Một vài hình xăm trên cơ thể có thể được coi là ngầu, là sành điệu ở Việt Nam. Nhưng sang tới Nhật Bản thì dame. Hạn chế xăm mình Trong khoảng 1 thập kỷ trở lại đây, văn hóa xăm ngày càng trở nên phổ biến ở Việt Nam. Dạo các con phố mang hơi thở của giới trẻ ở Hà Nội hoặc thành phố Hồ Chí Minh, có lẽ cứ trung bình 10 phút bạn sẽ lại có cơ hội chiêm ngưỡng một nam thanh, nữ tú nào đó tung tăng với một vài hình xăm từ dễ thương cho tới cực ngầu. Tuy nhiên, hãy chuẩn bị trước tâm lý là người Nhật không có thiện cảm với những người xăm mình đâu. Có 2 lý do chính dẫn tới thái độ này. Thứ nhất liên quan tới lịch sử. Theo các tài liệu cổ thì vào khoảng năm 1700, các tội phạm thay vì bị thi hành hình phạt cắt mũi thì sẽ bị xăm vào cơ thể. Thậm chí nếu tái phạm còn bị xăm vào mặt. Dấu ấn này sẽ theo những tên tội phạm suốt cuộc đời và đó cũng được coi là một hình thức răn đe. Cùng với thời gian, xăm mình đi vào trong ý thức hệ của một bộ phận người Nhật như dấu vết của tội phạm.      Lý do thứ hai đến từ tầm ảnh hưởng của những yakuza (một thuật ngữ chỉ những nhóm tội phạm có tổ chức). Từ xa xưa cho đến tận bây giờ, những thành viên băng đảng thường xăm kín người để đánh dấu việc họ đã gia nhập thế giới xã hội đen. Đó cũng là một dạng tuyên ngôn chứng minh quyết tâm đoạn tuyệt với xã hội bình thường để cống hiến cho hoạt động của băng đảng. Cũng chính vì vậy người có hình xăm ở Nhật thường bị liên tưởng tới xã hội đen hoặc tội phạm. Và nó dẫn tới một số hệ lụy khá tồi tệ như: Bạn có thể bị từ chối vào phòng tắm công cộng, bể bơi, onsen. Thậm chí nếu bạn có ý định xin những công việc yêu cầu tiếp xúc với khách hàng như tài chính, ngân hàng, bảo hiểm… bạn có thể bị từ chối chỉ vì có hình xăm. Viết tên bằng bút mực đỏ Ở Việt Nam, bạn có thể trang trí bưu thiếp bằng một chút màu đỏ và viết tên người đặc biệt hoặc chính mình bằng mực đỏ cho nổi bật. Nhưng sang Nhật thì viết tên người khác bằng bút đỏ là một hành động đại kỵ. Mực đỏ ở Nhật thường dùng để viết tên… người chết. Ở Nhật khi đi viếng mộ ta sẽ thấy trên bia mộ có một phần chữ tô đỏ. Đây là hiện tượng được gọi là “châu nhập”, khắc tên người dựng lên phần mộ này khi người đó vẫn còn sống. Ý muốn nói: người này được khắc lên bia mộ, nhưng người vẫn còn sống”. Vì thế khi viết tên bằng bút đỏ, người ta dễ liên hệ đến “mộ bia” và mang lại điềm rủi. Ngoài ra, màu đỏ ở Nhật thời xa xưa thường được viết lên các chiến thư. Các samurai Nhật khi muốn thách đấu với ai đó sẽ viết thư bằng mực đỏ với hàm ý: “Tôi sẽ tử chiến với ngài”. Hiện nay “Chữ đỏ” để chỉ sự thua lỗ trong hoạt động kinh doanh của công ty. Nếu kinh doanh có lãi, người Nhật gọi là “Chữ đen”, nếu bị trở thành chữ đỏ thì người Nhật gọi đó là “ 赤字転落 – Ngã xuống chữ đỏ”!      