉〜てもうた ＝ 〜してしまった ・言うてもうた ＝ 言ってしまった ・やってもうた ＝ やってしまった (gây ra điều không hay) “ええよ”, “ええわ” Mình: 隣に座っていい？ (Mình ngồi đây được không?) A: うん！ええよ（うん、いいよ）！ (Ừ, được nhé!) Mình: Aちゃんさ、この夏休みどんな予定がある？ (A này, nghỉ hè cậu có dự định gì chưa?) A: 福井県の友だちから“遊びに来て！”って言われたので、福井に会いに行く予定やで（予定だよ）。あんたは？ (Một người bạn ở Fukui đã rủ mình “Đến Fukui chơi đi” nên mình định đi Fukui gặp bạn ý. Thế còn cậu thì sao?) Mình: 私、9月にアメリカに行くねん（行くんだ）！ (Mình à, tháng 9 mình sẽ đi Mỹ đấy!) A: え、めっちゃええやん（すごくいいじゃない）！うらやましい〜 (Ồ, thích ghê! Ghen tị với cậu ghê!) →→ “ええ” là cách nói siêu phổ thông trong Kansaiben. Trong tiếng Nhật chuẩn thì nó có nghĩa là “いい” (良い, かまわない) (tốt, không có vấn đề gì), cách phát âm trong tiếng Kansai cũng na ná với tiếng chuẩn nên khá dễ nhớ. Trong hội thoại hàng ngày, từ này xuất hiện rất nhiều nên các bạn hãy nhớ nó nhé! 〈Cơ bản〉ええ ＝ いい（良い、かまわない） ・ええな！ ＝ いいね！ ・ええやん！ ＝ いいね！ ・ええで 、ええよ＝ いいよ（かまわないよ） “〜へん” Trong giờ học: Mình: 先生が今言ったことわかる？ (Cậu có hiểu cái cô vừa nói không?) A: 全然わからへん（全然わからない！ (Mình chẳng hiểu gì cả!) →→“〜へん” cũng là một cách nói phổ biến trong Kansaiben. Nó có ý nghĩa là “〜ない” (phủ định) và cách dùng cũng rất đơn giản. Nếu muốn chuyển từ cách nói chuẩn sang Kansaiben, bạn chỉ cần đổi “ない” thành “へん” là được. Bật mí với các bạn, mình dùng cực kì nhiều “わからへん”. Mình thường không hiểu lời thầy cô giáo giảng hihi. 〈Cơ bản〉〜へん ＝ 〜ない ・覚えてへん ＝ 覚えていない ・せえへん ＝ しない ・かまわへんで、かまわへんよ ＝ かまわないよ ・かまへんで、かまへんよ ＝ dạng ngắn của かまわへんで, かまわへんよ (※ Dạng đầy đủ thường được dùng nhiều hơn) “あかん”, “〜なあかん” Mình: Aちゃん、映画見に行かない？ (A ơi, đi xem phim không?) A: ごめん！今日中にせなあかん（しなければならない）課題があるねん（あるの）。 (Xin lỗi cậu, trong hôm nay tớ có bài phải hoàn thành.) Mình: え、どの宿題？ (Ớ, bài gì thế?) A: 専門セミナーの宿題やで（宿題だよ）！ (Bài tập trong giờ Seminar ấy!) Mình: やばい、すっかり忘れてたわ！あかんわ（だめだ）！ (Chết thật, mình cũng quên mất. Không xong rồi!) A: 宿題は忘れたらなあかんよ（忘れたらだめだよ）。 (Bài tập thì không được quên đâu đấy nhé!) →→ “あかん” là một cách nói trong Kansaiben mà mình rất thích vì ngữ điệu của nó khá hay. Hơn nữa, từ này khác xa với từ chuẩn trong tiếng Nhật nên nó càng thể hiện rõ nó là “Kansaiben” và để lại ấn tượng rất mạnh đối với mọi người. 〈Cơ bản〉“あかん”＝“だめ” Cách dùng như thế này ・頑張ったけど、あかんかったわ（だめだったわ）。 ・“これ、食べてもいい？”“あかん（だめ）” 〈Cơ bản〉“～なあかん”＝“〜しなければならない” ・やせるためには、食べる量を減らさなあかん（減らさなければならない）。 ・うまくなりたいなら、もっと練習せなあかんよ（練習しなければならないよ）。 ※ “～な” là dạng ngắn của “～しなければ” (giả định - nếu không làm) , khi ghép cùng “あかん (だめ)” thì nó trở thành “～しなければだめ”, nghĩa là “～しなければならない” (nếu không làm thì không được → phải làm ~). “〜ちゃう？” Câu chuyện trước khi vào tiết học (trong lớp). Mình: ねえAちゃん、今日、日傘をなくしたんよ！最悪！ (A ơi, hôm nay mình bị mất ô che nắng. Thật quá đen!) A: それは大変やね（大変だね）！今日はめっちゃ（すごく）晴れてんのに（晴れているのに）。キャンパス内でなくしたん（なくしたの）？ (Thế thì đúng là khổ. Hôm nay trời nắng ghê thế này cơ mà. Cậu bị mất trong khuôn viên trường à?) Mình: ちゃうよ（違うよ）、電車に置き忘れた。 (Không phải, mình để quên trên tàu điện.) A: 電車やったら、忘れ物センターにあるんちゃう（あるんじゃない）？ (Nếu là để quên trên tàu thì nó sẽ ở trung tâm đồ thất lạc đấy?) Mình: へー、知らんかった。明日行ってみるわ。ありがとう！ (Ồ, mình không biết đấy. Ngày mai mình sẽ đi thử xem sao. Cảm ơn cậu nhé!) →→ Lần đầu tiên mình gặp từ “ちゃう” khi mình nhắn LINE với bạn người Osaka. Lúc đầu mình nghĩ là do bạn ấy viết sai chính tả, nhưng sau khi hỏi bạn ấy thì bạn đã bảo mình là “nó có nghĩa là “違う” (không phải thế, sai rồi, không đúng). Ngoài ra, “ちゃう?” còn có nghĩa là “〜ではないですか?” (Chẳng phải thế hay sao?). 〈Cơ bản〉ちゃう ＝ 違う ・ちゃうで！ ＝ 違うよ！ ・全然ちゃうやん！ ＝ 全然違うじゃない！ 〈Cơ bản〉〜ちゃう？ ＝ 〜じゃない？（〜ではないですか？） ・顔色が悪いよ。気分、悪いんちゃう（悪いんじゃないの）？ “なんぼ？” Ở cửa hàng mình vào mua đồ ăn có một câu chuyện như thế này. Nhân viên: まいど（いらっしゃいませ）！ (Kính mời quý khách!) Khách: これ、なんぼ（これはいくら）？ (Cái này bao nhiêu tiền?) Nhân viên: 3個で1000円です。おいしい桃ですよ！ (1000 yên 3 quả ạ. Đào ngon lắm ạ!) →→ Mình sống ở gần khu phố mua sắm nên mình thường tới đó mua đồ. Ở khu phố mua sắm, mình thường nghe thấy mọi người hỏi là “なんぼ?”, ban đầu mình không hiểu nó có nghĩa là gì. Nếu đi qua hoặc ghé vào những hàng bán rau củ quả, bán cá thì lại càng nghe thấy nhiều hơn. Cuối cùng mình đã hiểu nó có nghĩa là “いくら?” (Bao nhiêu tiền). 〈Cơ bản〉なんぼ？ ＝ いくら？ ・このバナナ、なんぼ？ “〜はる”, “～はった” Bạn mình: その問題集よりこの問題集の方がええねんて（いいんだって）。 (Nghe nói quyển đề này hay hơn quyển đề đó đấy) Mình: そうなん（そうなの）？ (Thế á) Bạn mình: うん。先輩がそう言うてはった（言っておられた）。 (Ừ, một chị đã nói với mình thế.) →→ “〜はる” là kính ngữ trong Kansaiben, “〜はった” là dạng quá khứ của “〜はる”. 〈Cơ bản〉〜はる ＝ 〜なさる、〜られる ・あの人、きれいな服を着てはるな（着ておられるね）。 ・先輩がお菓子を買ってくれはった（買ってくださった）。 “ほんなら”, “ほんで” Mình với bạn hẹn nhau đi ăn nhưng bạn mình đến muộn 10 phút. B: 今日は早いな（早いね）！ (Hôm nay đến sớm nhỉ!) Mình: 今日は珍しく遅れたね。何かあったの？. Hôm nay cậu tới muộn thế, cậu gặp phải chuyện gì à? B: 待たせてごめん！何もなかったよ！ (Xin lỗi vì bắt cậu phải chờ, chả có việc gì đâu!) Mình: そうなん（そうなの）？じゃあ、どうしたん（どうしたの）？ Thế á? Thế thì, làm sao thế? B: あんた（あなた）、待ち合わせにいつも遅れるやろ（遅れるでしょ）？ほんで（それで）、今日も遅れるやろな（遅れるだろうな）と思って、わざと遅めに来てん（来たの）。ごめんね！ Chẳng phải lúc nào cậu cũng tới muộn hơn giờ hẹn còn gì. Thế nên hôm nay tớ nghĩ là tớ cũng sẽ tới muộn nên tớ cố tình đến muộn đấy. Xin lỗi cậu nhé! Mình: そうなんや（そうなんだ）。私もごめんね。ほんだら（それなら）、これからは私も気を付けるわ。 Thế à. Tớ cũng xin lỗi cậu. Nếu vậy thì từ lần sau tớ sẽ chú ý hơn. →→私は“ほんで”という言葉を何回も聞いたことがありますが、最近やっと意味が分かりました。“それで”という意味でした。 →→ Mình đã nghe thấy mọi người nói “ほんで” không biết bao nhiêu lần nhưng gần đây mình mới hiểu ý nghĩa của nó. Nó có nghĩa là “それで” (vậy nên, thế nên). 〈Cơ bản〉ほんなら＝それなら ・ほんなら、いらんわ。＝それなら、いらない。 〈Cơ bản〉ほんで＝それで（そのため） ・ほんで、わからへんかってん。＝それで、わからなかったの。 “ほんま” Đây là câu chuyện của mình và bạn mình trong một quán sushi được nhiều mọi người yêu thích. Bạn mình: ようやくこのお店の予約を取れたな（取れたね）！ (Cuối cùng cũng đặt được bàn ở quán này nhỉ!) Mình: そうやね（そうだね）、楽しみやね（楽しみだね）！ (Đúng thế, háo hức ghê!) Bạn mình: はい、サーモンです。 (Này, cá hồi này.) Bạn mình: （一口食べて）うわあ、ほんまにおいしいわ（本当においしい）！ ((Sau khi ăn một miếng) Ôi, thật là ngon quá đi mất thôi!) →→ “ほんま” là cách nói rất phổ biến, nó có nghĩa là “本当” (thật, thật là, thật sự). “ほんまに” là “本当に”. Trong tiếng Anh, nó sẽ là “Really?”. Từ này mình nghe thấy rất nhiều khi ở trường, ở trên tàu, trong các quán ăn v.v. 〈Cơ bản〉ほんま ＝ 本当 ・ほんまにやばい！ ＝ 本当にやばい！ ・それ、ほんま？ ＝ それ、本当？ “せやから” Đây là đoạn nói chuyện của nhân viên A và sếp B. Họ cùng nhau đi đến văn phòng của khách hàng. Thế nhưng, vì tàu bị muộn 10 phút nên A đã không kịp giờ hẹn với sếp. Khi gặp được A, sếp B có vẻ mặt hơi giận dữ. B: 何時に家を出たんや（出たんだ）？ (Cậu ra khỏi nhà lúc mấy giờ?) A: 7時に家を出ました。通常なら、ぎりぎりで間に合うはずだったんですが、、 (Em ra khỏi nhà lúc 7 giờ ạ. Như mọi khi thì em sẽ kịp giờ hẹn ạ…) B: 今日は大事な仕事なんやから（仕事なんだから）、電車の遅れも見越してはよ出なあかんやろ（早く出ないといけないでしょう）！ (Hôm nay là ngày có việc quan trọng, cậu phải nghĩ tới cả việc tàu sẽ muộn và ra khỏi nhà sớm hơn mới phải!) A: うっかりしていました。 (Em quên mất điều này ạ.) B: せやから（だから）、約束より10分早く着くように行動しなさいといつも言ってるやろ（言っているだろ）？。今度から気い付けや（気を付けなさいよ）。 (Vì thế nên lúc nào tôi cũng nói với cậu là hãy làm sao để tới trước giờ hẹn khoảng 10 phút đúng không. Từ lần sau thì chú ý hơn nữa đi.) →→ “せやから” được dùng rất nhiều và nó có nghĩa là “だから”. Từ này không được dùng để nói với người trên mình nhưng khi nói chuyện với người thân thiết hoặc khi cảm xúc lên đến đỉnh điểm thì người ta thường nói “せやから”. Phải nói thêm, trong Kansaiben cũng có từ “せやさかい” cùng ý nghĩa với “せやから”. Thế nhưng mình nghe nói là gần đây ít người sử dụng từ này. 〈Cơ bản〉せやから ＝ だから ・せやから、嫌やねん。＝ だから、嫌なんだ。 “なおす” Mình đến thăm nhà của một người bạn ở Osaka và được mời ăn “Takopa” (takoyaki party). Sau khi ăn xong, mẹ của bạn mình rửa bát đĩa còn chúng mình thì dọn dẹp bàn ăn. Mẹ của bạn mình: ソースとマヨネーズをなおしてちょうだい（しまってちょうだい）。 (Con cất lọ sốt và lọ Mayonnaise đi nhé.) Bạn mình: はーい！ (Vâng!) →→ Mình nghe đoạn hội thoại đó và không hiểu “ソースやマヨネーズを修理する - sửa lọ sốt và lọ Mayonnaise” nghĩa là gì nhỉ? Sau khi nhìn chằm chằm xem bạn mình làm gì, mình thấy bạn ấy cho lọ sốt và lọ Mayonnaise vào tủ lạnh cất đi. Thì ra là người Kansai thường không nói là “しまう” (cất) mà nói là “なおす”. 〈Cơ bản〉なおす ＝ しまう (cất cái gì đó trở về chỗ cũ) ・この道具、なおしといてね（しまっておいてね）。 LINEスタンプ Khi nhắn tin qua LINE với các bạn người Kansai, mình thường nhận được các hình dán có Kansaiben. Ví dụ như là hình dán có ghi “好きやで” - nghĩa là “すきだよ”, “大丈夫やで” nghĩa là “大丈夫だよ” v.v. Mình thấy thích thích mấy cái này và cũng đã mua mấy bộ. Bộ hình dán rẻ nhất có giá 50 xu LINE (120 yên). Các bộ hình dán này đều không có hạn sử dụng nên sau khi mua, bạn có thể dùng mãi mãi nhé. Tổng kết Trong bài viết này, mình đã giới thiệu về 12 cách nói tiêu biểu trong Kansaiben - phương ngữ Kansai. ・“そうなんや” ・“〜てもうた” ・“ええよ”, “ええわ” ・“〜へん” ・“あかん”, “〜なあかん” ・“〜ちゃう?” ・“なんぼ?” ・“〜はる”, “〜はった” ・“ほんなら”, “ほんで” ・“ほんま” ・“せやから” ・“なおす” Chúng ta không hề được học về những cách nói này nhưng chúng được dùng rất nhiều ở khu vực Kansai và có cả những người nổi tiếng trên tivi cũng sử dụng Kansaiben đấy. Nếu bạn hiểu ý nghĩa của từng câu nói, bạn sẽ thấy những từ ngữ này rất hợp với tính cách và khí chất của người Kansai. Những bạn đang sống ở Osaka, Hyogo, Kyoto v.v. hãy thử làm quen với những từ ngữ địa phương (Kansaiben) và cùng sống thật vui vẻ với những con người Kansai thân thiện nhé!