Nói tóm lại, viết tên người khác bằng mực đỏ là dấu hiệu của cái chết, của máu và của sự lụn bại. Đừng dại làm điều đó nhé. Để thừa đồ ăn là để lại ấn tượng xấu Đối với nước Nhật thì việc để thừa đồ ăn trên đĩa vừa bị coi là bất lịch sự. Khi người Nhật nấu ăn cho bạn, họ luôn dốc hết tấm lòng vào đó nên việc bạn không ăn hết đồ ăn trên đĩa sẽ bị coi là phụ lòng chủ nhà. Tuy nhiên, việc đó vẫn chưa nghiêm trọng bằng chuyện đồ ăn thừa sẽ bị đổ đi và đây đang trở thành một vấn đề cực kỳ nan giải ở Nhật. Theo thống kê thì số lượng đồ ăn thừa bị đổ đi ở Nhật mỗi năm thậm chí còn nhiều hơn lương thực dùng để cứu đói cho các quốc gia chưa phát triển.      Số lượng đồ ăn thừa này bao gồm thực phẩm không đủ tiêu chuẩn, thực phẩm bị trả lại, thực phẩm bán không hết, thực phẩm ăn thừa… của các nhà hàng ăn, các siêu thị, cửa hàng bán lẻ và các công ty sản xuất và kinh doanh thực phẩm. Vậy nên nếu bạn tình cờ góp thêm vào lượng đồ ăn phải đổ đi bằng việc không dùng hết đồ ăn trên đĩa, điều đó thật không hay chút nào.

     Đứng ở bất kỳ đâu trên thang cuốn, tặng hoa cho người ốm, đưa tiền tip trong khách sạn, nhà hàng, huýt sáo vào buổi tối là những điều hết sức bình thường ở Việt Nam. Nhưng ở Nhật thì dame. Xứ sở hoa anh đào, đất nước mặt trời mọc, mùa thu có lá vàng lá đỏ, xuân về thì hoa anh đào nở rộ… là những nét văn hóa đặc trưng của Nhật Bản, có thể đọc được ở bất kỳ đâu. Tuy nhiên, có những nét văn hóa tồn tại trong đời sống sinh hoạt thường nhật của người dân xứ sở hoa anh đào mà rất ít người Việt để ý. Hãy cùng tìm hiểu về chúng. Khi đi thang cuốn Lê Hoàng An, sinh viên năm nhất đại học Kyushu (Fukuoka), vẫn không quên được thời khắc bị một người đàn ông Nhật vỗ vai đề nghị đứng dịch về bên trái khi đang lên thang cuốn. An hơi giật mình khi nhận ra gương mặt của người đàn ông này không hề dễ chịu chút nào. Theo thói quen thời còn ở Việt Nam, An bước lên thang cuốn và đứng song song với người bạn đi cùng. Tuy nhiên, Nhật Bản đã xây dựng được văn hóa xếp hàng trên thang cuốn cực kỳ chuẩn chỉnh. Thường thì người đứng yên cần phải xếp hàng dịch về bên trái (ở khu vực Kansai thì là bên phải) để dành lối bên phải cho người đang vội có thể đi trước. Tuy nhiên nếu như bạn ở khu vực Kansai như Osaka hoặc Kyoto thì người đi thang cuốn sẽ đứng về phía bên phải, dành lối đi về phía trái cho người nào muốn đi lên trước. Tại sao ở khu vực Kansai lại có quy định ngược như vậy? Lý do cũng có nhiều cách giải thích. Một cách giải thích cho rằng năm 1967 nhà ga Umeda của tuyến đường sắt Hankyu có lắp đặt loại thang cuốn đi bộ và có nhiều người vịn vào phía bên phải do có loa thông báo “Dành lối đi bên trái cho người muốn đi trước”. Từ đó hình thành thói quen đứng bên phải. Theo một cách giải thích khác thì năm 1970, khi Osaka đăng cai tổ chức Hội chợ quốc tế EXPO thì do có nhiều du khách nước ngoài, nên đã hình thành thói quen đứng bên phải cho phù hợp với thói quen của người châu Âu. Khi đi thang cuốn ở Nhật thì người đứng yên cần phải xếp hàng dịch về bên trái (ở khu vực Kansai thì là bên phải)      Ở Việt Nam, bạn có thể đứng ở bất kỳ bên nào trên thang nhưng sang tới Nhật, hãy đứng dịch về một bên kẻo lại đụng phải những cái lườm nguýt như An. Tiền tip (tiền boa) Ở Nhật Bản không có văn hóa cho tiền tip. Ở Việt Nam, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh, văn hóa đưa tiền tip cho nhân viên phục vụ tương đối phổ biến. Nhiều người Việt quan niệm đơn giản rằng, khi họ được cung cấp dịch vụ như ý thì một chút tiền tip là cách để thể hiện sự hài lòng. Tặng tiền tip sẽ khiến người Nhật nổi giận !?      Tuy nhiên, đừng dại mà đưa tiền tip cho các nhân viên phục vụ ở Nhật nếu bạn không muốn rơi vào tình huống khó xử. Đối với người Nhật thì việc cung cấp một dịch vụ hoàn hảo là điều hiển nhiên. Thậm chí sẽ có nhiều người Nhật cảm thấy việc bạn đưa tiền tip là một sự sỉ nhục. Đối với họ, tiền không phải là thước đo giá trị. Người Nhật cung cấp dịch vụ xuất phát từ lòng hiếu khách chứ không phải để đổi lấy tiền boa. Tặng hoa cho người ốm là…bất lịch sự !? Tiếp theo, bạn có một người bạn Nhật đang nằm viện và nghĩ tới chuyện tới thăm. Theo thói quen của người Việt, bạn nghĩ rằng mình nên mua một vài bông hoa giúp người bệnh cảm thấy vui tươi hơn. Nếu muốn mua hoa, xin hãy lưu ý vài điểm sau: Bản thân việc tặng hoa cho người ốm không có vấn đề gì, nhưng các loài hoa có màu trắng ở Nhật đều liên quan đến đám tang. Vì thế nên tránh các loại hoa màu trắng hoặc hoa cúc, là loại hoa chuyên được cắm bàn thờ phật. Ngoài ra các loài hoa đỏ thì khiến người bệnh liên tưởng tới máu. Vì thế nếu tặng hoa cho người sau khi bị mổ thì ta nên tránh nhé. Ở Nhật tặng hoa cho người ốm là…bất lịch sự?      Tệ hơn nữa, nếu bạn tặng cho người ốm những loài hoa được trồng trong chậu thì thê thảm rồi. Bởi hoa trồng trong chậu có rễ, tiếng Nhật đọc là “Netsuku” và từ này dễ làm người ta liên tưởng tới từ “ngủ mãi” trong tiếng Nhật. Bạn đang mong người bệnh ngủ mãi hay sao? Ở một số vùng thì hoa trồng trong chậu sẽ khiến người bệnh nghĩ rằng chúng ta đang chúc họ nằm viện lâu tới mọc rễ. Hơn nữa, tùy theo bệnh viện mà có những nơi người ta không cho phép cắm hoa trong phòng bệnh nên nếu muốn tặng hoa, chúng ta nên hỏi trước xem có được phép không nhé. Bởi những loại hoa có hương thơm mạnh hoặc có phấn hoa… có thể ảnh hưởng tới người bệnh hoặc người nằm cùng phòng. Nên thường thì người ta tránh tặng hoa cho người ốm. Huýt sáo Vào một đêm trăng thanh gió mát, bạn cao hứng và quyết định huýt sáo vài giai điệu cho vui vẻ. Bạn thoải mái làm điều đó ở Việt Nam nhưng ở Nhật thì đừng. Tiếng huýt sáo có rất nhiều giai thoại ở Nhật. Huýt sáo ngoài đường      Ở một số vùng, người Nhật quan niệm rằng tiếng huýt sáo là cách kẻ trộm gọi nhau vào ban đêm. Vậy nên chỉ cần nghe tiếng huýt sáo người dân sẽ theo phản xạ lùng xục tìm kẻ gian. Thời xa xưa hơn nữa, sáo là công cụ được sử dụng khi gọi hồn. Vậy nên tiếng sáo vang lên ban đêm sẽ khiến nhiều người cảm thấy rùng rợn, giống như việc có hồn ma nào đó đang được gọi lên. Trẻ con ở nhiều vùng thì được người lớn dạy rằng, nếu huýt sáo thì rắn sẽ vào nhà. Nói tóm lại, tiếng sáo vang lên ban đêm chỉ liên quan tới những điều không tốt. Những nét văn hóa dân gian góp phần tạo nên đặc trưng cho mỗi dân tộc. Vậy nên hãy tìm hiểu và tôn trọng những điều kiêng kị để chí ít thì cũng không bị coi là bất lịch sự trong đời sống hàng ngày.

　Một trong những niềm tự hào mà người Việt Nam thích mang sang đất Nhật Bản nhất chính là ẩm thực. Tuy nhiên, ngay cả nền ẩm thực tuyệt vời của đất nước ta cũng có những vùng tối trong mắt người Nhật. Hãy cùng tìm hiểu nó. Tự hào ẩm thực Việt Nam trên đất Nhật 　“Đồ ăn Việt Nam à? Tôi thích lắm. Hãy nấu cho tôi món phở”, cô gái 23 tuổi tên Keina reo lên khi biết tôi là người Việt Nam. Keina còn rất trẻ, chưa từng đi du lịch nước ngoài, nhưng cô vẫn biết “ẩm thực Việt Nam” là một khái niệm cực kỳ thu hút. Cô thích phở, nem và các món cuốn. 　Vào tháng 3 vừa qua, trường đại học Kyushu (thành phố Fukuoka) tổ chức một cuộc thi nấu ăn mang ý nghĩa gắn kết. Yếu tố đa dạng văn hóa được đưa lên làm tiêu chí hàng đầu. Mỗi quốc gia sẽ nấu 3 món quốc hồn quốc túy. Ngay từ đầu, nhóm Việt Nam đã được đưa vào danh sách ứng viên vô địch. Được phong làm “đội mạnh” trong một cuộc thi về ẩm thực có gần 20 quốc gia tham dự là bằng chứng cho thấy, danh tiếng của ẩm thực Việt đã vang xa từ trước khi niềm tự hào ấy được gói gém trong hành trang sang Nhật của nhiều người. 　Tuy nhiên, bất chấp là một trong những nền ẩm thực được yêu thích ở xứ sở hoa anh đào, chúng ta cũng cần biết rằng: Không phải tất cả các món ăn mà người Việt cho là bình thường cũng được chấp nhận một cách bình thường ở Nhật. 　Tôi vẫn còn nhớ vẻ mặt hoảng hốt của một chị nhân viên của phòng hỗ trợ sinh viên quốc tế trường đại học Kyushu – khi nghe tôi kể về 2 món… tiết canh vịt và đuông dừa. Người Nhật nổi tiếng thế giới nhờ sự tế nhị trong giao tiếp. Họ hiếm khi nói “không”, thay vào đó, người Nhật nói “có thể” khi gặp phải những yêu cầu khó. Tuy nhiên, khi được tôi đề nghị thử món đuông dừa, chị nhân viên đó đã nói “không”. Trong phản ứng bản năng, chị bật ra câu tiếng Nhật: “Mushi wo taberu no”, hiểu nôm na là: “Các bạn ăn được cả sâu bọ sao?” Ẩm thực Nhật không thiếu những món ăn sống và cũng chẳng thiếu những món mà đồ ăn thậm chí còn biết… cử động. Nhưng đuông dừa với họ hoàn toàn không bình thường như cách nghĩ của người Việt chúng ta. © Việt Nguyễn Nhật Bản & những món ăn khó nuốt 　Tiếp tục chủ đề về những món ăn trông giống côn trùng, Mei Mei, một cô giáo đang dạy tiếng Việt cho người Nhật hé lộ với tôi rằng, các học sinh người Nhật của cô đồng loạt coi nhộng (món ăn rất phổ biến trên mâm cơm của người dân miền Bắc) là một món ăn gây sởn da gà. 　 Nhưng cảm giác sởn da gà khi nhìn những con nhộng nằm trên mâm cơm vẫn chưa gây ám ảnh với người Nhật bằng những món ăn như thịt chó hay thịt mèo. Điều này tôi tình cờ biết được qua buổi nói chuyện với cậu hàng xóm tên Teppei. Teppei đang yêu một cô sinh viên đến từ Hàn Quốc và họ đã từng bất đồng quan điểm khi cô bạn gái kể rằng, người Hàn ăn thịt chó. Teppei càng kinh ngạc hơn khi biết, thịt chó, thịt mèo cũng khá phổ biến ở Việt Nam. Dù tôn trọng văn hóa ẩm thực của từng quốc gia, nhưng Teppei thừa nhận không dám chứng kiến cảnh tượng các con thú nuôi như chó, mèo bị coi là món ăn. 　 Tuy nhiên, Nhật Bản cũng có không ít món ăn mà nhiều người Việt cảm thấy không dễ nuốt chút nào, dù đối với người bản địa là hoàn toàn bình thường. Chúng ta đang nói tới món natto. Natto là đậu tương lên men, có màu nâu, nhiều dịch nhớt và dính, mùi vị rất khó ngửi. Chỉ cần một gắp natto đưa lên mũi, nhiều người đã cảm thấy sợ hãi vì mùi nó được ví von giống như món đậu hủ thúi của Đài Loan. Thế nhưng natto lại được sử dụng rất thường xuyên trong đời sống ẩm thực Nhật Bản, thậm chí xuất hiện trong khẩu phần ăn của học sinh tiểu học. Có nhiều bạn Việt từng tâm sự với tôi rằng, họ cảm thấy natto có mùi vị như một món ăn… bị hỏng. 　Vậy nên chúng ta có thể bắt gặp một số món ăn khó ngửi và thậm chí… khó hiểu, khi thức ăn biết cử động như thể vẫn còn sống (mực nhảy múa hay sashimi ếch, thịt ngựa sống…) nhưng hãy yên tâm rằng nó hoàn toàn hợp vệ sinh. Còn nhiều món ăn của Nhật Bản mà do khác biệt về văn hóa, chúng ta không thể ăn được. Điều đó dĩ nhiên thôi, không cần phải cố ăn cho được. Chúng ta hãy cứ từ từ làm quen với ẩm thực Nhật Bản nhé.

　Bạn cảm thấy thế nào khi lần đầu tiên nhìn thấy người Nhật ăn trứng sống? Nó có làm bạn cảm thấy ngạc nhiên không? Tôi thì đã vô cùng bất ngờ. Tại sao người Nhật ăn trứng sống như bình thường nhỉ? Liệu có ảnh hưởng gì đến sức khỏe, và có đảm bảo về sinh và ngon miệng không nhỉ?  Tôi đã luôn tự hỏi làm thế nào người Nhật ăn trứng sống một cách bình thường đến vậy. 　Ở Việt Nam lý do không ăn trứng sống đó là sự lo ngại về nguy cơ ngộ độc thực phẩm, nhưng lý do chính là từ xưa đến nay người Việt không có thói quen ăn thức ăn tươi sống, những thức ăn chưa được đun chín, và đương nhiên trứng sống cũng không ngoại lệ. Tôi là người đặc biệt thích trứng luộc, và tôi nghĩ là không chỉ tôi mà các bạn cũng như nhiều người thích trứng luộc giống mình, Mặc dù tôi rất yêu văn hóa Nhật Bản, nhưng tôi đã nghĩ rằng mình sẽ không ăn được trứng sống như những người Nhật bản. 　 Cho đến một ngày nọ….khi tôi đi dự tiệc với một người bạn Nhật của mình, cách nhìn của tôi đã thay đổi. Sau khi nhìn thấy một trong những người Nhật tham gia buổi tiệc đã ăn trứng sống một cách rất ngon, tôi đã tự hỏi tại sao mình không can đảm ăn thử trứng sống dù chỉ một lần. Tôi đã lấy hết can đảm để chinh phục món ăn này. Thật sự nó ngon hơn tôi từng tưởng tượng nhiều. Sau tất cả, tôi thật sự hạnh phúc khi chiến thắng nỗi sợ trứng sống, điều mà tôi đã chưa từng nghĩ đến trước đó! Còn bạn thì sao? Tại sao bạn không thử một lần ăn trứng sống khi bạn đang sở hữu chúng ? Có những điều thú vị mà chỉ bạn mới có thể cảm nhận được, và tôi chắc chắn rằng chúng sẽ ngon hơn nhiều so với những gì bạn nghĩ!

　Mùa hè này, mình và ông bạn người Nhật chung công ty đã cùng đi phượt với nhau từ Tokyo đến bán đảo Izu. Và địa điểm hẹn nhau lần này là trạm dừng chân Ebina, nếu ai hay đi đường cao tốc sẽ biết đến trạm nghỉ này. Chẳng giấu gì các bạn, ngoài đam mê xe pháo ra mình còn khoái chụp ảnh nữa. Mình rất thích chụp con gái xinh và bọn con nít dễ thương, cho dù ảnh mình chụp không thực sự xuất sắc cho lắm. Vì đến sớm hơn một chút, nên trong lúc chờ anh bạn kia đến mình lôi máy ảnh ra, làm sương sương vài chục nháy...Vừa mới gặp bạn kia, mình lôi luôn ra chỗ bàn cà phê để bàn về lộ trình, cũng như là cho xem ảnh mấy em xinh tươi mình mới chụp được. Thề là quả đấy rất bực mình, đã không tán thưởng thì thôi, cu cậu còn mắng mình vài câu, kêu bên này chụp mà không xin phép là không được, có ngày vào tù đấy ông. Định bụng là kệ ông ý kiến ý cò, mình chụp kệ mình, lần sau không cho xem nữa. Nghĩ thì nghĩ thế thôi, chứ hôm đấy về lữ quán cũng lôi di động ra tìm hiểu một chút về vụ này, té ra là Nhật Bản khá là quyết liệt trong chuyện này thật. Sau đây mình xin chia sẻ một số thứ liên quan đến vấn đề này mà mình cho là hữu ích cho các tay nháy đang tác nghiệp tại Nhật Bản. 　Đọc đến đây sẽ có nhiều bạn thắc mắc, tại Việt Nam chụp ảnh con-anh-chị-em-bạn-dì nhà người ta không xin phép cũng được hử. Dĩ nhiên là KHÔNG. Trong pháp luật Việt Nam, cá nhân có quyền sở hữu hình ảnh cá nhân của mình. Không ai có quyền chụp ảnh người khác khi không có sự đồng ý của họ, cũng như là sử dụng hình ảnh đấy đăng lên mạng xã hội, website dù là có mục đích thương mại hay không. 　Tuy nhiên mình nghĩ đa số người Việt Nam chúng ta không có mấy quan tâm đến vấn đề này. Có khá nhiều người đăng ảnh người khác lên các phương tiện thông tin đại chúng rất thoải mái. Ảnh người công nhân đang làm việc, những cô gái xinh xắn, những đứa trẻ dễ thương…cứ vô tư chụp và hầu hết đều không có bất cứ vấn đề lớn nào xảy ra. Ngược lại, nhiều khi hướng máy ảnh về phía các nhân vật trên, ta còn thấy họ vui vẻ tạo dáng cho mình chụp. Tại Nhật Bản thì ngược lại hoàn toàn, bạn có thể bị khởi kiện vì xâm phạm quyền bảo vệ hình ảnh cá nhân. Trong thực tế, đã có trường hợp số tiền phạt lên đến 10 triệu yên. 　Vậy, quyền hình ảnh cá nhân là gì? Làm sao để tránh vi phạm quyền này? Theo mình nghiên cứu thì quyền hình ảnh cá nhân là quyền bảo vệ hình ảnh, dung mạo của mình, nghiêm cấm các hành vi chụp ảnh và đăng lên các phương tiện truyền thông đại chúng từ người khác. Tức là, các bạn phải xin phép một cách đường hoàng khi chụp ảnh, trong trường hợp người bị chụp là nhân vật chính hay có khuôn mặt nhân vật thể hiện rõ ràng trong bức ảnh. Trong lúc mở lời nên nói rõ mục đích sử dụng cũng như chắc chắn là bạn nhận được sự cho phép trước khi chụp. 　Nguyên tắc thì như thế. Tuy nhiên vẫn có những trường hợp mà có thể du di một chút được. Cụ thể là khi chụp ảnh phong cảnh, chắc không ít lần bạn gặp tình huống kiểu gì cũng dính người vào bức ảnh của mình. Trong trường hợp này, từ khoá là làm sao để cho những nhân vật phụ này có vào trong bức ảnh cũng không xác định rõ ràng là ai thì OK. Có thể chụp ở khoảng cách xa để cho sự hiện diện của họ là thực sự không đáng để ý, cũng có thể mở khẩu lớn để làm mỏng đi độ sau của trường ảnh…Đấy là một trong hai cách để né luật của mình. 　Ngoài ra, mình cũng thấy nhiều bạn post hình đồ ăn thức uống của các cửa hàng lên Facebook hay Instagram. Về cơ bản thì đồ ăn, đồ uống không có dính quyền hình ảnh cá nhân nên không có vấn đề gì. Tuy nhiên có một số cửa hàng họ cấm quay phim chụp ảnh cho nên cứ hỏi nhân viên một câu cho nó chắc nhé. 　Bởi vậy, khi các bạn chụp ảnh, quay phim người lạ, đặc biệt ở Nhật, thì nên xin phép họ. Trong cửa hàng, quán ăn thì nên hỏi qua nhân viên trong quán. Tại Nhật Bản, mình biết có rất nhiều tay máy hàng "xịn" người Việt Nam, nhưng mình không chắc bao nhiêu trong số các bạn ấy đã tìm hiểu về quyền hình ảnh cá nhân. Mong các bạn chịu khó để ý một tí để có những hành trình nhiếp ảnh vui vẻ, bổ ích và đặc biệt là không xảy ra sự cố đáng tiếc về luật pháp nào.

VAIJ Nguyễn Trọng Dũng      Trong khoảng thời gian 10 năm kể từ khi tôi đến với Nhật Bản, khi còn là một sinh viên tôi đã làm rất nhiều công việc khác nhau, trong đó có cả những công việc bán thời gian. Nhưng dạo gần đây trong công việc có nhiều thứ đã khiến tôi rất ngạc nhiên. Đó là khi tôi nói chuyện với một nhân viên nữ. Trong cuộc trò chuyện tôi đã vô tình nói nói với chị ấy là "Tôi thấy gần đây chị tăng cân thì phải!" thì mọi người nói với tôi "Câu nói đó bị coi là quấy rối tình dục."      Có phải như vậy không? Tôi tự hỏi làm những điều gì sẽ bị gọi là quấy rối tình dục. Sau đó tôi đã được giải thích rằng khi nói về cân nặng, tuổi tác, hoặc động chạm vào cơ thể, v.v.. nhưng ở Việt Nam những điều này được cho là ngôn ngữ giao tiếp hàng ngày. Trong khoảng thời gian sinh viên đó, khi cùng nhau làm thêm tôi đã từng khen một bạn nữ là trẻ và dễ thương, nhưng ngay sau đó tôi đã được cảnh báo.     Ở Việt Nam, cách xưng hô phụ thuộc vào độ tuổi của đối phương. Ngôn ngữ để sử dụng khi gọi đối phương cũng sẽ khác nhau tùy thuộc vào việc người đó già hay trẻ hơn mình. Vì vậy, ngay cả khi gặp nhau lần đầu tiên bạn cũng có thể tự điều chỉnh một cách hợp lý để đảm bảo cách xưng hô rõ ràng trong mối quan hệ giữa bạn và người khác. Hay khi bạn bày tỏ cảm xúc của mình về ngoại hình, điều đó cũng sẽ không khiến đối phương cảm thấy khó chịu.       Tuy nhiên, Việt Nam trong những năm gần đây, ở những nơi quy định về ngôn ngữ giao tiếp giữa nam và nữ, bộ quy tắc ứng xử về quấy rối tình dục tại nơi làm việc cũng đã được công bố. Có khoảng 6 mục mô tả những hành vi được cho là quấy rối tình dục. Trong tương lai, liệu Việt Nam có trở thành một quốc gia nơi mà bất cứ hành vi nào cũng có thể trở nên nghiêm trọng như Nhật Bản không? Hiện nay, tại nơi tôi đang làm việc tôi cũng phải cẩn thận hơn với việc sử dụng ngôn từ sao cho phù hợp. Đôi lúc tôi cảm thấy ngột ngạt, khó chịu khi những câu nói của mình cứ phải dè chừng, không tự nhiên hoặc không đúng theo định nghĩa chung về quấy rối tình dục.